زیر پوست بیلبورد ولیعصر

در فضای ملتهب و غیرهمدلانه‌ای که هرگونه اقدام از سوی سیاسیون و معترضان خیابانی در غیاب نقش‌آفرینی گروه‌های مرجع و واسط، به تقابل منهای آشتی‌جویی تفسیر می‌شود، برخی رسما و علنا به دوقطبی‌ها دامن می‌زنند.

ماجرای پایین کشیده شدن جدیدترین دیوارنگاره میدان ولیعصر با شعار «زنان سرزمین من ایران» که بامداد پنجشنبه بیست‌ویکم مهرماه رونمایی شده بود، موجی از واکنش‌ها را به دنبال داشت.

به‌تصویرکشیده شدن چهره برخی از زنان بدون اجازه آن‌ها موجب انتقادات گسترده و در نتیجه جایگزین شدن شبانه این تصویر شد. منتقدان چنین دیوارنگاره‌ای را استفاده ابزاری از تصاویر زنانی دانستند که شماری از آنان این روزها خود منتقد برخی سیاست‌های حاکمیت هستند.

از نگاه طیفی از ناظران، زنان که به ویژه در نقش اجتماعی خود در دیوارنگاره میدان ولیعصر همواره یا نادیده گرفته می‌شوند یا در حاشیه قرار دارند، چگونه است که در میانه اعتراضات و ثبت تصاویری از برخوردهای قهری برخی نیروهای امنیتی با همجنسانشان، تصویرشان آذین‌ میدان مهمی در پایتخت می‌شود؟

در برابر، برخی طیف‌ها روایت دیگری از تغییر این بیلبورد ارائه می‌دهند. رسانه شورای عالی امنیت ملی می‌گوید به درخواست مردمی که معتقدند «درج تصاویر برخی افراد که کشف حجاب کرده‌اند، کار اشتباهی بوده» این نقش پایین کشیده شده است. روزنامه «کیهان» هم امروز در گزارش خود با انتقاد از «سفارش‌دهندگان» این دیوارنگاره، درج تصویر «برخی از هنرپیشه‌های بی‌سواد و پیر و پاتال» در آن را به باد انتقاد گرفته و آن را «اهانت به زنان فرهیخته کشورمان» خوانده است.

این رویکرد سیاسی-تبلیغاتی از سوی ناظران به تشدید دوقطبی در جامعه تعبیر می‌شود؛ رویکردی که صدا و سیما هم این روزها وجه دیگری از آن را در سطح ملی پیاده می‌کند؛ نمونه‌اش قطع صحبت‌های دیروز حاج «محمود کریمی» مداح شاخص در صدا و سیما بود در حالی که در مورد حجاب و تطبیق نظرش با نظر رهبری سخن می‌گفت و اتفاقا اظهارات این مداح محبوب صدا و سیما با استقبال و تشویق تجمع کنندگان مذهبی در میدان ولیعصر روبرو شده بود.

این دوقطبی‌سازی‌ها در حالی است که حتی بسیاری از حامیان دوآتشه نظام و حجاب هم مخالف این رویکرد انشقاق‌زا هستند و این اقدامات را از جنس اظهارات اخیر دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر و امثال «حسن عباسی» و «علی اکبر رائفی پور» و … ارزیابی می‌کنند؛ اظهاراتی که عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب هم آن را خسارت بار خوانده و تاکید کرده که «حضرت آقا نیز درگذشته چنین مواضع و نظراتی را نفی کرده‌اند.» حتی برخی مواضع اینچنین را به سود پروژه قطبی‌ساز دشمن دانسته و آن را مشکوک ارزیابی کرده‌اند.

واقعیت این است که چنین اقداماتی آن هم در میانه فضای ملتهب جامعه بیش از آنکه موجب آرام شدن فضا باشد، به شکاف‌های موجود دامن می‌زند و هر گونه ظرفیت برای ایجاد همدلی میان طرفین را در نطفه خفه می‌کند. سوالی که باید پرسید این است که تداوم فضای تقابلی کنونی به نفع کیست؟