پایان مدل‌سازی‌های انتخاباتی

ذهن تحلیلگران سیاسی به خصوص آن‌هایی که با رهیافت تاریخی سعی می‌کنند مسائل را حلاجی کننده علاقه‌دارد تا وقایع پیش‌رو را تا حد امکان با رخدادهای گذشته تطبیق‌داده و مدل‌سازی کند. مبنای این علاقه هم این گزاره است که تاریخ به اَشکال مختلف تکرار می‌شود.

قبل از اعلام اسامی نامزدهای انتخابات سیزدهم ریاست‌جمهوری بعضی می‌گفتند، رویدادهای سال ۷۶ قابل تکرار است؛ یعنی سیدابراهیم رئیسی به عنوان کاندیدای حاکمیت وارد عرصه می‌شود اما مردم این اجبار را نپذیرفته و رئیس قوه قضاییه در دوقطبی با یک چهره اصلاح‌طلب یا اعتدالی، مانند رئیس وقت قوه مقننه نتیجه را واگذار می‌کند.

پوستر تبلیغاتی سیدابراهیم رئیسی در سال ۹۶

عده‌ای هم اوضاع انتخابات را شبیه سال ۸۴ ارزیابی می‌کردند که در آن رئیسی نقش احمدی نژاد، لاریجانی نقش مرحوم هاشمی، جهانگیری نقش دکتر معین و … را بازی خواهند کرد.

نامزدهای ۱۴۰۰

لیست هفت نفره شورای نگهبان اما همه این معادلات را به هم ریخت. از روز چهارم خرداد بعضی با عبور از مدل‌های یاد شده می‌گویند ۱۴۰۰شبیه ۱۳۷۲ خواهد شد؛ مقطعی که مرحوم هاشمی طبق خاطرات‌نویسی‌هایش از ماوقع اردیبهشت، برای خالی‌نبودن زمین از رقیب، چهره‌هایی مثل عبدالله جاسبی رئیس دانشگاه آزاد و احمد توکلی را به نامزدی فرامی‌خواند و تشویق می‌کند.

پوستر پیروز انتخابات سال ۶۰

تعدادی هم روی سومین انتخابات ریاست‌جمهوری (مهرماه۱۳۶۰) انگشت گذاشته‌اند؛ جایی که نامزد حزب جمهوری اسلامی در کنار سه نامزد موئتلفه یعنی حسن غفوری فرد، سیدعلی اکبر پرورش و سیدرضا زواره‌ای قرار گرفته و در نهایت حائز ۹۵درصد کل آرا می‌شود؛ رقابتی که بر اساس نوشته رسانه‌های آن دوران «هر سه نامزد دیگر آقای حجت‌الاسلام خامنه‌ای را از خود اصلح‌تر می‌دانستند و در نطقی تلویزیونی قبل از انتخابات این را در صدا و سیمای جمهوری اسلامی اعلام نمودند.»

✍🏼محمد موسی کاظمی روزنامه‌نگار