جاسوس‌های سنتی بازنشسته می‌شوند؟

اوایل سال ۲۰۱۸ سازمان سیا اعلام کرد که تلاش دارد در آینده ای نه چندان دور از جاسوسی سنتی عبور کرده و به جای استفاده از جاسوس انسانی از ربات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کند.

«دون مایریکس» معاون توسعه فناوری هوش مصنوعی در سی آی ای در جریان برگزاری یک همایش امنیتی و اطلاعاتی در فلوریدای آمریکا اظهار داشته بود که سی آی ای  تلاش دارد تمامی جاسوس‌های انسانی و مامورهای خارجی خود را بازنشسته کرده و بجای آن از روبات و ماشین‌های مبتنی بر هوش مصنوعی پیشرفته استفاده کند.

همچنین آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده ( Defense Intelligence Agency ) در اواسط سال ۲۰۱۹  استفاده از هوش مصنوعی و ابرداده ها برای مقابله با یکی از چالش های بهداشتی آمریکا یعنی مواد افیونی و مواد مخدر خبر داده بود.

«برایان دریک» مدیر علوم و فناوری آژانس اطلاعات دفاعی، با رونمایی از برنامه «سیبل اسپیر» (SABLE SPEAR) تاکید کرده بود که این برنامه بطور خاص برای جمع آوری اطلاعات در مورد منابع خارجی و اشخاص مرتبط با بازار مواد افیونی مصنوعی طراحی شده است و یک ابزار تجزیه و تحلیل داده های انبوه است که با استفاده از یادگیری ماشینی برای جستجوی مجموعه های بزرگ اطلاعات عمومی در دسترس برای یافتن شاخص های فعالیت غیرقانونی یا مشکوک مورد استفاده قرار می گیرد.

آژانس اطلاعات ملی آمریکا نیز در کنار سایر نهادهای اطلاعاتی تلاشهای زیادی را در زمینه سرمایه گذاری در ابعاد نظارتی، جمع آوری و جاسوسی هوش مصنوعی انجام داده است. اخیراً نیز مقامات آمریکایی اعلام کرده بودند که علاوه بر تعهدات قبلی خود در زمینه هوش مصنوعی، سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری را در  دو حوزه هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی را در دستور کار خود قرار داده اند.

بعد از رونمایی از استراتژی و دستورالعمل اجرایی دولت ترامپ در زمینه هوش مصنوعی با هدف تقویت هژمونی آمریکا در عرصه فناوری و تکنولوژی، در ماه فوریه سال ۲۰۲۰ دولت ترامپ بیش از ۲ میلیارد دلار به تحقیقات غیردفاعی هوش مصنوعی و کوانتومی تا سال ۲۰۲۲  اختصاص داد.

در آوریل سال ۲۰۱۹ میلادی در انگلستان اخباری مبتنی بر استفاده از یک الگوریتم هوش مصنوعی در شبکه‌های وای فای انگلیس، برای جلوگیری از خرید و فروش مواد مخدر در اینترنت منتشر شده بود. شرکت مخابرات انگلیس برای مقابله با این نوع سوءاستفاده‌ها با همکاری InLinkUK ، الگوریتمی را ابداع کرده بود تا به صورت خودکار تماس‌های انجام شده برای خرید و فروش مواد مخدر را بلوکه کند. این الگوریتم با بررسی تعداد تماس‌ها، مدت آنها و اطلاعات ارائه شده توسط پلیس در مورد هویت افراد مشکوک، الگوهای مکالمه آنها و نیز شماره‌های همراه این افراد نسبت به بلوکه کردن تماس‌ها اقدام می‌کند.

توجه و تمرکز دولتها و سازمانهای اطلاعاتی غربی به سمت هوش مصنوعی در حالی صورت می گیرد که «مارک اسپر» وزیر دفاع آمریکا در سال ۲۰۱۹  در نشست کمیسیون امنیت ملی که با موضوع هوش مصنوعی برگزار شد؛ اعلام کرد پنتاگون در راستای راهبرد دفاع ملی، مرکز مشترک هوش مصنوعی را با هدف ادغام قدرت هوش مصنوعی در بسیاری از سطوح وزارت دفاع را ایجاد کرده است. اسپر در این نشست تصریح کرد که جنگ‎های آینده علاوه بر خشکی، دریا و هوا، در فضای ماورایی و فضای مجازی به شکل بی سابقه ای گسترش خواهد یافت و در این میان هوش مصنوعی پتانسیل تغییر جنگ در همه این حوزه‌ها را دارد.

اسپر با تاکید بر اینکه استراتژی دفاع ملی آمریکا بر رقابت با قدرت‌های بزرگ از جمله چین و روسیه متمرکز است، اظهار نمود که پکن این مساله را به طور کامل روشن کرده است که قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ رهبر جهان در زمینه هوش مصنوعی باشد. موضوعی که بارها و بارها مقامات آمریکایی نگرانی خود را از ظرفیت های چین در زمینه هوش مصنوعی اعلام نموده اند و در کنفرانس امنیتی مونیخ در سال ۲۰۲۰ نیز مایک پمپئو و مارک اسپر از قابلیت های هوش مصنوعی چین به عنوان قدرت چالشگر امنیت بین المللی یاد کردند.

بنا به برآوردهای اطلاعاتی سی آی ای، درحال حاضر ۳۰ کشور، از فناوری هوش مصنوعی مصنوعی استفاده می کنند و توسعه‌ ابزار‌های ضداطلاعاتی در زمینه‌ هوش مصنوعی می‌تواند برگ برنده‌ای سرنوشت‌ساز در اختیار سازمان های اطلاعاتی و نظامی غربی قرار دهد.

انگلستان متحد اصلی آمریکا در برابر چالش گری قدرت‌های نوظهوری همچون چین و روسیه نیز از سرمایه گذاری در حوزه هوش مصنوعی غفلت نکرده و اخیراً «جرمی فلمینگ» رئیس «ستاد ارتباطات دولت» (GCHQ) در اظهاراتی بیان داشته است که هوش مصنوعی، مانند بسیاری از فناوری ها ، نویدبخش خوبی برای جامعه، شکوفایی و امنیت است.

فلمینگ با انتشار مقاله ای تحت عنوان «اخلاق هوش مصنوعی: پیشگام امنیت ملی جدید»، مدعی شده است که «هوش مصنوعی در بسیاری از مأموریت های سازمانهای امنیتی انگلیس بسیار ارزشمند است؛ زیرا ما از کشور، مردم و سبک زندگی خود محافظت می کنیم. هوش مصنوعی به تحلیل گران ما اجازه می دهد حجم زیادی از داده های پیچیده را مدیریت کنند و تصمیم گیری را در برابر تهدیدهای پیچیده – از محافظت از کودکان تا بهبود امنیت سایبری – ارتقاء بخشند.»

این مقام امنیتی انگلیس زمینه های استفاده این سازمان از هوش مصنوعی را در مواردی نظیر بررسی واقعیت و شناسایی اطلاعات نادرستی که توسط دولتهای خارجی در فضای اجتماعی منتشر می شوند، نقشه برداری از شبکه های بین المللی که امکان قاچاق انسان، مواد مخدر و سلاح را فراهم می کند، هدایت جستجوهای اینترنتی، کمک به مرکز ملی امنیت سایبری انگلستان (NCSC) در مقیاس وسیعی برای شناسایی نرم-افزارهای  مخرب و… برشمرده است.

چندی پیش گزارش جدید اطلاعاتی که توسط ستاد ارتباطات دولت در ژوئن سال ۲۰۲۰ در انگلستان تهیه شده، تأکید کرده بود که سازمان های اطلاعاتی انگلیس باید به دنبال استقرار و توسعه هوش مصنوعی در زمینه تجزیه و تحلیل اطلاعات، اهداف امنیت سایبری و اتوماسیون اداری سازمانها باشند. نویسندگان این گزارش هشدار داده بودند که هوش مصنوعی جایگزین کافی برای عامل انسانی نیست و توصیه می کنند که برای رعایت حریم خصوصی و دغدغه های حقوق بشری به دستورالعمل های جدیدی نیاز دارد.

این گزارش با عنوان «هوش مصنوعی و ملاحظات سیاست امنیت ملی انگلیس» ، تاکید کرده بود که توسعه هوش مصنوعی به انگلیس کمک می کند تا خود را در برابر تهدیدات فیزیکی ، دیجیتال و سیاسی محافظت کند. انتشار این گزارش پس از آن صورت گرفت که پیش بینی می شد مخارج هوش مصنوعی در مراقبت های بهداشتی و دارویی از ۴۶۳ میلیون دلار در سال ۲۰۱۹ به بیش از ۲ میلیارد دلار در پنج سال آینده افزایش یابد. شایان ذکر است که پلیس بریتانیا از ژانویه ۲۰۲۰ استفاده از فناوری تشخیص چهره مبتنی بر هوش مصنوعی را شروع کرده است که به دلیل سوء استفاده احتمالی از آن و نقض موازین حقوق بشری مورد انتقاد قرار گرفته بود.

براساس گزارش روزنامه ایندیپندنت نیروی امنیتی موسوم به «نیروی سایبری ملی» که از سوی وزارت دفاع انگلیس و ستاد ارتباطات دولت در شهر چلتنهام مدیریت می‌شود و نخستین سازمان انگلیسی خواهد بود که به طور کلی به اقدام علیه دشمنان خارجی این کشور اختصاص یافته است.

گفته می‌شود دولت انگلیس حدود ۷۶ میلیون پوند در نخستین سال فعالیت این سازمان درنظر گرفته است. فرآیند جذب و استخدام‌ این سازمان نیز از نیروهای مسلح و سرویس‌های اطلاعاتی و همچنین بخش خصوصی و دانشگاهی صورت می‌گیرد. نیروی سایبری ملی در کنار مرکز امنیت سایبری ملی انگلیس فعالیت خواهد کرد که بیشتر بر اقدامات دفاعی سایبری برای حفاظت از ادارات دولتی، زیرساخت‌های استراتژیک و صنایع متمرکز است.