رد تقاضای ملاقات یاسر عرفات و ناراحتی شدید رهبری از قطع صدای بلندگوی اجلاس سران کنفرانس اسلامی

سه‌شنبه ۱۸ آذر ۱۳۷۶ /۸ شعبان ۱۴۱۸ /۹ دسامبر ۱۹۹۷

نزدیک ساعت ده صبح به محل اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی رفتم. در اتاق انتظار با رهبرى و آقاى ناطق نورى، رییس مجلس و آقاى خرازى وزیر امور خارجه نشستیم. آیت‌الله خامنه‌اى گفتند که تقاضاى ملاقات یاسر عرفات را رد کرده‌اند؛ نظر من این بود که بپذیرند، ولى قبول نکردند. وزیر امور خارجه هم نظر ایشان را تأیید مى‌کند.

به سالن رفتیم. در وسط سالن جلوی جایگاه میهمانان، براى ما چند نفر صندلى مخصوص گذاشته بودند. با نطق آیت‌الله خامنه‌اى، جلسه افتتاح شد. اول صحبت، بلندگوى داخل سالن قطع شد؛ گرچه از طریق اتاق ترجمه و صداوسیما به مستمعین دیگر و میهمان‌هاى صاحب گوشى صدا مى‌رسید؛ خیلى بد شد. ناراحت شدیم و معلوم بود که رهبرى هم خیلى ناراحتند و چند بار در بین سخنرانى آب خوردند و نطق هم طولانى شد.
سپس آمدند از وسط سالن و از بین میهمانان عبور کردند. توقع این بود که میهمانان بایستند و ابراز احساسات کنند که نکردند. خیلى خشک و سرد برخورد کردند. گویا تبلیغاتى که رسانه‌هاى خارجى در مورد نابجا بودن افتتاح کنفرانس توسط رهبرى کرده‌اند، بى اثر نبوده.

سپس نخست‏ وزیر مراکش صحبت کرد؛ به جاى ملک حسن که رییس کنفرانس در دوره قبل بوده و به ایران نیامده و ریاست را تحویل آقاى خاتمى داد. آقاى خاتمى هم سخنرانى طولانى ایراد کرد و چون با تأخیر شروع شده بود و نطق‌ها هم طولانى‌تر از زمان پیش‏بینى شد، بخشى از برنامه صبح را به عصر موکول کردند.

بعد از نماز ظهر در اتاق مجاور، براى ناهار به هتل استقلال رفتیم. ضیافت از طرف آقاى خاتمى رییس‏ جمهور بود. در سالن اجلاس با آقایان حافظ اسد رییس ‏جمهور سوریه و عمرالبشیر رییس‏ جمهور سودان و امام‏علی رحمان‏ اُف رییس جمهور تاجیکستان و حیدر علی‏ اُف رییس ‏جمهور آذربایجان و یوسف بن‏ علوى وزیر امور خارجه عمان و آقاى نواز شریف نخست‏ وزیر پاکستان احوال‏پرسى کردیم. در سر میز ناهار، دو طرف من آقایان سلیمان دمیرل رییس ‏جمهور ترکیه و نواز شریف بودند. در ضمن ناهار با آقاى دمیرل درباره کسر بودجه و تورم ۸۰ درصدی ترکیه و احتمال انحلال حزب رفاه و وصل شدن لوله‌های گاز دو کشور و مسایل قبرس و عراق صحبت‏ کردیم. با آقاى نواز شریف، درباره بحران اخیر پاکستان که پیروز شده و تروریسم و افغانستان و انرژى صحبت ‏کردیم.

به دفترم رفتم و گزارش ‏ها را دیدم؛ احتمال مى‌دادم روى اختلال وضع صدا در اجلاس هوچی‌‌گرى زیاد بشود. عصر آقای عمر البشیر رییس ‏جمهور سودان به ملاقات آمد. توضیح داد درباره توافق با شورشیان جنوب که به نظر امتیازات زیادى گرفته‌اند و از برنامه‌هاى آینده گفت.

رییس‏ جمهور مالى آمد. تشکر کرد از برگزارى خوب اجلاس و مذاکره شد درباره وعده‌ها و توافقاتى که در سفر قبل ایشان به ایران داشته‌ایم که هنوز اجرا نشده است. قرار شد وزارت امورخارجه پیگیرى کنند.

آقای رفیق حریری نخست وزیر لبنان آمد. به خاطر درد کمر در اثر تصادف، براى بالا رفتن از پله‌ها مشکل داشت که تحمل‏ کرد. در مذاکرات، خواسته مهم او این بود که ایران کمک‌هایى را که به گروه‌هاى لبنانى مثل حزب الله و… دارد، از طریق دولت بدهد. شب آقای امیر حسن بن‏ طلال ولیعهد اردن آمد. درباره صندوق زکات سازمان کنفرانس اسلامى پیشنهادى داشت و درباره فلسطین و روابط دوجانبه صحبت ‏کردیم.

منبع: خاطرات هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۷۶