سهم ایران از یک کوچ مهم راهبردی

یکی از پیام‌های مهمی که توافق پکن به جهان مخابره کرد علاوه بر اینکه یک سیر جدید تحولات بین‌المللی را با خود به همراه داشت این بود که کشورها از راهبردهای سیاسی به سمت راهبردهای اقتصادی کوچ کرده‌اند.

همین راهبرد اقتصادی نیز بیشتر از گذشته باعث همگرایی منطقه‌ای و جهانی و از سوی دیگر رفع کدورت‌های سیاسی شده است. درواقع در رویکرد جدید، کشورها برای پیشروی در راهبرد اقتصادی خود به خود به سمت همگرایی جهت کسب منافع بیشتر اقتصادی پیش می‌روند؛ درحالی که در راهبرد سیاسی قطعا آنچه بیش از همه پررنگ می‌شد تعارض منافع و بروز درگیری‌های بیشتر بود.

علاوه بر کشور چین که راهبرد اقتصادی را همواره در این سال‌ها مبنای عمل قرار داده است‌، عربستان سعودی نیز مسیر حرکت خود را همراستا با توسعه این شاهراه قرار داده است. کشورهای کوچک عربی نیز که پیشترها با توجه به اینکه قدرت و توان سیاسی نداشتند، راهبرد اقتصادی را مبنای عمل خود قرار داده بودند نظیر امارات و قطر و … در این راستا در منطقه سرآمد هستند؛ کشورهایی که برخی از آن‌ها به خصوص امارات و بحرین با وجود ترجیح اولویت‌های اقتصادی بر سیاسی، سال‌ها درگیر ماجراجویی بودند  که عربستان در یمن در پیش گرفته بود.

در این فضا، ایران علاوه بر تلاش برای تحکیم قدرت خود در منطقه برابر بازیگرانی مانند آمریکا، با ایجاد توافقات راهبردی و استراتژیک بلندمدت با  قدرت‌های شرقی یعنی روسیه و چین کوشیده توازنی منطقی را با توجه به محذورات و مقدوراتش ایجاد کند. حالا و در شرایطی که مدت‌ها نزدیکی کشورهای عربی با اسرائیل به مساله‌ای نگران‌کننده در ملاحظات منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده بود، تهران و ریاض تصمیم گرفتند اختلافاتشان را در کرانه جنوبی شبه‌جزیره یعنی یمن حل و فصل کنند و حالا حتی از سرمایه‌گذاری عربستان در ایران برای تحکیم روابط سخن به میان آمده است.

با این شرایط آنچه بیش از همه باید مورد توجه قرار گیرد استفاده از موقعیت و فرصت جهانی است که ایران به دست آورده است. چین با راهبرد توسعه راه ابریشم به دنبال مستحکم کردن جای پایش در اقتصاد جهان است و ایران نیز با توجه به نقش تاریخی و همچنین ژئواستراتژیکی که در چهارراه جهانی دارد، می‌تواند به خوبی از این فرصت ارزنده استفاده کافی را ببرد و نقص‌های درونی اقتصاد خود را برطرف سازد.

این موضوع نیازمند یک آمادگی همه جانبه داخلی است تا کشورمان این فرصت را از دست ندهد و ظرفیت‌های خود را شکوفا کند و حوزه اقتصاد را از وضعیت پاشنه آشیل بودن رها سازد. در این راستا باید آمادگی لازم حتما ایجاد شود و همه ظرفیت‌های اقتصادی بالقوه، بالفعل و بالنده شوند؛ ظرفیت و فرصت ناب اقتصادی که نباید با ناتوانی داخلی برای پیشرفت کشورمان آنرا هدر دهیم!