فراری‌های بازار طلا و گزینه‌هایی مانند مسکن متری

با وجود تکذیب مالیات ۲۵درصدی خرید و فروش طلا از سوی سازمان امور مالیاتی، هنوز بسیاری به تحولات و تصمیم‌گیری‌های این بازار چشم دوخته‌اند تا ببینند چه بر سر دارایی‌هایشان خواهد آمد. البته این موضوع باعث نشده تا وضعیت بازارهایی مثل مسکن از نظرها دور بماند و رسانه‌ها و تحلیلگران اقتصادی روزی نیست که از این بازار غافل شوند.

در چند روز اخیر اظهارات یکی از مشاوران املاک در گفت‌وگو با «نود اقتصادی» خبرساز شد که گفته است: مشاورانی که انبوه‌ساز نیستند و صرفا کسب‌وکار و معیشت آن‌ها از مسیر معاملات مسکن و اجاره تامین می‌شود، چندماهی است که با رکود معاملات مسکن، برای تامین معیشت به‌عنوان راننده در اسنپ و تپسی مشغول فعالیت شده‌اند.

براساس داده‌های بانک مرکزی ایران، تعداد معاملات مسکن تهران در آبان‌ماه به کمتر از ۳۶۰۰ فقره رسیده است. این تعداد در مهرماه و شهریور سال جاری نیز حول‌وحوش ۳ هزار فقره بوده است، عددی که کاهش ۵۳ درصدی نسبت به شهریور تا آبان ۱۴۰۱ را نشان می‌دهد.

این در حالی است که قیمت این کالا به سمت منتها درجه قابل تصور حرکت می‌کند. به نوشته «جهان صنعت» گزارش‌های رسمی که هر ماه از این بازار منتشر می‌شد، حاکی از روند صعودی قیمت‌ها در این بازار بوده و هراس از دست رفتن خرید مسکن هر روز بیشتر از پیش بر زندگی مردم سایه می‌افکند. در این شرایط اولین گامی که دولت برای کاهش التهابات این بازار برداشت، جلوگیری از انتشار آمارهای مربوط به این بخش بود؛ اقدامی که به سرگردانی بیشتر فعالان این حوزه دامن زد، در حالی که هنوز سنگینی تورم بر شانه‌های بازار مسکن سنگینی می‌کرد.

«حسن محتشم» عضو هیات‌مدیره انبوه‌سازان استان تهران در گفت‌و‌گو با جهان‌صنعت گفته است: رصد بازار توسط مرکز آمار ایران حاکی از عبور میانگین قیمت مسکن تهران از متر مربعی ۸۰ میلیون تومان است؛ موضوعی که جای تاسف دارد و نشان‌دهنده افزایش نرم و بی‌سر‌و‌صدا در بخش مسکن است. در همین حال با توجه به روال نامناسبی که دولت برای اداره اقتصاد کشور دارد، قاعدتا با افزایش قیمت‌ها روبه‌رو خواهیم شد.

«دنیای اقتصاد» اما در گزارش خود با عنوان «پیش‌بینی املاکی‌ها از آینده چیست؟» آورده است: از نگاه واسطه‌‌‌‌‌‌های ملکی، وضع موجود مدیون «ثبات چشمگیر نرخ ارز» در ماه‌‌‌های اخیر است که در ۵ ماه اخیر خود را در شکل کاهش و ثبات نسبی قیمت مسکن نیز نشان داد و خریدهای کوتاه‌‌‌مدت سرمایه‌‌‌ای در این بازار را متوقف کرد. فعالان بازار مسکن معتقدند بازار مسکن تا پایان سال در همین مسیر حرکت می‌‌‌کند و تغییر محسوسی نخواهد داشت.

به نوشته این روزنامه، پاییز امسال، آرایش صف عرضه و تقاضای این بازار تغییر کرد. در حالی که اواخر سال گذشته تا ابتدای تابستان، صف تقاضا در بازار مسکن در برابر عرضه و فروش آپارتمان‌‌‌ها، وزن غالب را به خود اختصاص داده بود اما به‌خصوص در پاییز امسال ترکیب این صف تغییر کرده و معکوس شد. یعنی هم «تعداد فایل» و هم «تعداد فروشنده‌‌‌ها» نسبت به «تقاضای خرید» به شکل محسوس افزایش یافت. این تغییر آرایش عرضه و تقاضا در بازار مسکن اگرچه از تابستان امسال و همزمان با بروز ثبات و کاهش قیمت در بازار آغاز شد، اما در ماه پایانی پاییز و ابتدای زمستان به اوج خود رسیده است.

تحقیقات میدانی و روایت فعالان بازار مسکن شهر تهران در مناطق مختلف نشان می‌‌‌دهد نه‌تنها حجم عرضه مسکن به بازار فروش نسبت به مقطع زمانی مشابه سال قبل تا نیمه اول سال‌جاری به شکل محسوس افزایش یافته است که در مقابل، از تعداد متقاضیان خرید کاسته شده است.

در این میان به نظر می‌رسد سیاستگذاران قصد داشته باشند گزینه‌هایی مانند خرید و فروش متری مسکن و ارائه آن در بازار سرمایه را پیش چشم سرمایه‌گذاران خُرد قرار دهند. به گزارش خبرگزاری «فارس»، سخنگوی شهرداری تهران با یادآوری سخنان اخیر رئیس سازمان بورس که گفته بود تا انتهای سال مقدمات اوراق سلف برای فروش متری مسکن فراهم می‌شود، تصریح کرد: امیدواریم با همراهی وزارت اقتصاد هرچه سریع‌تر شاهد ورود نخستین پروژه‌های فروش متری ساختمان در بازار سرمایه باشیم.

سخنگوی شهرداری تهران ابراز امیدواری کرد با عرضه متری مسکن در بورس املاک به‌زودی علاوه بر تأمین مالی صنعت ساختمان، شاهد تسهیل فرایند خانه‌دار شدن شهروندان تهرانی و هدایت نقدینگی سرگردان به‌سمت تولید در سالی باشیم. این در حالی است که از دید برخی کارشناسان، چنین تصمیماتی باعث سرمایه‌ای‌تر شدن کالای مورد نیاز مردم شده و با توجه به اینکه خرید ده متر خانه مردم را خانه دار نمی‌کند، فقط با چنین روش‌هایی ارزش سرمایه مردم حفظ می‌شود البته مشروط به اینکه در تلاطم‌های بورس اصل آن از میان نرود.