دمای بازار نفت برای ۲۰۲۴

با وجود برنامه‌ریزی دولت برای جایگزینی عایدات مالیاتی به جای درآمدهای نفتی، کشور هنوز به دلارهای صادرات انرژی وابستگی ساختاری دارد.

از نگاه سیاستگذاران کنونی اقتصاد کشور، درآمدهای مالیاتی به نسبت نفتی آن هم در شرایط تحریمی نقدتر است چنان که «تسنیم» نوشته در حالی که طبق قانون بودجه ۱۴۰۲ طی هفت ماهه باید ۳۵۱ هزار میلیارد تومان از محل صادرات نفت، گاز و میعانات گازی درآمد کسب می‌شد، تنها ۱۹۵ هزار میلیارد تومان کسب شد یعنی تحقق ۵۵ درصدی درآمد نفت.

با این حال نرخ دلار برای بودجه سال آتی، پیش‌بینی میزان صادرات نفت و قیمت‌ هر بشکه آن دهه‌ها است ارقام کلیدی در لوایح بودجه به شمار می‌آید و از این رو بسیاری علاوه بر قیمت دلار به آینده بازار نفت و فراز و فرود آن چشم دوخته‌اند.

به گزارش «ایسنا» سرمایه‌گذاران نفت، سال ۲۰۲۴ را در حالی آغاز خواهند کرد که نگرانی‌های شدیدی نسبت به مازاد عرضه، کند شدن رشد اقتصادی و تنش در خاورمیانه وجود دارد و می‌تواند نوسان قیمت‌ها را در پی داشته باشد.

پس از سال ۲۰۲۲ که طی آن قیمت‌ها به دنبال حمله نظامی روسیه به اوکراین، به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه افزایش یافته بود، میانگین قیمت نفت برنت در سال میلادی جاری، حدود ۸۰ دلار در هر بشکه بوده است. با وجود این که تقاضا به بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه در روز رشد کرده است، رشد قیمت‌ها در سال جاری تحت تاثیر دلار قوی و تولید بالای غیراوپک، محدود شده است. در نظرسنجی رویترز از ۳۰ اقتصاددان و تحلیلگر پیش‌بینی شدکه میانگین قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۴، به ۸۴ دلار و ۴۳ سنت در هر بشکه می رسد.

شرکت‌های مطرح مشاوره نفتی مانند «جی پی مورگان» و «کپلر» اعلام داشته‌اند انتظار می‌رود عرضه نفت در سال ۲۰۲۴، بین ۱.۲ میلیون تا ۱.۹ میلیون بشکه در روز رشد کند که تحت تاثیر افزایش عرضه تولیدکنندگان غیراوپک است.

همچنین به نوشته «اویل پرایس» تحلیلگران عقیده دارند قیمت نفت در ۲۰۲۴ به خاطر افزایش بیش از حد انتظار تولید و صادرات نفت آمریکا و همچنین پیش‌بینی کاهش تقاضا، احتمالاً به ۱۰۰ دلار در هر بشکه نخواهد رسید، مگر اینکه شدت گرفتن تنش‌های ژئوپولیتیک باعث کاهش قابل توجه عرضه شود.

به گزارش ایران مامن، تعلیق تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ونزوئلا، تداوم جریان نفت روسیه و ایران به سمت بازارهای جهانی، تداوم تنش‌ها در خاورمیانه و … متغیرهایی است که از دید برخی تحلیلگران بر سمت و سوی بازارها تاثیر خواهد داشت.

همچنین، بخش بزرگی از ظرفیت پالایش در چین، هند و آمریکا برای تولید نفت خام سنگین‌تر طراحی شده است که با از سرگیری فعالیت پالایشگاه‌ها پس از تعمیر و نگهداری در سه‌ ماهه دوم، ممکن است باعث ایجاد محدودیت عرضه شود. به گفته تحلیلگران، آمریکا و هند ممکن است برای خرید نفت سنگین بیشتر به ونزوئلا روی بیاورند، در حالی که پیش‌بینی می‌شود چین و هند همچنان به عرضه روسیه و ایران متکی باشند.

با وجود تاثیرگذاری انکارناپذیر تولیدکنندگان غیراوپکی نفت بر بازار انرژی، بسیاری هنوز به اوپک چشم دوخته‌‌اند. به گزارش «دنیای اقتصاد» اوپک همچنان نسبت به آینده بازار خوش‌بین است و بر تقاضای بالای نفت‌خام تاکید کرده و انتظار دارد که این تقاضا بیشتر از افزایش عرضه نفت از منابع غیراوپک باشد؛ با این حال شاهد افت بهای نفت هستیم.

به نوشته این روزنامه، اوپک در گزارش ماه دسامبر خود کاهش اخیر قیمت نفت را به نگرانی‌های اغراق‌آمیز در مورد تقاضا نسبت داده و برای شرایط بنیادی بازار نفت در سال ۲۰۲۴، با احتیاط ابراز خوش‌بینی کرده است. به گزارش رویترز، به‌رغم برآورد این سازمان در مورد مصرف نسبتا بالای نفت در سال ۲۰۲۴، قیمت نفت خام به پایین‌‌‌ترین حد در ۶ ماه گذشته رسیده و در حدود ۷۲ دلار در هر بشکه معامله می‌شود.

این کاهش حتی پس از آنکه اوپک‌پلاس متشکل از کشورهای صادرکننده نفت اوپک و متحدانش مانند روسیه، کاهش تولید جدید خود را برای سه‌ماهه اول سال‌۲۰۲۴ در ۳۰ نوامبر اعلام کرد، همچنان ادامه داشته‌است.

تولید نفت‌خام ایران بر اساس تازه‌‌‌‌‌‌ترین گزارش اوپک، در ماه نوامبر (آبان‌‌‌‌‌‌ماه – آذرماه) با ۷‌هزار بشکه افزایش به ۳‌میلیون و ۱۲۸‌هزار بشکه رسید ‌و جایگاه سومین تولیدکننده نفت در این سازمان را حفظ کرد.  به گزارش دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت، گزارش ماه دسامبر اوپک نشان می‌دهد ۱۳عضو این سازمان بر اساس گزارش منابع ثانویه در ماه نوامبر (آبان‌‌‌‌‌‌ماه – آذرماه) ۲۷‌میلیون و ۸۳۷‌هزار بشکه نفت‌خام تولید کردند که ۵۷‌هزار بشکه کمتر از ۲۷‌میلیون و ۸۹۵‌هزار بشکه ماه اکتبر است. بر اساس گزارش ماه دسامبر دبیرخانه اوپک، پس از عربستان با تولید روزانه ۸‌میلیون و ۹۹۸‌هزار بشکه، عراق با تولید روزانه ۴‌میلیون و ۲۷۸‌هزار بشکه و ایران با تولید روزانه ۳‌میلیون و ۱۲۸ بشکه جایگاه سومین تولیدکننده این سازمان را حفظ کرد.