قاتلی که همیشه به صحنه جنایت برمی‌گردد

اوضاع آلودگی هوا در تهران، شهرهای بزرگ و سایر نقاطی که در نزدیکیشان نیروگاه فعالیت دارد، به شکلی است که در بسیاری موارد چاره‌ای جز تعطیلی ادارات، محدودیت‌های حمل و نقل و توقف موقت کربن‌سوزها باقی نمی‌گذارد.

در روزهایی که خبری از باد و باران نبود، روزهای متعددی بر اثر آلودگی هوا در برخی شهرها تعطیل شد و اکنون نیز بسیاری تنها چشم به آسمان دوخته‌اند تا شاید از آلودگی رهایی یابند.

دلایل متعددی درباره منشا آلودگی‌ها مطرح است. در همین زمینه، «معصومه ابتکار» رئیس سابق سازمان حفاظ محیط زیست می‌گوید: فرسایش تایرهای موتور و خودرو، رتبه یک در آلاینده های تهران را دارند؛ اظهاراتی که رئیس شورای شهر نیز به نوعی آن را تایید می‌کند و می‌گوید: بین ۲۰ تا ۲۲ درصد آلودگی هوای تهران، مربوط به موتورسیکلت‌ها است.

مرتبط:

با آلودگی هوا به اندازه اوج دوران کرونا تلفات می‌دهیم

با این آلودگی هوا چه کنیم؟ فقط تعطیلی مدارس؟

متهمان ردیف اول تا چهارم آلودگی هوا

«محمدصادق معتمدیان» استاندار تهران نیز در این باره گفته است: تعداد زیادی از اتوبوس‌ها و وسایل نقلیه فرسوده هستند که منجر به تشدید آلودگی هوا می شود؛ همچنین ۱۴ درصد از آلایندگی‌های تهران مربوط به موتورسیکلت‌ها است که از آن‌ها نیز بخش عمده‌ای فرسوده هستند به طوری که در حال حاضر چهار میلیون و ۲۰۰ هزار موتورسیکلت در استان تهران در حال تردد است که حدود ۷۰ درصد از آن‌ها فرسوده‌اند.

به نوشته روزنامه «ایران»، مطابق گزارش‌های رسمی «بیش از ۶۱ درصد آلودگی هوای تهران مربوط به عوامل متحرک مثل کامیون، سواری و موتورسیکلت است.»

به گزارش «انتخاب» اخیرا سازمان حفاظت محیط زیست گزارشی از دلایل آلودگی هوای شهر تهران در پاییز ۱۴۰۴ منتشر کرده که بر اساس آن، میزان گوگرد موجود در نیروگاه منتظرقائم کرج و نیروگاه رجایی قزوین بیش از ۵۷۰ برابرِ حد مجاز بوده است اما این، تمام حرفِ گزارش مذکور نیست. این گزارش در مورد تهران هم به دلایل مختلف آلودگی اشاره کرده است؛ از وضعیت نگران‌کننده بارش‌ها تا جولان گازوئیل‌سوزها در کمربندی تهران، پسماندسوزی، فعالیت کارگاه‌های تولیدی و … به خصوص در نواحی غربی و جنوب غربی پایتخت.

گزاره عمومی این است که نیروگاه‌های اطراف شهرها به دلایلی مانند ناترازی انرژی، فرسودگی تجهیزات و نهایتا اجبار به مصرف سوخت غیراستاندارد اصلی‌ترین منابع آلوده‌کننده هوا هستند و کلیدواژه‌هایی مانند «مازوت‌سوزی» در این زمینه بسیار به گوش می‌رسد.

صرف‌نظر از دلایل بحران آلودگی و راهکارهای رفع آن اخیرا آمار و ارقامی از قربانیان آلودگی منتشر شده که بسیار هولناک و تکان‌دهنده است.

اوایل ماه جاری بود که «محمدجعفر قائم‌پناه» معاون اجرایی رئیس‌جمهور اظهار داشت: آلودگی هوا اگر بیشتر از این باشد، کشتار می‌کند.

از دید بسیاری، این کشتار مدت‌ها است شروع شده و پیش از این از سوی وزارت بهداشت اعلام شده بود سالانه بیش از پنجاه هزار نفر بر اثر عوارض آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند.

رئیس اورژانس استان تهران نهم آذرماه و در اوج آلودگی‌ها خبر داد در هشت روز اخیر ۳۵۷ فوتی ثبت شده‌ که آلودگی هوا می‌تواند در بخشی از آن، نقش داشته باشد. همچنین ۳۱ درصد از ۵۷ هزار تماس با ما در این دوران، مرتبط با آلودگی هوا بوده است.

در این زمینه، آمار دیگر از سوی رییس کمیته ایمنی شورای شهر تهران چنین اعلام شد: آمار فوتی سازمان بهشت زهرا از روزی ۱۸۰ نفر بود به ۲۲۰ نفر رسیده؛ این رشد ۲۰ درصدی نشان دهنده وضعیت فاجعه بار آلودگی هوا است.

اواسط آبان‌ماه «علیرضا رئیسی» معاون بهداشت وزارت بهداشت اعلام کرده بود: برآوردهای انجام‌شده نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۳ حدود ۵۸ هزار و ۹۷۵ مورد مرگ در کشور منتسب به مواجهه با ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون بوده که معادل ۱۶۱ مرگ در روز و حدود ۷ مرگ در هر ساعت است.

وی با بیان اینکه خسارات اقتصادی ناشی از مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا در سال ۱۴۰۳ را حدود ۱۷.۲ میلیارد دلار برآورد شده است، افزود: این خسارات معادل ۴۷ میلیون دلار در روز یا حدود یک هزار و ۳۹۴ همت با احتساب نرخ ارز نیمایی از مرکز مبادله ارز و طلا است.

با این حساب می‌توان آلودگی را قاتل دست کم ۶۰ هزار ایرانی در سال دانست که هر سال به محل وقوع جرم برمی‌گردد و دایره جنایات خود را هم هر سال گسترش می‌دهد.