خاکستر اصلاح‌طلبی بر باد می‌رود یا ققنوس می‌شود؟

اصلاح‌طلبان این روزها سخت آشفته و پراکنده‌اند. انتخابات ۱۴۰۰ گویی به قول «صادق زیباکلام» تیر خلاص را به شقیقه این جریان سیاسی شلیک کرده است. برخی اوضاع این جریان را وخیم‌تر می‌بینند و می‌گویند جریانی تحت عنوان اصلاح‌طلبی سوخته و خاکستر شده است.

هرچند چهره‌ای مثل «محسن هاشمی» امیدوار است نگاه و خون تازه این جریان را نجات دهد اما تئوریسین سرشناس اصلاحاتی‌ها یعنی «سعید حجاریان» از «مرگ اصلاح طلبی صندوق محور» می گوید.

در این میان، «حسین مرعشی» کارگزارانی از  تعهد پایدار به صندوق رای دم می زند. تئوریسن دیگر «محمدرضا تاجیک» راه حل را در از بین رفتن هسته سخت اصلاحات می جوید و دیگری چون «محمد عطریانفر» در بازاندیشی گفتمانی و ساختاری.

آنچه از ملغمه اصلاح‌طلبان امروز بر می‌آید، چیزی جز تشتت و نوعی بحران هویت، ناکارکردی و بحران راهبردگزینی نیست؛ گویی جوانمرگی، سرنوشت محتمل اصلاحات ۲۴ ساله است.

در این آشفتگی محتوایی و شکلی، اصولگرایان هم شمشیر از رو بسته و از ضرورت اعلام موضع صریح اصلاح‌طلبان در مورد نسبت و رویکردشان به نظام و حاکمیت می گویند. از نگاه اصولگرایان، بخشی از اصلاح‌طلبان با ماهیت حقیقی و حتی حقوقی در چارچوب جمهوری اسلامی به خط پایان رسیده‌اند.

در چنین شرایط پرفشاری، اصلاح طلبان گویا ناگزیر از تحرکی هستند که مبانی فکری، اصول و مولفه های کنشگری آنها را به محکی سخت بگذارد؛ آزمونی که یا در آن احیا می شوند یا مضمحل، شاید هم چندپاره و شقه شقه.