پویش «مردم برای مردم» به جای روش «گوش همدیگر را بِبُریم»

در حالی که تقریبا یک ماه از حذف ارز ۴۲۰۰  تومانی و آزادسازی قیمت برخی کالاهای اساسی را که البته منجر به افزایش قیمت اکثر کالاهای اساسی شده پشت سر می‌گذاریم، فشار اقتصادی شدید و کم سابقه ای جامعه را در بر گرفته است.

افزایش قیمت کالاهای اساسی عملا کمر اقتصاد خیلی از خانواده ها را شکسته، به تعبیر بزرگان تاب استقامت و ایستادگی را از آنها سلب کرده و اثرات اجتماعی مخربی را در روابط خانواده‌ها و بالتبع روابط اجتماعی مردم در اشکال مختلف خود به جای گذاشته است.ذکر این مهم ضروری است که این موج گرانی به افزایش اجاره بهای منازل استیجاری و فشار بر مستاجرین نیز منجر شده است و به تعبیری شاهد کوچک شدن روز به روز سفره مردم در تمامی ابعاد هستیم.

در این میان، وضعیت تولیدکنندگان و ارایه‌دهندگان کالاها و خدمات نیز متاثر از کاهش قدرت خرید مردم به شدت آسیب دیده و کسادی و بی رونقی بازار را می‌توان به عینه مشاهده کرد. اگرچه در این میان  نحوه اجرای اعلام افزایش قیمت  کالاها سبب هجوم مردم به سمت فروشگاه ها شد و از طرفی سود قابل توجهی را نصیب ارائه دهندگان کالا به دلیل اخذ مجوز فروش کالاهای تولید شده در ماقبل از تاریخ اجرای طرح و قیمت آنزمان به قیمت جدید نمود اما به مرور شاهد کاهش قدرت فروش این مجموعه ها نیز هستیم.

ای کاش در همین فقره درایت به خرج می دادند و با اتخاذ ساده ترین روش یعنی عرضه کالاهای تولید قبل از طرح  با قیمت های قبل و اعمال افزایش قیمت بر کالاهای تولید شده بعد از تاریخ اجرای طرح ، زمینه رانت خواری و احتکار و…را فراهم نمی ساختند که متاسفانه به انجام نرسید.

اما چاره کاهش فشار اقتصادی بر مردم  چیست؟

اگر چه توجه به اقتصاد مقاومتی به معنای واقعی کلمه یعنی درون‌زایی و برون‌نگری در مرحله عمل آن گونه که انتظار می‌رفت محقق نشد و همین امر سبب شد که اقتصاد کشور در تحریم‌ها دچار آسیب جدی شود اما با این حال چنان چه اقتصاد مقاومتی روی ریل واقعی خود قرار گیرد و رویکردهای سیاسی و اقتصادی بر همین اساس تبیین و باز تعریف شود، می توان به استحکام پایه‌های اقتصاد کشور امیدوار بود و این مهم نیازمند تغییر نگرش  بنیادی در حوزه سیاست داخلی و تعامل خارجی است.

سیاست داخلی به محور قرار دادن وحدت ملی، اعمال واقعی سیاست جذب حداکثری و دفع حداقلی، پرهیز از انشقاق و اختلافات جناحی و مسدود کردن نگاه حذفی، گسترش گفتمان‌محوری و تبدیل رفتارهای خصمانه جناحی به رقابت های سازنده، شفافیت فعالیت های اقتصادی تمامی فعالین این حوزه در بخش دولتی-حاکمیتی-خصوصی و پرهیز از اعمال نفوذ در قیمت گذاری های دستوری ، بهره گیری از روش های جدید و مدرن مقرون بصرفه اقتصادی بویژه در حوزه دیجیتال، به روزرسانی  مبتنی بر داده های علمی در فعالیت های کشاورزی در بخش های مدیریت آب و خاک و خدمات کالا ، حذف و اصلاح قوانینی که مانعی بر مسیر رشد و شکوفایی تولید محسوب می‌شوند با نگاه تضمین سرمایه، ایجاد اعتماد و اطمینان خاطر برای سرمایه‌گذاران داخلی و پرهیز از وارد کردن تنش و بی‌ثباتی در حوزه اقتصادی به آنان،  ترویج و گسترش  کرسی های آزاد اندیشی با حضور صاحبنظران و استفاده از توان فکری و عملیاتی تمامی دلسوزان و دستگاه های صاحب طرح و ایده با اعتقاد به گردش آزاد اطلاعات و آزادی رسانه ها حول محور قانون و اخلاق نیاز دارد.

از سویی در حوزه خارجی با محور قرار دادن تامین منافع ملی و باز تعریف دوست و دشمن بر این اساس و پرهیز از وارد کردن کشور در بازی ها و رقابت های قدرت های جهانی و پایان تخاصم های فرسایشی و اجازه ندادن به قدرت های جهانی و دلالان و کاسبان تحریم و تخاصم که با برگ ارزشمند موقعیت ژئوپولتیکی و جایگاه استراتژیکی  کشور برای خود امتیاز کسب می کنند و همچنین با کاهش سطح تنش های به وجود آمده با کشورهای منطقه و استفاده از ظرفیت های کم‌نظیر کشور در تامین خلأهای انرژی و جذب سرمایه گذاری سرمایه داران کشور های جهان و نیز شفاف سازی در زمینه اتهامات بی اساسّ متوجه نظام سیاسی و تقویت و حمایت از ارتقای سطح آگاهی مردمی کشورهای جهان با توجه به نگاه امام راحل (ره) مبنی بر صدور انقلاب با روش های فرهنگی و نه تسلیحاتی می توان جایگاه واقعی در حوزه اثر گذاری اقتصادی، سیاسی،فرهنگی را برای کشور فراهم ساخت.

اما این روش ها صرفاً زمانی می‌تواند منجر به موفقیت در بستر جامعه و رونق و شکوفایی معاش مردم شود که عنصر مهم و اساسی آن یعنی مردم نیز همراهی کنند.

از این رو نظر به اینکه رسیدن به آنچه ذکر شد مستلزم گذر زمان و اتخاذ سیاست های کلان و آگاه ساختن مردم جهت همراهی ماست، این سوال مطرح است برای حفظ و حراست همیشگی معیشت مردم از طوفان ها و سونامی های بنیان برانداز اقتصادی در حال حاضر چه راهکاری می توان اتخاذ کرد تا با تحقق آنچه انتظار می‌رود سیاستمداران و قانونگذاران کشور  در دستور کار خویش قرار دهند، شاهد شکوفایی دو صد چندان وضعیت اقتصادی کشور و کسب رتبه های برتر اقتصادی در منطقه و جهان بود تا الگوی موفق ایرانی اسلامی به معنای واقعی کلمه به جهانیان نمایش دهیم؟

آنچه در این یادداشت پیشنهاد می شود استفاده از قدرت مردم برای مردم  و راه اندازی #پویش_مردم_برای_مردم است.

این پویش یعنی تمامی تولید کنندگان، ارایه دهندگان کالا و خدمات  در هر رده ، رسته شغلی و صنفی  (اعم از فنی، پزشکی، مهندسی، املاک، مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی، پوشاک و…..) و هر کسی که به نوعی در حوزه اقتصاد کشور فعالیت می‌کند با ملحق و ملزم شدن به #پویش_مردم_برای_مردم به این شرط که با رضایت به کسب سود حداقلی و خداپسندانه و نه سود حداکثری و خارج از قاعده انصاف  و مروّت از فروش محصولات یا ارایه خدمات خود به مردم، عملا فشار اقتصادی را از دوش آنان برداشته و رفاه نسبی را برای همنوعان خویش فراهم سازند. در این میان صاحبخانه ها نیز با منطقی و منصفانه نمودن افزایش اجاره بها بر مستاجرین خود مانع از ایجاد فشار مضاعف بر مستاجرین خود شوند.

این راهکار جدا از سیاست های اعلامی دولت و حاکمیت به صورت مستقل و مردمی می‌تواند اجرایی گردد و مطمئنا سهم بسزایی در کاهش فشارهای اقتصادی، رونق نسبی بازار کالا و خدمات و رفاه حداقلی برای همگان به ارمغان آورد چرا که تمام مردم بصورت زنجیره ای در حال ارایه یا دریافت خدمات به اشکال مختلف  به همدیگرند و لذا اگر همه به آن پایبندی اخلاقی داشته باشند و با تبلیغات گسترده همدیگر را در اجرای بهینه و گسترده آن همراهی و تشویق نمایند، نتایج زودهنگام و شیرینی را برای همگان به ارمغان خواهد آورد.

اما متاسفانه آن چیزی که شاهد هستیم و در زیر سایه عدم نظارت نهادهای نظارتی و بازرسی رخ می دهد،  گسترش تفکر و روش «گوش همدیگر را بـِبُریم» است که دقیقا مقابل #پویش_مردم_برای_مردم  قرار گرفته است و به جای تسکین درد  باعث وخامت شدید بیماری شده است و اینکه مردم به جای قانع شدن به سود منطقی و منصفانه اقدام به افزایش غیرمنصفانه قیمت دستمزد و کالا و خدمات و اجاره بهای خود بگیرند و هرچه بیشتر نسبت به جبران فشارهای گرانی بر خود، با افزایش قیمت از هم نوعان خود اقدام کنند. اصطلاحا گوش همنوع خود را بیشتر بِبُرند. این رویه غیرانسانی و اخلاقی اگرچه در کوتاه مدت سود قابل ملاحظه ی را متوجه آنان می سازد اما بدلیل ارتباط زنجیره ای و سلسله وار مردم در ارائه و دریافت خدمات به همدیگر عملا همه متضرر خواهند شد و نهایتا سودی عایدشان نخواهد شد و از همه مهمتر خداوند برکت را از مال و زندگی این افراد گرفته و بستر جامعه از نظر اخلاق سقوط خواهد کرد. اتخاذ این روش نه تنها با تعالیم اسلامی و توصیه ها و سیره اهل بیت سازگار نیست بلکه در قاموس فرهنگ ایرانی نیز مشاهده نمیشود و سنخیتی ندارد.

یادآوری داستان قحطی زمان حضرت موسی (ع)  که همه سرزمین آنها را در بر گرفت و قوم موسی دچار قطحی شدند و برای زنده ماندن همه خانه هایشان را به هم متصل کردند و نیازهای یکدیگر را بر طرف نمودند و گفتند تا ما به هم کمک می کنیم خدا هم قطحی و بلا را از سر ما رفع می نماید و پس از مدتی از خداوند به موسی ندا رسید که یا موسی به قوم بگو ما قحطی را بر طرف نمودیم به خاطر محبت شما به یکدیگر، میتواند الگوی عملی برای صحت #پویش_مردم_برای_مردم معرفی داشت. اینگونه می‌توان به معنی واقعی کلمه تحقق‌بخش این شعر زیبا، ماندگار و ریشه ای شیخ اجل سعدی علیه الرحمه بود:

بنی آدم اعضای یک پیکرند  که در آفرینش ز یک گوهرند

چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار

پس بیایید به جای راه انداختن کمپین و پویش #گران_است_نخرید ، جهت گسترش فرهنگ #پویش_مردم_برای_مردم  با شرایط فوق  اقدام کنیم.