رعشه نو با رشنو

«سپیده رشنو» نام شهروندی است که تصاویر درگیری‌اش با «رایحه ربیعی» در اتوبوس تندروی تهران بر سر حجاب و سپس اعترافاتش خبرساز گشته است. وی که اعلام شده در ارتباط با «مسیح علینژاد» بوده، ۲۵ خرداد بازداشت شد تا در نهایت با زن آمر حجاب در آغوش هم قرار گیرند.

رشنو در میانه یک دوقطبی

طیفی از صاحبنظران حوزه اجتماعی و فرهنگی بر این باورند که حجاب طی سالیان دراز در زمره چالش‌ها و مسائل جامعه ایرانی نبوده مگر این که با خواست‌های سیاسی درآمیخته شده باشد که نمودهای آن را در تاریخ یکصد سال اخیر می‌بینیم.

رعایت قانون حجاب در ایران اما حالا بیش از همیشه چالش‌زا شده یا دست کم تصویری چالش‌زا و دوقطبی را نشان می‌دهد. در اقدامی جدید برای نخستین بار انتشار فیلم یک شهروند به علت منازعه در اتوبوس بر سر رعایت حجاب با یک فرد محجبه سبب دستگیری و پخش اعترافات او از سیما شد؛ موضوعی که نگاهی بسیاری را به خود خیره کرد.

به گزارش ایران مامن، این نخستین بار نیست که موضوع حجاب و رعایت حجاب به نقد کشیده می‌شود؛  در فیلم سینمایی «زندگی خصوصی» به کارگردانی «محمدحسین فرحبخش» کاراکتر اصلی که حالا مردی روشنفکر و دارای شغل فرهنگی است، در اوایل انقلاب پونز در پیشانی زنان بی‌حجاب فرو می‌کرد. نشان دادن این بخش از فیلم در زمان کوتاه اکران (فروردین ۹۱) و بعد از آن سبب شد تا بسیاری درباره دو قطبی بی‌حجاب و محجبه صحبت کنند .

نمایی از زندگی خصوصی

بسیاری می‌گویند  بدحجابی فقط در زمان انتخابات، مراسم‌های پرجمعیت و مواقع جذب حداکثری بلااشکال است؛ وقتی تصویر دختران کم‌حجاب  با تیپ‌های متفاوت از سیما پخش می‌شود یا وقتی در همسرایی سرود «سلام فرمانده» بسیاری بدون داشتن حجاب این سرود را می‌خوانند، حتی مورد تعریف و تمجید هم قرار می‌گیرند.

اعترافات مسبوق به سابقه رشنو

این در حالی است که اکنون و با تشدید فشارهای اقتصادی بر مردم، باز هم کم‌حجابان و بی‌حجابان غیرخودی شده‌اند و البته در تفاوتی چشمگیر با گذشته، ارزش‌های ترویجی و قوانین حجاب را به چالش می‌طلبند و تصاویر و فیلم‌هایشان از کشف حجاب در اماکن عمومی را به شبکه‌های فارسی‌زبان خارجی می‌فرستند.

برخی می‌گویند ماجرای اعترافات تلویزیونی سپیده رشنو که شنبه شب از ۲۰:۳۰ پخش شد، از این لحاظ که وی شهروندی عادی و نه مجرم یا متهم سیاسی و امنیتی بوده بی‌سابقه است.

این در حالی است که سال ۹۷ برخورد با بی‌حجابان و افرادی که دراینستاگرام فیلم‌های رقص آنان منتشر شد بود، تشدید و حتی اعتراف آنان هم پخش شد. این اقدام صدا و سیما با واکنش‌های زیادی مواجه شد.

«علی مطهری» که در آن مقطع نایب‌رئیس مجلس بود، گفت: پخش این اعترافات در حالی که هنوز در دادگاه صالح حکمی دریافت نکرده است، بدون اجازه متهم از صداوسیما جرمی است که این سازمان مرتکب شده است. پخش دادگاه‌های معترضان انتخابات سال ۸۸ در حالی که هنوز اتهام آنها ثابت نشده بود، مشتی از خروار است.

در سال ۹۸ هم مطهری به همراه «محمود صادقی» و چند نماینده دیگر در مجلس با تهیه و امضای طرحی با قید دوفوریت، آستین‌ها را بالا زدند تا پس از جنجال رسانه‌ای مربوط به بازداشت و پخش اعترافات تلویزیونی ۵۳ نفر از شهروندان به‌اتهام دست داشتن در ترور دانشمندان هسته‌ای، مانع از تکرار این دست اتفاقات شوند.

سرنوشت رشنو چیست؟

تعدادی که پیشتر روبروی دوربین سیما نشسته و ابراز پشیمانی کرده‌اند، در شبکه‌های خارجی اظهار داشته‌اند تحت فشار شدیدی قرار گرفته‌اند. «شاپرک شجری زاده» پس از بر سر چوب کردن شالش مشهور شد و کار به نوشتن کتاب و دیدار با سران کشورهای غربی و اقامت دایم در خارج از ایران کشید.

آن‌هایی که هم یک شبه تصاویر بی‌حجاب خود را پاک کردند و برای حجاب تبلیغ کردند، بسیاری‌شان پس از چند ماه  دوباره به شکل و شمایل اولیه خود بازگشتند.

برخی هم مانند «مائده هژبری» که تصاویر رقصشان همه‌گیر و مجبور به مصاحبه با صدا و سیما شدند، کم کم به فراموشی سپرده شدند.

آنچه ماجرای رشنو را داغ کرد

چهره تکیده سپیده رشنو با پلک‌های متورم و شاید ضربه دیده که از فریب خود می‌گوید و پیشیمان است و روی زن چادری را می‌بوسد و عذر خواهی می‌کند واکنش‌های بسیاری به دنبال داشت.

«عباس عبدی» در واکنش به به اعترافات سپیده رشنو در توئیتی نوشت: خانم رشنو را به علت مخالفت با قانون حجاب بازداشت کرده‌اند در حالی که او را با پوششی نشان دادند که دقیقا نقض همین قانون است.

«محمد علی ابطحی» فعال سیاسی اصلاح طلب نیز در پاسخ به عباس عبدی نوشت: خوب توبه کرده بود. اشاره ابطحی به ماجرای توبه خودش در سال ۸۸ و اعترافاتی است که از تلویزیون پخش شد .

«محمد هادی جعفر پور» وکیل دادگستری در یادداشتی نوشت: بنا به قانون اساسی اصل بر برائت اشخاص است(اصل۳۷) هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت، زندانی یا تبعید شده به هر صورت که باشد ممنوع وموجب مجازات است(اصل ۳۹) همین دو اصل قانون اساسی موید رفتار خلاف قانونِ تلویزیون در انتشار تصویر و گزارش پرونده سپیده رشنو است.

«محمد جواد آذری جهرمی» وزیر سابق ارتباطات درباره پخش اعترافات سپیده رشنو در کانال تلگرامی خود نوشت: مخرج مشترک پیدا کردن با دشمن گاهی آنجاست که با ندانم کاری -در بهترین حالت- در سیمای ملی، خوراک حمله به اسلام و حجاب و مومنین و محجبه‌ها را فراهم کنیم.

«حسن نمکدوست» استاد ارتباطات هم اظهار کرده اعتراف می‌گیرم پس هستم. وقتی نتوان با مردم تعامل و صحبت کرد لاجرم باید به زور از آنها اعتراف گرفت. وقتی نتوان همدلی و همراهی مردم را به دست آورد ناچار باید اعترافات اجباری شان را پخش کرد شکست ارتباطی و ارتباطات شکست ناپسندترین شیوه برای اثبات خود.

«سیدعمار کلانتری» فعال رسانه ای هم چنین توئیت زد: زیارت عاشورایی که این روزها می‌خوانیم یادمان داده از ظالمان بیزاری بجوییم. شما نه انسانیت دارید نه اخلاق و نه حتی اندکی عقل! راز بقای مزدبگیرانی چون علینژادید و مایه بدنامی دین بیزارم از شما.

برخی با یادآوری دستگیری فرزند «سیدمصطفی میرسلیم» به خاطر ارتباط با مجاهدین نوع برخورد با وی را با رشنو مقایسه کرده‌اند.

واکنش‌ها فقط به صورت فردی و به کاربران مجازی، سیاسیون، حقوقی‌ها و ارتباطاتی‌ها محدود نبود.

پس از توئیت خبرساز «مهدی یراحی» خواننده پاپ، اعضای حزب «اتحاد ملت» به اتفاق پیرامون پخش اعترافات سپیده رشنو اعتراض کرده و چنین اقداماتی را موجب برانگیختن خشم و نفرت در جامعه و رو در رو قرار دادن مردم با یکدیگر و هم ناقض حقوق و کرامت انسانی شهروندان دانستند.

«آذر منصوری» دبیر کل این حزب گفته در وضعیتی که شرایط اقتصادی ناشی از تورم مشکلات معیشتی مردم را بیشتر می‌کند و شهروندان به خصوص طبقات کمتر برخوردار را در تنگناهای بیشتری قرار می‌دهد، نمی‌دانم این برخوردها قرار است کدام یک از این مشکلات را حل کند.

رشنو و رعشه‌ای که گویا ادامه دارد!

اقدام صدا و سیما در نشان دادن تصاویری که اغلب آن را اعتراف اجباری دیده‌اند، از دید برخی زهرچشم از کسانی بوده که می‌خواهند از این به بعد با آمران حجاب برخورد کنند.

این در حالی است که شماری اظهار داشته‌اند این اقدام صدا و سیما حتی می‌تواند امنیت آمرانی مانند رایحه ربیعی را به خطر اندازد.

امروز هم که خبر درگیری لفظی و فیزیکی «زینب جعفری» شاغل در آموزش و پرورش یزد بر سر تذکر دادن  حجاب به  چند زن‌ دیگر در قطار روز شنبه تهران یزد، تعلیق رئیس قطار، احضار زنان درگیر شده و تقدیر از آمر حجاب در رسانه‌ها منتشر شد تا مشخص شود این قصه سر دراز دارد.