چم شیر گتوند می‌شود یا میانکاله؟
فروردین ماه امسال بود که پس از کش‌وقوس‌های بسیار بر سر پروژه پتروشیمی میانکاله، رسانه‌ها از توقف کامل این پروژه خبر دادند؛ واقعه‌ای که در شرایط وخیم زیست محیطی و به موازات خشکیدن دریاچه ارومیه، آتش‌سوزی تالاب‌ها، فرونشست بی‌وقفه زمین، بحران ریزگردها، آلودگی مکرر هوا بر اثر مازوت‌سوزی و … همچون لنگه‌کفشی در بیابان، غنیمت بود.
حالا آبگیری سد چم شیر به عنوان پنجمین سد بزرگ کشور مورد توجه رسانه‌ها و محل کشمکش برخی مجلسی‌ها با دولت و بخش‌های مختلف دولت با یکدیگر قرار گرفته است.
به نوشته رسانه‌ها، فاجعه سد گتوند با گذشت بیش از یک دهه هنوز از خاطره‌ها پاک نشده و «محمود احمدی‌نژاد» رییس دولت دهم هنوز متهم به تعجیل در آبگیری این سد است. اگر چه شرکت مدیریت منابع آب و نیرو (مجری سد گتوند و سد چم‌شیر) اطلاعاتی از وضعیت کنونی این سد ارایه نمی‌دهد اما طبق آخرین آمار تا سال ۹۷ بیش از ۱۰ میلیون تن نمک در مخزن سد گتوند ته‌نشین شده بود.
با توجه به اشتراکات چم شیر و گتوند و مجاورت این دو سد، چم شیر نزد مخالفانش به گتوند ۲ معروف شده و اکنون بسیاری می‌پرسند آیا رییس دولت سیزدهم ریسک آبگیری سد چم شیر را می‌پذیرد؟ در پاسخ به این سوال گفته می‌شود «سیدابراهیم رئیسی» نظر مخالفی در این خصوص ندارد همچنان که وی در جلسه شورای عالی محیط زیست در اواخر ماه گذشته تصریح داشته بود نباید به بهانه حفاظت از محیط‌زیست اجازه توسعه به صنایع و اقتصاد کشور را ندهیم.
در توصیف وضعیت تصمیم‌گیری در این خصوص روزنامه «خراسان» نوشته است: دفاع وزارت نیرو، تاکید استاندار و تایید آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد؛ سد چم‌شیر با این پشتوانه‌ها برای آبگیری در پایان دی‌ماه آماده می‌شود، در حالی که هنوز سازمان محیط زیست کشور نظر قطعی و نهایی‌اش را درباره این پروژه جنجالی اعلام نکرده است و معلوم نیست باید تا چند روز دیگر، آبگیری یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های برق‌آبی کشور را جشن بگیریم یا آغاز یک فاجعه زیست محیطی را به سوگ بنشینیم؟ به نوشته خراسان البته رئیس سازمان محیط زیست کشور قول داده «به هیچ‌وجه اجازه ساخت گتوند ۲ را نخواهد داد».
پنج چالش چم شیر
اتفاق عجیبی است اما ۳۰ سال بعد از آغاز مطالعات احداث یک سد و حالا که پیشرفت فیزیکی آن به ۱۰۰ درصد نزدیک شده، هنوز جمع‌بندی کارشناسی دقیقی درباره تاثیرات زیست محیطی آن وجود ندارد.
طی چندماه اخیر که وزارت نیرو از آماده شدن چم‌شیر برای آبگیری خبر داده، برخی کارشناسان و حتی مسئولان، هشدارهایی درباره تبعات این کار داده‌اند، از جمله:
اول: حل شدن سازند نمکی گچساران در مخزن سد، افزایش شوری آب رودخانه زهره و تبعات آن برای اراضی پایین‌دست، به ویژه خوزستان
دوم: خطر آلودگی نفتی به دلیل قرار داشتن سد روی میدان نفتی
سوم: نقش و سهم چینی‌ها در پروژه
در این باره «محمد درویش»، کارشناس مطرح محیط زیست، به نقل از معاون وزیر نیرو این ادعا را مطرح کرده است که پروژه سد چم‌شیر را چینی‌ها اجرا و ۲۳۵ میلیون یورو برای آن هزینه کرده‌اند؛ حالا هم انگار وزارت نیرو برای پرداخت پول پیمانکار چینی، مجبور است آبگیری را سریع‌تر آغاز و از محل آن درآمدزایی کند. مدیر عامل آب منطقه‌ای استان اما در این باره می‌گوید: چینی‌ها فقط در بخش فنی پروژه و در قالب فاینانس مشارکت دارند و اصلا بحث سهام‌داری مطرح نیست.
چهارم: نابودی ۴هزار هکتار جنگل و درختچه زار
پنجم: بر باد رفتن ۱۴۳ اثر باستانی
قائم‌مقام وزیر میراث فرهنگی اعلام کرده پژوهشگاه میراث و گردشگری مطالعه‌ای انجام داده و بیان کرده محدوده چم‌شیر آثار باستانی زیادی دارد که با آبگیری، بخش بزرگی از آثار از بین می‌رود، بنابراین ما به عنوان وزارت میراث، مخالفت خود را اعلام کرده‌ایم.
«محمدتقی عطایی»، باستان‌شناس و سرپرست هیئت بررسی و گمانه‌زنی‌های محدوده سد چم‌شیر هم به «ایلنا» گفته در محدوده دریاچه یا مخزن سد چم‌شیر ۱۴۳ محوطه باستانی از دوران عیلامی، هخامنشی، پساهخامنشی، ساسانی و شمار قابل توجهی آثار مربوط به دوره اسلامی شناسایی شده که بسیار ارزشمند است.
مدافعان آبگیری چم‌شیر چه می‌گویند
به گفته «آرش مصلح» مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد بسیاری از هشدارها درباره تبعات آبگیری چم‌شیر در حد گمانه‌زنی است. وزارت نیرو اعلام کرده که حاضر است هزینه تردد و اقامت کارشناسان مخالف آبگیری و جمعی از خبرنگاران را تامین کند تا در محل پروژه حاضر شوند و ادعاهای خود را ثابت کنند تا هر ابهامی وجود دارد، رفع شود.
همچنین سه کارشناس رسمی دادگستری نیز بر روند آبگیری نظارت خواهند داشت و گزارش‌های خود را به قوه قضاییه ارائه خواهند کرد.
«میثم فاضلی» مدیر مطالعات سد چم شیر و کارشناس شرکت مدیریت منابع آب و نیرو هم انتقادات را رد کرده و به «اعتماد» گفته است: ۹۹ درصد الزامات آبگیری انجام شده و سد از هفته آینده آماده آبگیری است. وظیفه قانونی وزارت نیرو این است سدی را که به ۹۵ درصد پیشرفت رسیده آبگیری کند مگر اینکه دستور دیگری صادر شود و شخص رییس‌جمهوری یا مقام بالاتری دستور توقف بدهد.
شکایت زیست‌محیطی‌ها از آبگیری
محمد درویش رییس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی و توسعه یونسکو در گفت‌وگو با «اعتماد» از طرح شکواییه تعدادی از کارشناسان و استادان دانشگاه به دادستان برای توقف آبگیری سد چم‌شیر خبر داده که این شکواییه در این هفته به جریان می‌افتد.
به گفته درویش، نامه مستدلی با نظرات فنی ده‌ها کارشناس و متخصص دانشگاهی نوشته و به تایید کارشناس رسمی دادگستری رساندیم. این نامه با کمک دو نفر از وکلای داوطلب و با پشتوانه‌های حقوقی که در اسناد بالادستی منظور شده، در قالب شکواییه در حال پیگیری است تا از دادستان بخواهیم که جلوی این تخلف را بگیرد و آبگیری سد چم‌شیر را برای یک سال متوقف کند تا مطالعات تکمیلی در زمینه ارزیابی محیط زیستی، زمین‌شناسی، گیاه‌شناسی و میراث فرهنگی انجام گیرد و در صورت مثبت بودن ارزیابی‌ها آبگیری شود.
به گزارش ایران مامن، از سوی سایر زیست‌محیطی‌ها هم مخالفت با آب گیری چم شیر کم نیست. «حسین آخانی» استاد دانشگاه و فعال محیط‌زیست با اشاره به سخنان استاندار کهگیلویه و بویراحمد که رسانه‌ها به نقل از وی مخالفان آبگیری را «بیمار، معاند و حقوق بگیران مخالف سد چم شیر» توصیف کرده‌اند، گفته اظهارات سراسر غیرعلمی و تهمت‌زدن حضرتعالی دلیل مخالفت من است.
ورود مجلس به ماجرای چم شیر
کمیسیون اصل ۹۰ مجلس هم هنوز نظر قطعی خود را درباره این پروژه اعلام نکرده است، به همین دلیل خروجی جلسه هفته گذشته این کمیسیون که با حضور وزیر نیرو برگزار شد، این بود که «وزارت نیرو تا روشن شدن ابهامات سد چم‌شیر، حق آبگیری این سد را ندارد».
البته یک روز قبل از آن نیز «سمیه رفیعی»، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس، در گفت‌وگو با خبرگزاری «خانه ملت» درباره تبعات زیست محیطی این پروژه هشدار داده و درخواست کرده بود «دستگاه‌های مسئول به ویژه قوه قضاییه مانع آبگیری سد چم‌شیر شوند».
برچسب ها :آبگیری ، آلودگی هوا ، احمدی نژاد ، ایران مامن ، چم شیر ، دریاچه ارومیه ، رئیسی ، رسانه ، رودخانه زهره ، ریزگرد ، زیست بوم ، سازمان حفاظت محیط زیست ، سد ، کمیسیون اصل 90 ، کهگیلویه و بویراحمد ، گتوند ، محمد دوریش ، محیط زیست ، مطبوعات ، میانکاله ، وزارت نیرو
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0