سقط جنین؛ سالی ۵۰ هزار یا ۷۰۰ هزار؟

سیاست‌های کلان جمعیتی و نمایان شدن آثار پیری جمعیت باعث شده تا مسائلی مانند فرزندآوری، باروری، سقط جنین و … بیش از هر زمان دیگری مورد توجه سیاستگذاران کشور قرار گیرد.

در یکی از آخرین موارد، رئیس‌جمهوری در چهارمین جلسه ستاد ملی جمعیت (۲۶ فروردین‌ماه) ضمن اشاره به مفید بودنِ خوابگاه‌های دانشجویی متاهلی در افزایش جمعیت، آمارهای ارائه شده درباره سقط جنین را نگران‌کننده توصیف و بر ضرورت اهتمام وزارت بهداشت نسبت به این موضوع و هماهنگی بیشتر با دستگاه قضایی برای برخورد با متخلفان در این زمینه تأکید کرد.

این در حالی است که بسیاری از ناظران و فعالان این حوزه، تردیدها و تشکیک‌های متعددی درباره این آمارها وارد می‌سازند. «ناهید خداکرمی» ماما و فعال زنان درباره آمارهای نگران‌کننده سقط‌جنین که رئیس دولت سیزدهم به آن اشاره کرده، به «هم‌میهن» گفته است: آمارها درست نیست و ما بارها منبع این آمار و ارقام را خواسته‌ایم. متاسفانه امثال افرادى که به رئیس‌جمهور توصیه مى‌کنند با یک برنامه کامپیوترى و هوش مصنوعى مشکلات اقتصادى کشور را حل کنند درحوزه جمعیت نیز در حال ارائه آدرس غلط هستند. در موضوع جمعیت مانند بقیه مسائل کشور، اطلاعاتی که به مسئولان می‌رسد، منبع درستی ندارد. داده‌ها براساس منابع علمی به رئیس دولت نمی‌رسد.

«شهلا کاظمی‌پور» جمعیت‌شناس نیز آمارهای سقط‌جنین را غیرقابل اتکا دانسته و اظهار داشته نمی‌دانم آماری که رئیس دولت اعلام کرده، از کجا به دست آمده است. چون دو نوع سقط‌جنین وجود دارد. از سقط‌جنین عمدی هیچ آماری در دست نیست؛ به‌ویژه در کشور ما که این نوع سقط غیرقانونی محسوب می‌شود. بنابراین آماری که اعلام می‌شود براساس حدس و گمان است.

اخبار مرتبط:

سراشیبی جمعیت

درباره این آمار، تازه‌ترین اظهارنظر مربوط به مدیرکل مرکز نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت است که ۲۸فروردین‌ماه گفته طبق بررسی‌های انجام شده بالای ۷۰ تا ۸۰ درصد سقط جنین‌های غیرقانونی و غیر پزشکی در خارج از مراکز درمانی انجام می‌شود.

«سلمان حیدری» اظهار داشته از آنجایی که هیچکس از سقط غیرقانونی در کشور آمار درستی ندارد، نمی‌توان هیچ‌یک از آن‌ها را نه رد کرد و نه تایید کرد. شاید حدود ۲۰ درصد از آن‌ها در مراکز درمانی انجام شود.

به گزارش ایران مامن، وی افزوده سالانه حدود ۱۰ هزار سقط جنین به صورت قانونی و به دلایل پزشکی در کشور انجام می‌شود. به این ترتیب با توجه به وزن بیست درصدی، شمار کل سقط جنین‌ها را بر اساس اظهاراتش حدود ۵۰ هزار نفر می‌شود برآورد کرد.

این در حالی است که جست‌وجو درباره این آمار، اعداد بسیار بزرگ‌تر و البته متفاوتی را به دست می‌دهد. به گزارش «تسنیم» در تابستان سال ۹۹، طبق آمار رسمی وزارت بهداشت در سال ۹۶، هر روز ۱۰۰۰ جنین در کشور توسط والدین کشته می‌شود که تنها حدود ۱۰ مورد آن قانونی است! با توجه به آمار ۱۸ هزار فوتی تصادفات سالانه، ۲۰ برابر بیشتر از فوتی‌های ناشی از سوانح رانندگی، سقط جنین داریم.

خبرگزاری «فارس» اردیبهشت‌ماه پارسال مصاحبه‌ای با رئیس کارگروه جمعیت و سرمایه اجتماعی مجمع تشخیص مصلحت نظام داشت که وی در آن اظهار داشت: سقط عمدی یا جنایی نزدیک به یک سوم کل سقط‌ها را تشکیل می‌دهد که رقم بالا و خجالت آوری است؛ یعنی ما در سال حدود ۵۳۰ هزار سقط عمدی داریم.

آبان‌ماه ۱۴۰۰ هم رسانه‌ها به نقل از «امیرحسین بانکی‏‌پور» رییس کمیسیون ویژه جمعیت و تعالی خانواده مجلس نوشتند: آمارهای تحقیقاتی‏ وزارت بهداشت نشان می‌‏دهد که با احتساب اقسام سقط (سقط خودبه‌خودی، سقط عارضی، سقط درمانی، سقط جنایی) روزانه نزدیک به دو هزار سقط جنین در کشور داریم؛ یعنی سالانه حدود ۷۰۰ هزار مورد.

درباره دلایل سقط جنین، «خبرآنلاین» به نقل از یک پزشک متخصص زنان نوشته است: اغلب کسانی که به دنبال سقط جنین هستند،‌ با مشکلات اقتصادی و اجتماعی روبه‌رو هستند، مسائل اقتصادی مشخصا روی تصمیم برای فرزندآوری تاثیر می‌گذارد. مساله کسانی که دچار مشکلات اجتماعی هستند این است که در روابط غیررسمی و پیش از ازدواج بسر می‌برند و چاره‌ای جز سقط برای‌شان نیست. برخی از زوج‌ها هم مراجعه می‌کنند و می‌گویند که ترجیح می‌دهند در شرایطی که جامعه فضای بهتری دارد، فرزند داشته باشند و چون این مساله را به آینده موکول می‌کنند، به دنبال سقط هستند. کسانی هم هستند که بخاطر مسائلی مثل مهاجرت، بارداری ناخواسته را به سقط جنین تبدیل می‌کنند.

در راستای مقابله با این پدیده، وزارت بهداشت از جمع‌آوری داروهای سقط جنین خبر داده و نیز تصریح کرده پروانه فعالیت پزشکان متخلف باطل خواهد شد.

براساس قانون مجازات اسلامی اگر طبیب، ماما یا داروساز، وسایل سقط جنین را فراهم، یا مباشرت به آن کنند به حبس از ۲ تا ۵ سال محکوم خواهند شد.