لغزشگاه‌های هفتگانه مسوولان

بررسی، تحلیل و درک اندیشه و رفتار مسوولان و ماموران جمهوری اسلامی ظرف ۲ ماه (۲۵شهریور تا ۲۵آبان ۱۴۰۱) که از جنبش زن زندگی آزادی می‌گذرد، نشان می‌دهد شماری از آنان در رویارویی با کنشگران جوان این جنبش یعنی دختران و دانشجویان کشور، در معرض لغزشگاه‌های نظری و عملی زیر بوده و هستند:

الف – فقدان تفکر در سه‌گانه‌ی تاریخ، طبیعت و ضمیر انسان: ۱. قَد خَلَت مِن قَبلکم سُنَن فَسیروا فی الارض فانظرو کیف کان عاقبه المکّذبین/ آل عمران آیه ۱۳۷- در تاریخ، پیش از شما مللی بودند و رفتند، پس در اطراف زمین گردش کنید تا ببینید چگونه تکذیب‌‌کنندگان هلاک شدند. ۲. قل انظُروا ماذا فی السماوات و الارض/ یونس آیه ۱۰۱- در طبیعت به موجودات آسمان‌ها و زمین نظر کنید. ۳. سَنُریهم آیاتِنا فی الآفاق و فی اَنفُسِهِم حتی یَتَبیّن لَهُم اَنَّه الحَق/ فُصِّلت آیه ۵۳- در ضمیر انسان و نفوس بندگان، ما نشانه‌های (قدرت و حکمت) خود را هویدا و روشن می‌‌گردانیم تا ظاهر و آشکار شود که خدا (و آیات او) بر حق است.

ب – تکیه بر ظَنّ و گمان به جای علم و یقین/ این کار، انسان را از راه خداوند باز می دارد ( ….یُضلّوک عَن سَبیل الله اِن یَتّبعون اِلّا الظن/ اَنعام ، آیه ۱۱۶)

ج – میل‌ها و هواهای نفسانی ( اِن یَتبعون اِلّا الظن و ما تَهوی الانفُس و لَقَد جَاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدَىٰ / نجم آیه ۲۳- چیزی غیر از گمان باطل و هوای نفسِ خود را پیروی نمی‌کنند با آنکه از جانب خدایشان هدایت برای آنها آمد)

د – شتابزدگی، هم در تایید و تصدیق و هم در تکذیب و انکار (نمونه: بیانیه ۲۲۷ نماینده راه یافته به مجلس یازدهم و درخواست اعدام برای معترضان و سپس انکار آن)

ه – تبعیض و بی‌عدالتی در مواجهه با معترضان و زخمی‌ها و کشته‌های آنان و خانواده‌هایشان و نیز نیروهای انتظامی و لباس شخصی و بسیجی و … (در سوی شدت و خشونت و در سویی عطوفت)

و – سنت‌گرایی و گذشته‌نگری (در سه گانه‌ی اَذهان و اَهداف و اَبزار)

ز – تقلید و شخصیت‌گرایی (ربَنا اِنّا اَطعنا سادَتَنا و کُبَرائنا فاَضَلّونَا السَّبیلا/ احزاب آیه ۶۷ – می‌گویند که ای خدا، ما اطاعت امر بزرگان و پیشوایان خود را کردیم که ما را به راه ضلالت کشیدند. نیز اِتَّخِذوا اَحبارَهُم و رُهبانَهم اَربابا مِن دونِ الله / توبه آیه ۳۱ – عالمان دینی و زاهدان خود را به جای خدا، خدای خویش ساختند)

با این توضیح و مطابق قاعده‌ی مشهور «الناس علی دین الملوک»، برخی شهروندان و معترضان نیز در واکنش، اسیر لغزشگاه‌های هفتگانه‌ی بالا شدند.

دکتر حسن سلامی

۲۵ آبان ۱۴۰۱