پنج عامل غیرقطعی برای تجرد قطعی

بر اساس آخرین سرشماری کشور که در سال ۱۳۹۵ انجام شد، شاخص تجرد قطعی در کل کشور برای مردان ۶/۳ درصد و برای زنان ۸/۲درصد بوده که اندک افزایشی را نسبت به سرشماری سال ۱۳۹۰ نشان می‌دهد و مطابق نتایج این سرشماری، مجموعا در گروه‌های سنی ۴۹-۴۵ و ۵۴-۵۰ ساله، حدود ۱۰۳ هزار نفر از مردان و حدود ۱۶۵ هزار نفر از زنان در کل کشور، هرگز ازدواج‌نکرده بودند.

از نگاه جمعیت شناسان، آنان که وارد محدوده سن ۴۰ سالگی می‌شوند، تمایل‌شان به ازدواج به‌شدت کاهش می‌یابد به حدی که ازدواج افراد از این سن به بعد نامحتمل است.  البته برخی از روانشناسان با به‌کارگیری واژه تجرد قطعی مخالف بوده و معتقدند در دنیای امروز با پیشرفت علم، زنان حتی در سن بیش از ۴۰ سالگی ازدواج کرده و تا قبل از یائسگی می‌توانند با درصد خطای کم‌فرزند دار شوند

۱-در خصوص دلایل تجرد قطعی دیدگاه های مختلفی طرح می‌شود. به گزارش ایران مامن از روزنامه رسالت، یکی از مهم‌ترین علل تجرد قطعی به تغییر ارزش‌ها و اهمیت یافتن آزادی و استقلال در تصمیم‌گیری بازمی‌گردد که زنان تحصیل‌کرده و شاغل بیشتر از آن برخوردارند.

۲-از نگاه «محمد داوری» جامعه‌شناس زمانی که افراد یک جامعه برای ازدواج خود برمی‌گزینند آئینه تمام نمایی از باورها و نگرش‌ها، وضعیت اقتصادی جامعه، سیاست‌های مربوط به کنترل جمعیت، توقعات و انتظارات افراد جامعه در خصوص سطح امکانات و رفاه، گرایش به تحصیلات عالیه و ده‌ها متغیر تأثیرگذار دیگر است.

۳-در بین عوامل مؤثر بر سن ازدواج ظاهرا عوامل اقتصادی ملموس‌تر است و کمتر کسی است که در بیان مشکلات و موانع ازدواج فورا از مسکن و اشتغال نام نبرد. اهمیت تأثیر عامل اقتصاد تا بدان جاست که حتی در مباحث حقوقی و روانشناسی در بیان شایستگی و صلاحیت افراد برای ازدواج از عقل معاش درک سود و زیان و بلوغ اقتصادی سخن رانده می‌شود.

۴-همچنین در زمینه تجرد قطعی با مفهوم ترس از ازدواج مواجهیم؛ ترس از ازدواج را باید به معنی عدم اطمینان به موفقیت ازدواج، عدم اطمینان از وجود ویژگی‌های مورد انتظار در فرد انتخاب‌شده، ترس از سنگینی بار مسئولیت‌های خانوادگی و عدم توان تحمل پاسخگویی به آن، ترس از محدود شدن آزادی‌های فردی، ترس از عدم امکان پیشرفت در شغل و تحصیل برای دختر و امثال آن تلقی کرد.

۵-عامل تعیین‌کننده دیگری که ذهنیت و تصمیم جوانان به ازدواج را تحت تأثیر قرار می‌دهد، تصویری است که جامعه رسانه‌ای و اخبار مربوط به فروپاشی خانواده‌ها وزندگی‌های ناموفق پیش روی او می‌گذارد. آمار بالای طلاق‌ها و اختلافات و تجارب تلخی که مزدوجین از ازدواج خود ارائه می‌دهند سبب می‌شود فردی که می‌خواهد در خصوص ازدواج تصمیم بگیرد دچار نگرانی و تشویش گشته و بااحتیاط و نگرانی و در بسیاری موارد با تأخیر اقدام به ازدواج کند.