سمت و سوی پتروشیمی و پالایشی‌ها در روزهای پیش رو

در ابتدای هفته جاری شاهد کاهش شاخص در بورس تهران بودیم اما در روزهای یکشنبه و دوشنبه، این شاخص افزایش یافت و تا یک میلیون و ۳۷۴ هزار واحدی رسید؛ اما روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه و به دلایل مختلف، شاخص بورس تهران افت چشمگیری داشت و به مرز سقوط در کانال یک میلیون و دویست‌ هزار واحدی رسید.

در این هفته شاخص فرابورس هم به کف کانال ۱۹ هزار واحدی خود بسیار نزدیک شد. کارشناسان معتقدند که عواملی همچون کاهش نقدینگی در بازار، تنش‌های منطقه‌ای، اختلاف‌نظرها بر سر مسئله بازارگردانی و برخی اختلاف‌نظرهای سیاسی و اقتصادی دیگر از عوامل اصلی کاهش شاخص در بازار سرمایه ایران هستند.

«پویا بهمنی» کارشناس بازار سرمایه در همین ارتباط و در تحلیل روند بورس تهران و فرابورس ایران، به ایرنا گفت «در این هفته گروه‌های غذایی، دارویی، بیمه، کاشی سرامیک و انبوه سازی شاهد بیشترین ورود پول حقیقی بوده‌اند. علت استقبال سرمایه گذاران حقیقی از این گروه‌ها، وضعیت مناسب بنیادی و برنامه های افزایش سرمایه و همچنین تعداد زیاد نمادهای کوچک در این گروه‌ها بوده است که تا حدی از ریسک‌های سیاسی و سیستماتیک موجود در بازار مصون هستند. در این میان گروه دارویی با توجه به اخبار مثبتی مبنی بر  احتمال تولید ایرانی ویروس کرونا و همچنین حذف احتمالی دلار ۴۲۰۰ تومانی در این صنعت، مورد توجه ویژه سرمایه گذران حقیقی بوده است»

به گفته این کارشناس بازار سرمایه «صنایع سنگین و دلار محور این روزها کمتر مورد توجه بخش حقیقی بازار بوده‌اند در حالی  که ثبات در بازارهای موازی و روند رو به رشد قیمت ها در بازارهای جهانی با شروع سال میلادی جدید همچنان ادامه دارد؛ به شکلی که در بازار فلزات پایه مس پس از ۸ سال توانست به بالای ۸۰۰۰ دلار در هر تن برسد و روی هم به آستانه کانال ۳۰۰۰ دلاری بسیار نزدیک شده است. نفت برنت هم با تثبیت بر فراز ۵۴ دلار رکورد جدیدی را به ثبت رساند و به بالاترین قیمت پس از شیوع ویروس کرونا رسید».

وی در تحلیل عوامل افزایش قیمت‌های جهانی گفت: «از جمله دلایل رشد قیمت های جهانی می‌توان به افزایش احتمال بازگشت اقتصاد جهانی به روند عادی پس از کشف واکسن کرونا و همچنین کاهش شدید شاخص جهانی دلار به دلیل سیاست های فدرال رزرو و افزایش شدید نقدینگی در اقتصاد آمریکا پس از اجرای طرح بسته های حمایتی دولت آمریکا اشاره کرد.»

بهمنی همچنین در ارتباط با روند قیمتی نماد «پالایش یکم» نیز گفت: «در تحولات هفته اخیر افت چشمگیر ارزش صندوق پالایشی یکم از جمله موضوعات داغ مورد بحث بود. این نماد تا پایان آخرین روز معاملاتی هفته حدود ۲۳ درصد نسبت به قیمت پایه افت داشته است. این کاهش قیمت در نتیجه افت نمادهای این صندوق  همزمان با افت دیگر لیدرهای بازار رخ داده است که مربوط به شرایط کلی بازار است و هیچ عامل بنیادی در این نمادها تضعیف نشده و همچنان می‌توان با توجه به رکورد شکنی قیمتی نفت جهانی، چشم انداز مثبتی برای این نمادها و صنعت پالایش متصور بود»

عرضه اولیه جدید یک نماد در بازار و در روز چهارشنبه مورخ ۱۷ دی ماه نیز اتفاق مهم دیگر در هفته‌ای که گذشت بود. بهمنی در این ارتباط نیز گفت: «آن چیزی که در مورد عرضه‌های اولیه مشهود است کاهش بازدهی این عرضه ها در موج اول رشد آن‌ها است به شکلی که سرمایه گذاران با کوچکترین عرضه‌ای دست به فروش می‌زنند و موجب افت سریع قیمت‌ها می‌شوند. علت این امر علاوه بر عوامل روانی حاکم بر بازار، کاهش شدید قیمتی برخی از عرضه‌های اولیه به زیر قیمت اولیه است که موجب بی‌اعتمادی بازار به صحت ارزش گذاری این نمادها شده است.»

این کارشناس بازار سرمایه در تحلیل وضعیت هفته آینده نیز گفت: «با توجه به رشد مناسب درآمد و سودآوری شرکت‌ها در گزارش‌های ماهانه و فصلی، رکوردشکنی‌های پی در پی نرخ‌های جهانی و از بین رفتن ریسک‌های سیاسی داخلی و بین المللی در میان مدت می‌توان به روند روبه رشد بازار امیدوار بود. شاخص کل و نمادهای دلار محور فلزی، پتروشیمی و پالایشی که در روزهای اخیر با افت مواجه شده‌اند، هم اکنون به سطوح حمایتی بسیار جذابی رسیده اند که در صورت بهبود فضای روانی بازار و کاراتر شدن عملیات بازارگردانی در جهت حفظ منافع سهامداران، می‌توانند به روند مثبت خود بازگردند.»

هفته منتهی به ۱۷ دی ماه ، هفته‌ای جذاب در بورس کالا بود و با عرضه اولین صندوق‌ کالایی کشاورزی قابل معامله در بازار، زمینه برای حمایت از محصولات کشاورزی در بازار سرمایه فراهم شد، به ویژه آن که ظرفیت پذیره‌نویسی یک صندوق کالای کشاورزی ظرف مدتی کوتاه و کمتر از یک روز نشان از استقبال سرمایه‌گذاران از این صندوق‌ها دارد. در هفته گذشته نرخ برخی محصولات نیز دچار نوسان شد و بازار تحت تاثیر برخی اختلاف نظرها بر سر قیمت‌گذاری فولاد قرار گرفت.

همچنین در بازار معاملات آتی نیز تحولاتی مشاهده می‌شد. «سمانه حسینی» کارشناس بازار سرمایه در همین ارتباط می‌گوید «این هفته معاملات قراردادهای آتی زعفران با شیب ملایم سیر صعودی را طی کرد، این در حالی که در معاملات گواهی سپرده زعفران معاملات آتی تا اواسط هفته روند رو به رشدی را داشت؛ اما در روز چهارشنبه معاملات این گواهی سپرده بدون توجه به روند کلی معاملات آتی دچار ریزش شد. از مهمترین اخبار معاملات آتی و گواهی سپرده می‌توانیم به بازگشایی صندوق‌های مبتنی بر کالای کشاورزی اشاره کنیم که کل واحدهای یک صندوق در روز بازگشایی به فروش رسید. این صندوق‌ها تاثیر بسیار زیادی بر توسعه معاملا گواهی سپرده و بازار آتی خواهند داشت و می‌توانند باعث استانداردسازی بیشتر محصولات کشاورزی شده و به قیمت‌گذاری شفاف‌تر معاملات گواهی سپرده این محصولات بیانجامند. این صندوق‌ها همچنین باعث رونق صنعت کشاورزی و کمک به کشاورزان خواهند شد»