با من حرف بزن

بسیاری از اختلافات زوجین ناشی از سوتفاهم‌هایی است که از رفتار و عملکرد طرف مقابل ایجاد می‌شود یا نیازهایی که تامین نشده باقی می‌ماند و ایجاد ناکامی و خشم می‌کند. وقتی موضوع پیگیری می‌شود، در خیلی از موارد به بی اطلاعی همسر از این نیاز برمی‌خوریم و در حالی که همسرش انتظار داشته که وی ناگفته نیازش را بداند و برآورده کند.

رضایتمندی زوجین از رابطه و زندگی مشترک به برخورداری آنها از مهارت ارتباطی بستگی بالایی دارد و شاه کلید مهارت ارتباطی، گفتگو است.

نداشتن مهارت گفتگو یکی از اصلی‌ترین علل اختلافات زناشویی است در حالی که حتی اگر یکی از زوجین دارای این مهارت باشد، می‌تواند از بسیاری از اختلافات جلوگیری کند و در حل آن‌ها مؤثر باشد.

در ابتدا شاید اینطور به نظر برسد که گفتگو کردن همان حرف زدن روزمره است و نمی‌توان کسی را پیدا کرد که هیچ گفتگویی نکند حتی افرادی که دارای مشکلات گفتاری هستند به نوعی حرف می‌زنند و در واقع پیام‌هایی ر ا ارسال و دریافت می‌کنند و چه بسا بسیاری از پیام‌های ارتباطی بین افراد، بدون کلام منتقل می‌شود و گاهی حرف نزدن شکلی از گفتگو تلقی می‌شود چرا که حاوی پیامی برای طرف مقابل است.

می‌توان اینطور گفت که مقصود از گفتگو و داشتن مهارت ارتباطی مجهز شدن به مهارت‌های ارتباط کلامی و غیرکلامی است که هر کدام می‌توانند پیام مجزایی داشته باشند و نکته جالب این است که میزان پیامی که بین افراد از طریق ارتباط غیر کلامی رد و بدل می‌شود بیشتر از پیامهای کلامی است.

یکی از معضلات اصلی گفتگوهای زوجین این است که پیامی که فرد قصد انتقال آن را دارد لزوما همان پیامی نیست که ارسال می‌کند و پیام دریافت شده لزوما همان پیامی نیست که ارسال می‌شود و همین عامل ایجاد سوتفاهم و دلگیری می‌کند. برای مثال مردی قصد دارد به همسرش بگوید دوستش دارد. صبح که در حال بیرون رفتن از منزل است، متوجه خاک روی میز می‌شود. به ذهنش می‌رسد به جای اینکه او را بیدار کند، روی میز یک قلب بکشد. پس به جای گفتن دوستت دارم یک قلب می‌کشد. همسرش بعد از دیدن آن فکر می‌کند که همسرش در حال اعتراض نسبت به کثیفی منزل است.

جنبه‌های غیرکلامی شدیدا در محتوای کلام تاثیر گذار است. برای مثال اگر فردی به شما بگوید که خیلی غمگین است در حالی که خنده بر لب دارد و چهره بشاشی دارد، شما محتوای کلام او را برعکس برداشت می‌کنید. اما اگر فردی که این جمله را بیان می‌کند  چشمانی پر از غم و چهره پژمرده ای داشته باشد، شما این جمله را باور خواهید کرد.

برخی افراد در هنگام گفتگو منفعلانه عمل می‌کنند. این افراد خواسته‌ها و نیازهای خود را صریح و روشن بیان نمی‌کنند و همیشه در هاله‌ای از ابهام عمل می‌کنند آنها معمولا اعتماد به نفس کافی برای بیان خواسته‌هایشان را ندارند و یا ممکن است نگران این موضوع باشند که مبادا به دیگران آسیب بزنند، در حالی که غافل از این هستند که با منفعل بودنشان بیشتر باعث آزار دیگران می‌شوند و حتی گاهی به شیوه منفعلانه، خشم خود را بروز می‌دهند آنها به جای اینکه خواسته خود را بیان کنند، انتظار دارند طرف مقابلشان خواسته آن‌ها را بفهمد و اگر اینچنین نشد  این افراد معمولا غر می‌زنند، در را به هم می‌کوبند و یا به نوعی دیگر اعتراض خود را نشان میدهند مثلا وظایف خود را به خوبی انجام نمی‌دهند.

در مقابل افراد منفعل، افرادی‌ هم وجود دارند که تهاجمی برخورد می‌کنند. این افراد دائما دیگران را متهم می‌کنند و با شیوه پرخاشگرانه نیازها و خواسته‌های خود را مطرح می‌کنند و ممکن است ادعای رک بودن یا نترس بودن داشته باشند.

بهترین سبک گفتگو، سبک جراتمندانه است. در این سبک فرد تمام خواسته‌ها، احساسات و نیازهایش را بیان می‌کند، بدون آنکه پرخاشگری و اضطراب ایجاد کند. در مورد تعارضات و اختلاف نظرها حتما از سبک گفتگوی جراتمندانه و روشن استفاده کنید. برای داشتن یک گفتگوی موثر لازم است که مهارت گوینده خوب بودن و شنونده خوب بودن را یاد بگیریم.

برای یک گوینده خوب بودن:

بهترین زمان برای موضوع مورد نظرتان را مشخص کنید

هنگام حرف زدن زمان مناسبی را  برای طول گفتگو در نظر داشته باشید

در طی گفتگو تماس چشمی با همسرتان را فراموش نکنید

از جملات مثبت استفاده کنید

برای توصیف حالات و انتظارات خود با کلمه من شروع می‌شود.

از طرف خودتان صحبت کنید نه از طرف دیگران

از لحن، تن صدا، زبان بدن مناسب با محتوا بهره ببرید

برای یک شنونده خوب بودن :

وقتی که شنونده هستید، فقط شنونده باشید. به صحبت‌های همسرتان کامل گوش دهید

گاهی هنگام صحبت همسرتان برای  همراهی و تایید از شیوه‌های غیر کلامی مثل تکان دادن سر و شیوه‌های کلامی مثل اوهوم، بله و سایر کلمات مشابه استفاده کنید.

وسط حرف او نپرید و حرفش را قطع نکنید

در زمان مناسب حرف‌های همسرتان را خلاصه کنید با این کار می‌توانید متوجه شوید که حرفهای اورا درست فهمیده اید یا خیر، همسرتان هم متوجه می‌شود به حرف هایش گوش می‌کرده اید

گاهی سوال بپرسید. سوال پرسیدن روند گفتگو را تسهیل می‌کند. دقت کنید  سوال‌هایی بپرسید که به روشن شدن مسئله کمک کند نه اینکه شما را از مسیر گفتگو منحرف کند

برای داشتن یک مکالمه خوب از زبان بدنتان غافل نشوید. شاید قصد دارید صمیمیت خود را هنگام گفتگو نشان دهید ولی وقتی با دست‌های جمع شده روی قفسه سینه نگاهش می‌کنید، در واقع پیام عدم صمیمیت را مخابره می‌کنید. به ژست‌های چهره‌ای، حالت‌های بدنی و تن صدای خود دقت کنید. به کار گیری زبان بدن از جمله مهم‌ترین مسائل در مهارت‌های ارتباطی است که به بهبود روابط کمک می‌کند.

کسب مهارت گفتگوی موثر می‌تواند گامی بسیار مهم در جهت بهبود روابط زوجین باشد.