سوپرمن‌های کاخ سفید

«جولیان اشمید» تحلیلگر اندیشکده «چتم‌هاوس» در مقاله‌ای با عنوان «ایالات متحده؛ سیاست ابرقهرمان‌سازی» به علاقه «جنون‌آمیز» روسای جمهوری آمریکا برای نمایش نقش ابرقهرمان پرداخته است.

به گزارش ایرنا از این اتاق فکر انگلیسی، «دونالد ترامپ» بعد از ترخیص از بخش کرونا، از پله‌های کاخ سفید بالا رفت، ماسکش را قبل از سخنرانی از صورت برداشت و پیروزی قهرمانانه بر ویروس را جشن گرفت. بعضی حتی انتظار داشتند ترامپ پیراهن سفید خود را پاره کند و از زیر آن نماد زرد سوپرمن بیرون بزند.

ابرقهرمانانی که سابقه طولانی در آمریکا دارند، ابتدا به صورت تصاویر مجلات کمیک و سپس در مجموعه‌های تلویزیونی، فیلم‌ها و به تازگی در بازی های رایانه ای نمایان شده اند. آن ها سیاست خارجی ایالات متحده را هم زیر سایه خود قرار داده‌اند.

ایجاد نیاز به ابرقهرمان

داستان‌های مربوط به قهرمانان آمریکایی به دوره جورج واشنگتن باز می‌گردد اما در خلال جنگ جهانی بود که آن‌ها به مردم کشورهای بحران زده ‌قبولاندند که نیازمند ابرقهرمانند.

«کاپیتان آمریکا» و «سوپرمن» قبل از اینکه چنین وظیفه ای را در اواخر سال ۱۹۴۱ انجام دهند، با آلمان نازی می جنگیدند و به شکل گیری یک سیاست خارجی کمک می کردند که به تدریج از انزواطلبی خود خارج می شد و مداخله گرایی را سرلوحه اقداماتش قرار می داد. جنگ سرد و پس از آن دوره هجوم سهمگین شخصیت ها و داستان های قدیمی در کنار معرفی چهره ها و داستان های جدید از جمله «مرد عنکبوتی»، «هالک» و «مرد آهنین» بود که همگی نگران تهدید انقراض هسته ای بوده اند اما با اجماع بر استفاده از زور و خشونت متحد می شوند.

در پس زمینه بحث های حقوق مدنی دهه ۱۹۶۰ ، ژانر کمیک ایکس من (X-Men)  درگیر یک منازعه برای ایجاد صلح و برابری میان انسان‌ها و جهش یافته‌ها شد و ترویج و تقویت تیم های ابرقهرمان ها همچون لیگ عدالت (Justice League)، شگفت انگیزان (Fantastic Four) و انتقام جویان (The Avengers) را در دستور کار داشت؛ به دنبال آن یک انجمن ابرقهرمانان هم تشکیل شد که با دشمنانی می جنگند که هیچ یک از ابرقهرمان ها به تنهایی قادر به شکست آن ها نیستند.

ابرقهرمانان در کاخ سفید

شخصیت های ابرقهرمانی پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بار دیگر بازگشت پرشکوهی را به تصورات مردم داشتند. سابقه طولانی و حضور آشنای آن ها برای مردم باعث شد آن ها به سادگی راهنمای یک فضای امنیتی آشفته و تازه شوند.

این زمانی بود که فرهنگ عامه به صورت واقعی بر سیاست فائق شده بود. «جورج دبلیو بوش» فاقد جذابیت هایی همانند پیشینیان خود بود، پس وی در سخنان خود از استعاره ها و کلام قهرمانان وام می گرفت. وی در سخنرانی خود در Ground Zero  پس از حملات به نیویورک در کنار آتش نشانان ایستاد و سخنرانی تندی را ایراد کرد؛ بوش درست شبیه «بیل پولمنِ» بازیگر بود که در نقش یک رئیس جمهوری در فیلم «روز استقلال» بازی کرد و از پشت یک کامیون ارتشی این کار را کرد.

در سال ۲۰۰۳بوش روی ناو هواپیما بر آبراهام لینکلن فرود آمد و سخنرانی خود را با عنوان «ماموریت انجام شد» در مورد عراق انجام داد. این کار به او این فرصت را داد تا با لباس خلبان ها ظاهر شود، این کار وی از سوی بسیاری از مردم اشاره به شخصیت فیلم Top Gun  بود که در سال ۱۹۸۶ ساخته شد.

حتی باراک اوباما هم پیکار با داعش را به کینه توزی بتمن و جوکر تشبیه کرد و فناوری نظامی ایالات متحده را همچون توانایی «مرد آهنین» (Iron Man) دانست که با یک زره پوش مکانیزه وارد جنگ می شد. او همچنین در یک سفر ایالتی خود به صحبت های «عمو بن» مربی و مشاور «پیتر پارکر» در فیلم «مرد عنکبوتی» اشاره کرد که گفته بود: با قدرت بزرگ، مسئولیت های بزرگ به وجود می آید.

رسانه در خدمت سیاست

بنابر این ژئوپلیتیک از طریق فرهنگ عمومی قابل فهم شد. نخبگان سیاسی، پزشکان، دانشگاهیان و عامه مردم همه درک مشترکی از سیاست پیدا کردند نه از طریق رشته های مربوط به آن یا اطلاعاتی که به آن دسترسی داشتند بلکه از طریق رسانه و فرهنگ عامه.

استفاده بوش و اوباما از این روایت های مشهور قهرمانانه تصادفی نیست بلکه بیشتر از همه ناشی از فهم این واقعیت است که سیاست به لطف جریان ۲۴ ساعته خبر و بسترهای بدون توقف رسانه های اجتماعی اتفاق می افتد.

ژانر ابرقهرمانی در سینما، بیشتر توسط Marvel Cinematic Universe  و DC Extended Universe هدایت شده است و نشان داد که سینما دیگر تماشاگر عرصه سیاست نیست بلکه در مباحثاتی که در دنیای واقعی رخ می دهد ایفای نقش می کند.

جنگ داخلی که در آوریل ۲۰۱۶ در جریان مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری میان هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ رخ داد می تواند به منزله آغاز دوران قطبی شدن تازه ای در آمریکا باشد.

در دوره ریاست جمهوری ترامپ، وی و دستیارانش با استفاده از الگو های رفتاری ابرقهرمانان این ایده از سیاست را تقویت کردند که جنگی میان دو اردوگاه آشتی ناپذیر وجود دارد که هر یک از آن ها دیگری را شیطانی می داند.

خود ترامپ اوایل سال ۲۰۲۰ همزمان با استیضاحش ویدئویی را منتشر کرد که شامل مارول شرور بود که می گفت «من اجتناب ناپذیر هستم» . البته این شخصیت چند ثانیه بعد شلیکی را برای نابودی نیمی از انسان ها انجام می داد.

در یک ویدئوی باز تولید شده چهره ترامپ از Thanos (شخصیت شرور داستان) فتوشاپ شده بود و به جای نابودی نیمی از جهان،  نابودی ۶ سیاستمدار دموکرات از جمله «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان را نمایش می داد.

شاید عجیب به نظر برسد که رئیس جمهوری یک کشور دموکراتیک و منتخب باید خود را با یک تایتانِ قاتل تشبیه کند اما این نمادی از قدرت مطلقی بود که ترامپ قصد داشت برای خود ایجاد کند.

در اواخر سال و دقایقی قبل از اعلام «جو بایدن» به عنوان رئیس جمهوری آمریکا در «سی ان ان»، «وان جونز» مشاور سابق اوباما انتخابات را اینگونه تفسر کرد: انتقام جویان علیه تانوس.

اگر دوران ترامپ با کاپیتان آمریکا آغاز شد؛ باید به یاد داشت که با یک جنگ داخلی و طوفان در ساختمان کنگره در ژانویه ۲۰۲۱ پایان پذیرفت. طرفداران ترامپ در ساختمان کپیتول هیل قدم می زدند و تجهیزات ابرقهرمان ها را حمل می کردند که به جنگ داخلی کاپیتان آمریکا اشاره داشت.

«نیل کربی» فرزند «جک کربی» خالق کاپیتان آمریکا اظهار داشت این کاپیتان مخلوقی بود علیه نازی ها، که قابل تصرف از سوی گروه های راست گرا نیست.

ابرقهرمان ها را می توان به راحتی به عنوان یک سرگرمی پیش پاافتاده با هدف فرار از دنیای واقعی سیاست دید اما امروزه واقعیت سیاسی دقیقا در متون فرهنگی عامه پسند تولید می شوند. شخصیت های ابرقهرمان بحران های ملی و بین المللی را بنیانگذاری می کنند و در زمان هایی که هویت ملی در حال بازی خوردن است دوباره ظاهر می شوند. سابقه طولانی درکنار توانایی سازگاری آن ها با تنظیمات و شرایط جدید، به این قهرمانان کمک می کند تا سال های سال در تصورات سیاسی و مردم باقی بمانند.