سوپرلیگ اروپا؛ این بار طغیان اغنیا

تلاش ضعفا برای تغییر وضعیت موجود، اصلی‌ترین انگیزه انقلابات یا شورش‌ها در طول تاریخ بوده است اما فوتبال حرفه‌ای به نقطه‌ای رسیده که این قاعده را دگرگون ساخته است.

از زمان اعلام موجودیت سوپر لیگ اروپا، واکنش‌ها به آن لحظه به لحظه بوده است؛ سوای خط و نشان‌های روسای فیفا و یوفا، این اظهارنظر دیوید بکهام ستاره انگلیسی فوتبال جهان قابل توجه است که گفته «ما نیاز داریم فوتبال برای همه باشد».

در همین حال، بانک آمریکایی جی.پی.مورگان با اعلام تزریق ۴.۳ میلیارد پوندی به سوپرلیگ، نشان داد حاضر نیست از این پروژه سودآور پا پس بکشد.

و اما سوپرلیگ چیست؟ دیروز ۱۹ آوریل (۳۰ فروردین) باشگاه‌های ثروتمند فوتبال اروپا سرانجام پروژه موسوم به سوپرلیگ را رسماً کلید زدند. منچستریونایتد، لیورپول، منچسترسیتی، آرسنال، چلسی، تاتنهام، بارسلونا، رئال‌مادرید، اتلتیکومادرید، اینتر، آث‌میلان و یوونتوس همان ۱۲ باشگاه یاغی هستند که به رهبری فلورنتینو پرس رئیس رئال قصد دارند با تشکیل و برگزاری رقابتی جدید، درآمدی هنگفت به جیب بزنند تا یوفا و حتی فیفا را هم تحت فشار قرار دهند. با این حال مخالفت سران اتحادیه فوتبال اروپا و همچنین فدراسیون جهانی فوتبال سد راه آن‌ها شده است. ضمن اینکه رسانه‌ها، هواداران و سایر تیم‌های مطرح قاره نیز از سرکشی باشگاه‌های متمول و منفعت‌طلب به شدت گلایه کرده‌اند. گفته می‌شود تیم‌های شرکت‌کننده در سوپرلیگ درآمدی ۳۵۰ میلیون یورویی به جیب خواهند زد.

سه باشگاه اسپانیایی، شش باشگاه انگلیسی، سه باشگاه ایتالیایی و سه تیم دیگر که هنوز نام‌شان مشخص نشده در تلاشند تورنمنتی با نام سوپرلیگ اروپا را از ماه آگوست ۲۰۲۲ برگزار کنند و شکل و شمایل بازی‌ها هم طبق نظر آن‌ها باشد. بر این اساس ۲۰ تیم در تورنمنت حضور خواهند داشت و جدا از ۱۵ تیم اصلی، پنج تیم دیگر در هر دوره با در نظر گرفتن عملکرد فصل قبل انتخاب می‌شوند. مسابقات در دو گروه ۱۰ تیمی و به صورت رفت و برگشت انجام خواهد شد. سه تیم اول هر گروه مستقیماً صعود خواهند کرد و تیم‌های چهارم و پنجم دو گروه نیز بعد از انجام بازی‌های پلی‌آف دو سهمیه دیگر را برای حضور در یک‌چهارم نهایی به دست خواهند آورد. حامیان سوپرلیگ بر انجام بازی‌ها وسط هفته تأکید دارند. همچنین باشگاه‌های حاضر در سوپرلیگ حق شرکت در لیگ‌های کشور خود را ندارند.

تحقق این خواسته، یعنی اینکه متمولان فوتبال جهان صف خود را از بقیه جدا کنند. حالا باید منتظر ماند و دید که چگونه فوتبال رسماً به سرمایه‌داری نزدیک و نزدیک‌تر می‌شود. اتفاقی که به‌طور حتم باعث تضعیف لیگ‌های اروپایی، لیگ قهرمانان و حتی فوتبال ملی کشور‌های اروپایی خواهد شد. همان طور که گقته شد جی پی مورگان امریکا بودجه راه‌اندازی سوپرلیگ را تأمین می‌کند. سوپرلیگی که پایانی بر فوتبال، سنت و هوادار واقعی خواهد بود.

یوفا، اما شدیدترین واکنش را به اعلام استقلال ۱۲ باشگاه اروپایی نشان داده است. اتحادیه فوتبال اروپا می‌دانست برخی باشگاه‌ها چند سالی است که پیگیر موضوع سوپرلیگ هستند، اما تصور نمی‌کرد پرس و حامیانش اینگونه وارد عمل شوند. اتحادیه فوتبال به آن‌ها هشدار داده در صورت شرکت در این رقابت‌ها تمامی تیم‌های حاضر از حضور در لیگ‌های داخلی و خارجی محروم می‌شوند و حتی بازیکنان‌شان نیز اجازه بازی در تیم‌های ملی و جام جهانی را نخواهند داشت. علاوه بر این اتحادیه فوتبال انگلیس هم شش تیم جزیره را تهدید کرده است: «اگر این اتفاق بیفتد، اتحادیه فوتبال جزیره، یوفا، اتحادیه فوتبال انگلیس، لیگ برتر، سری آ، فدراسیون فوتبال اسپانیا و ایتالیا و حتی فیفا و تمام انجمن‌های زیرمجموعه ما برای متوقف کردن این ایده متحد خواهند شد. این پروژه بدبینانه طرحی است که بر اساس منافع شخصی چند باشگاه و در زمانی بنا نهاده شده که ما بیش از هر زمان دیگری به همبستگی احتیاج داریم.» جالب اینکه نام لیورپول در حالی در بین آن ۱۲ باشگاه دیده می‌شود که یورگن کلوپ، سرمربی این تیم دو سال پیش در مصاحبه‌ای مخالفتش را با اجرایی شدن پروژه سوپرلیگ اعلام کرده بود. هواداران تیم‌های جزیره نیز از طریق شبکه‌های مجازی مدیران باشگاه‌ها را به منفعت‌طلبی و پول‌پرستی متهم کردند.

عدم حمایت تیم‌های آلمانی و فرانسوی از جمله نکات عجیب سوپرلیگ است. در حالی که انتظار می‌رفت پاری‌سن‌ژرمن به عنوان غول فوتبال فرانسه از این طرح حمایت کند، اما به نظر می‌رسد پاریسی‌ها ترجیح می‌دهند با یوفا تعامل داشته باشند و به خاطر درآمد بیشتر پشت پا به همه چیز نزنند. از طرفی ژرمن‌ها نیز مخالفت‌شان را اعلام کرده‌اند. سیفرت، رئیس بوندس‌لیگا ضمن محکوم کردن اقدام چند باشگاه اروپایی گفت: «منافع اقتصادی چند باشگاه برتر انگلیس، ایتالیا و اسپانیا نباید منجر به لغو ساختار‌های مستقر در تمام فوتبال اروپا شود. اگر این اتفاق بیفتد، ضرر‌های جبران‌ناپذیری رخ خواهد داد. باشگاه‌ها نباید صرفاً منافع شخصی خود را در خارج از یوفا و انجمن‌های ملی فوتبال دنبال کنند.» اتحادیه فوتبال آلمان (DFB) نیز در این زمینه بیانیه‌ای صادر کرد: «در فوتبال همواره باید موضوع اصلی عملکرد ورزشی باشد. این عملکرد است که تعیین‌کننده صعود و سقوط و همچنین صلاحیت برای حضور در رقابت‌های مختلف است. منافع اقتصادی چند باشگاه نباید به همبستگی عملی در فوتبال پایان دهد.»

علاوه بر مسئولان فوتبال در کشور‌های اروپایی، مقامات سیاسی کشور‌ها نیز به جمع مخالفان طرح سوپرلیگ پیوسته‌اند. جانسون، نخست‌وزیر انگلیس از مهم‌ترین منتقدان این طرح است. با وجود این پرس، رئیس باشگاه رئال و رئیس سوپرلیگ اروپا استدلال‌های جالبی برای دفاع از طرح فوق دارد: «این رقابت جدید به فوتبال کمک خواهد کرد و به ضرر آن نخواهد بود. ما از همه نظر به فوتبال کمک می‌کنیم و نهایت تلاش خود را به کار می‌گیریم تا فوتبال را به جایگاه واقعی‌اش برسانیم.» سران سوپرلیگ با توجه به تحریم این رقابت‌ها، یوفا و فیفا را به شکایت به دادگاه تهدید کرده‌اند.

دیروز فوتبال اروپا روز پرالتهابی را پشت سر گذاشت. یوفا رسماً اعلام کرد که لیگ قهرمانان اروپا را با شکلی جدید و ۳۶ تیم برگزار خواهد کرد.

مسئولان لالیگا هم اعلام کردند که در صورت شرکت تیم‌های رئال، بارسلونا و اتلتیکومادرید در سوپرلیگ اروپا، این سه تیم از لالیگا حذف می‌شوند و چنانچه قصد بازگشت داشته باشند باید کار خود را از دسته پنجم شروع کنند.