مرز بین یک توافق «خوب» و «بد» در وین

برخلاف بسیاری از انتظارات، دور پنجم مذاکرات وین روز چهارشنبه ۱۲ خرداد بدون نتیجه مشخصی پایان یافت. و اما دور ششم به دلیل اینکه آخرین دور از گفت‌وگوهای هسته‌ای قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران است، بیش از پنج دور قبلی اهمیت دارد.

درباره اینکه چرا قطار مذاکرات از ایستگاه پنجم هم عبور کرد می‌توان چند عامل را یادآور شد. یکی از مهمترین اختلافات به چگونگی بازگشت ایران به تعهدات برجامی مربوط می‌شود و اختلاف دیگر به لغو تحریم‌ها ارتباط می یابد.

چندی پیش پایگاه خبری «میدل ایست نیوز» در گزارشی آورد که دولت آمریکا در دوره‌های قبلی مذاکرات بر باقی ماندن تحریم‌های مربوط به تروریسم و حقوق بشر و برنامه موشکی ایران پافشاری می‌کرد اما در دور چهارم مذاکرات حاضر به انعطاف در این باره شد. در این راستا، آمریکا موافقت کرده تحریم‌های وضع شده علیه شبکه نفتی و بانک مرکزی ایران را که پیش‌تر ذیل قوانین «کاتسا» تحریم شده بودند به «تعلیق» درآورد. همچنین آمریکا تاکنون با رفع ۷۰۰ تحریم از لیست ۱۵۰۰ موردی افراد و نهادهای خاص موافقت کرده است.

در خصوص نتیجه مذاکرات دو دیدگاه خوشبینانه و بدبینانه وجود دارد. آنهایی که با بدبینی به مذاکرات می نگرند بر این باورند در آستانه انتخابات، دولت به این توافق نیاز دارد و از این رو باید منتظر شنیدن خبر یک «توافق بد» بود. توافق بد توافقی است که قوانین تحریمی آمریکا از قبیل «آیسا»، «کاتسا»، «ویزا» و «یو ترن» به قوت خود باقی بمانند و مسائل بی ارتباط با برجام نیز به نحوی به توافق جدید گره زده شود.

در مقابل برخی نگاهی خوشبینانه به مذاکرات دارند و فرسایشی شدن گفت‌وگوها تا به این لحظه را نشانگر اصرار دیپلمات ها بر لغو تحریم در راستای منافع ملی می‌دانند و منتظر خبر خوش و به عبارتی «توافق خوب» از وین هستند؛ توافقی که ضمن لغو تحریم‌های هسته‌ای، بار تازه‌ای را بر ایران تحمیل نمی‌کند.