نفسَت اژدرهاست

خیلی از ما، شاید همه ما، این روزها که بیداد فساد و هیاهوی مبارزه با فساد بیشتر به چشم و گوش می‌رسد خود را در نقش شوالیه ضدفساد و منجی مردم از فشارهای شدید اقتصادی می‌بینیم و تصور می‌کنیم اگر امکان و قدرتی در ساختار سیاسی داشتیم یا حتی در راس نظام سیاسی بودیم می‌توانستیم کاری کنیم کارستان و اوضاع را به کل تغییر دهیم.

واقعیت اما این است که چنین احتمالی برای بسیاری از ما نزدیک به صفر است و حلقه بسته نخبگان چنین اجازه ای را به ما نمی‌دهد.

البته و به شخصه این وضعیت را لطفی از جانب خداوند می‌بینم، هر چند این ذره‌ای از دغدغه‌هایم برای دگرگونی وضع موجود، مهار طغیان فساد و بهبود وضعیت معیشت مردم نمی‌کاهد.

بسیاری از ما بدون قدرت و منصب، امتحان خود را دست کم پیش خود پس داده‌ایم و کم و بیش از نقاط ضعف و قوت خود خبر داریم.

می‌گویند مهمترین آسیب‌هایی که مسئولان و دولتمندان را تهدید می‌کند از جانب دیده و دل است؛ کما این که طی این سال‌ها از اوضاع و احوال مسئولانی که اسیر دل و دیده شده‌اند با خبر شده‌ایم و عاقبتِ آنان را به عینه دیده‌ایم.

دل و دیده البته تنها در گروی زیبارویان نمی‌رود و عواملی چون دل‌نگرانی از آینده، دلبستگی به زن و فرزند، ملاحظات مربوط به رفاقت، تلاش برای راضی نگاه داشتن کانون‌های قدرت و حفظ موقعیت و مقام، کسب و حفظ مال دنیا را برای صاحبان جاه و منصب گریزناپذیر به تصویر می‌کشد.

ما به جای هیچکدام از آنان نیستیم. نه دفتر و دستکی که زیباچهره‌های طناز به آن رفت و آمد داشته باشند نه خزانه‌ای که بدون نظارتی خاص بر آن دسترسی و تسلط یافته باشیم.

همچنان که حضرت مولانا می‌فرماید: نفست اژدرهاست او کی مرده است/ از غم بی‌آلتی افسرده است.

آری افسردگیِ نفس خیلی از ما از غم بی‌آلتی است و معلوم نیست اژدهای درونمان زیر تابش نگاه داغ صاحبان جمال و درخشش سکه‌های طلا چه رفتاری از خود نشان دهد.

در این فضا آنچه می‌تواند بر این اژدها افسار زند یک کلمه و آن «قانون» است؛ مفهومی چون «قانونگرایی» و «حاکمیت قانون» که ریشه‌دار شدن آن در جامعه و کشور ما باعث می‌شود تا اژدهایی چه با آلت و چه بی ‌آلت فرصتی برای جولان نیابد و فساد و فقر به تدریج از زندگی ما بگریزد.

سیدمحمد موسی کاظمی مدیرمسئول ایران مامن