قانون جلوی خشونت علیه زنان را می‌گیرد یا ریش‌سفیدی؟

لایحه حمایت از زنان در برابر خشونت به‌زودی به صحن علنی مجلس می‌رود؛ این خبری است که فاطمه قاسم‌پور رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایرنا اعلام کرده و گفته است فرایند بررسی لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت، در کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی به پایان رسیده و در کمیسیون تخصصی، در وضعیت بررسی نهایی تکمیل شده است.

به گزارش ایران مامن، خشونت علیه زنان و دختران یکی از رایج‌ترین موارد نقض حقوق بشر در جهان است که هر روز به عناوین مختلف در همه دنیا، به‌ویژه کشورهای جهان سوم در حال رخ‌دادن است؛ خشونتی که اگرچه در همه ادوار اتفاق می‌افتاده است اما امروزه به لطف فضای مجازی زودتر از آنچه تصور شود، جامعه در جریان آن قرار می‌گیرد.

لایحه‌ای که قاسم‌پور از آن سخن می‌گوید ۱۰ سال از تهیه آن می‌گذرد و تولدش به دولت دوم محمود احمدی نژاد برمی‌گردد. اما نظر به ماهیت قضایی آن در جلسه کمیسیون لوایح از دستور کار دولت خارج شد. بعد از آن معاونت امور زنان و و خانواده دولت یازدهم با تشکیل ۴ کارگروه تخصصی متن اولیه این لایحه را بازخوانی، اصلاح و تکمیل کرد و آن‌را برای تصویب در اسفندماه ۹۵ تقدیم دولت کرد. ۲ ماه بعد یعنی در اردیبهشت سال ۹۶ لایحه با تصمیم دولت از کمیسیون لوایح دولت به قوه قضاییه ارجاع شد تا اینکه قوه نظر موافق خود را اعلام کرد. اما رفتن لایحه به قوه قضاییه همان و ۲ سال ماندگاری‌اش در این قوه همان. تا اینکه سرانجام با پیگیری‌های دولت وقت، لایحه به دولت برگشت تا آن را در کمیسیون لوایح در دستور کار خود قرار دهد و با دعوت از نمایندگان دستگاه‌های اجرایی و قضایی ذیربط متن لایحه را بررسی، اصلاح، تکمیل و تصویب کند.

سرانجام در دی ماه  ۹۹ بود که لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت به تصویب هیأت دولت رسید و تقدیم مجلس شد. هرچند مجلس هم ۵ ماهی از وصول این لایحه سر باز زد اما در نهایت ۲۹ اردیبهشت ماه  ۱۴۰۰ لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان دربرابر خشونت از سوی مجلس اعلام وصول و با قید یک فوریت به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ارجاع شد.

اردیبهشت‌ماه امسال بود که معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری خبر از رایزنی‌های لازم برای تصویب و اجرای این لایحه بعد از ۱۰ سال معطلی داد و گفت طبق پیگیری‌های به عمل آمده از سوی فراکسیون زنان اعلام شده لایحه مذکور با قید فوریت مورد بررسی قرار بگیرد هرچند دستور جلسات مختلف ازجمله لایحه بودجه امکان بررسی این لایحه را تا به حال فراهم نکرده بود.

حالا رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس شورای اسلامی در حالی خبر از رفتن لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت به صحن علنی مجلس می‌دهد که باید براساس پیشنهادات موجود مواردی به لایحه اضافه شود. او می‌گوید: جلسه‌ای در هفته‌های آینده در کمیسیون‌های تخصصی خواهیم داشت تا این اقدام انجام و سپس به صحن علنی مجلس شورای اسلامی تحویل داده شود.

لایحه منع خشونت علیه زنان، بعد از فراز‌و‌فرودهای بسیار و صرف وقت طولانی بالاخره در پنج فصل و ۵۷ ماده تنظیم شده و قرار است برای تصویب و قانونی‌شدن به صحن مجلس بیاید. البته این لایحه نواقصی دارد و قوانینی را که خود نوعی اعمال خشونت علیه زنان هستند، تغییر نداده است؛ بلکه سعی کرده آنها را تعدیل کند.

سیدابراهیم رئیسی رئیس پیشین قوه ‌قضاییه و رئیس‌جمهوری اکنون سال گذشته در نشستی برای هم‌اندیشی درباره حقوق زنان در ایران، با اشاره به لایحه منع خشونت علیه زنان گفت: «گرچه یک نظام حقوقی از مؤلفه‌های مهم خانواده صیانت می‌کند؛ اما اگر به این ارکان آسیبی وارد شد، راه اولیه رفع آسیب لزوما مراجعه به دادگاه نیست». رئیسی در این جلسه بر قانون‌مداری و ایجاد موانع قانونی برای منع خشونت علیه زنان تأکید نکرد بلکه «حکمیت، داوری و ریش‌سفیدی» را ابزاری برای «رفع اختلافات یک زوج» دانست که می‌توانند «سال‌ها در کنار یکدیگر زندگی کنند».