اجرای صیانت در آب گل‌آلود؟

یکی از مهم‌ترین تبعات ناآرامی‌های اخیر محدودیت چشمگیر دسترسی به اینترنت و بسته شدن شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و واتساپ است.

«نت بلاکس» اعلام داشته ایران از ماه نوامبر ۲۰۱۹ (آبان سال ۹۸) تحت شدیدترین محدودیت‌های اینترنتی قرار گرفته است. این سازمان فعال در زمینه شبکه جهانی، همچنین مدعی است خسارت اقتصادی هر ساعت قطعی و اختلال اینترنت در ایران، بیش از ۱.۵ میلیون دلار است.

این قطعی‌ها و اختلالات اینترنتی باعث نارضایتی‌ کاربران و تعداد زیادی از کسب‌وکارهای فعال در شبکه‌های اجتماعی شده و بسیاری از این کسب‌وکارها نگران پرداخت مخارج و حقوق کارمندان‌شان هستند چرا که برای ارتقای صفحات، تبلیغات و برندینگ خودشان هزینه‌های هنگفتی انجام داده‌اند و تنها منبع درآمدشان بر بستر همین پلتفرم‌ها است. بیشتر نگرانی‌ها در این مورد است که این قطعی ادامه‌دار است یا نه.

آنچه بر این نگرانی‌ها دامن می‌زند اینکه بانیان و طرفداران طرح صیانت از اعتراضات اخیر برای دائمی کردن قطع دسترسی به شبکه‌های پرکاربرد مجازی استفاده کنند.

‌«رضا الفت‌نسب» عضو هیات‌مدیره اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اظهار داشته براساس آماری که اداره آمار کشور در سال گذشته منتشر کرد، ۱۰میلیون نفر در بستر اینستاگرام فعالیت دارند و از لحاظ درآمدی به آن وابسته هستند. کسب‌وکارهای بزرگ‌تر هم به این شبکه اجتماعی وابسته هستند و تعدادی از مشتریان خود را در آن پیدا می‌کنند. کسب‌وکارهای بزرگ در شبکه‌های اجتماعی بازاریابی می‌کنند و سرمایه‌گذاری‌هایی برای گسترش فعالیت خود در این پلتفرم کرده‌اند که اگر این قطعی ادامه‌دار باشد ضرر هنگفتی را متحمل خواهند شد. اگر قطعی اینترنت دائمی باشد، سرما‌یه‌‌گذاری‌های شرکت‌های بزرگی مانند اسنپ و تپسی هم از بین می‌رود. با این اوصاف به نظر می‌رسد این وضعیت ادامه‌دار خواهد بود.

«منوچهر توسطی» عضو کمیسیون کسب‌وکار‌های دانش بنیان اتاق ایران هم به «ایلنا» کفته به نظر می‌رسد قطعی اینترنت ۳۰ تا ۴۰ درصد بر روند فعالیت بنگاه‌های اقتصادی تاثیر بگذارد و باعث افت فعالیت اقتصادی آن‌ها شود.

در این ارتباط، انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی با انتشار بیانیه‌ای به قطعی اینترنت چنین واکنش نشان داده است: ساده‌انگارانه است که شبکه ملی اطلاعات را جایگزینی مناسب برای چنین موقعیتی در نظر بگیریم. کسب‌وکارهای اینترنتی از زیرساخت‌ها و سرویس‌های متعدد خارجی برای ارائه خدمات به کاربران خود استفاده می‌کنند که در چنین شرایطی همگی دچار اختلال شده و ادامه سرویس‌دهی به کاربران را با مشکلات جدی روبه‌رو می‌کند. چنین اختلالات عمده‌ای در اتصال به بستر اینترنت جهانی، به معنای محدود شدن دسترسی به بسیاری از ابزارهای دیجیتال و حفظ و نگهداری سامانه‌های داخلی است؛ امری که دارایی‌های کاربران نزد کسب‌وکارهای اینترنتی و همین‌طور امنیت داده‌های آنها را به‌طور جدی تهدید می‌کند.

به گزارش ایران مامن، قطعی اینترنت صدای اصناف مختلف را درآورده است. از جمله برخی پزشکان در حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی به اختلالات اینترنت معترض شده و گفته‌اند که اگر قرار بر قطع شدن اینترنت بود، چرا قانون ارائه خدمات نسخه‌نویسی به صورت الکترونیک اعمال شد که در چنین شرایطی فرآیند کار ما مختل شود.

با این اوصاف روز پنج‌شنبه گذشته «محمد خوانساری» رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با بیان اینکه به دستور مراجع ذی‌صلاح برای بعضی از پلتفرم‌ها و سکوهای خارجی به صورت موقت محدودیت‌هایی وضع شده است، تاکید کرد نیازهایی که مردم در استفاده از خدمات الکترونیکی دارند، با استفاده از ظرفیت‌ها و پیام‌رسان‌های داخلی برقرار است و مشکل خاصی وجود ندارد؛ اظهاراتی که بر نگرانی‌های کاربران دامن زد.

اکنون کاربران از اختلال جدی در دسترسی به نرم‌افزارها و وبگاه‌های داخلی و صفحات پرداخت برای تاکسی‌های اینترنتی و دیگر اپلیکیشن‌های مبتنی بر خرید درون‌برنامه‌ای خبر می‌دهند. عده‌ای معتقدند که این اختلالات در سیستم پرداخت احتمالا به‌دلیل هک شدن سامانه بانک مرکزی توسط گروه هکری موسوم به انانیموس بوده است، اما «‌مصطفی قمری وفا‌» مدیر روابط عمومی بانک مرکزی، پس از حمله این گروه به درگاه بانک مرکزی اعلام کرد: درگاه اینترنتی بانک مرکزی در دسترس است و صرفا دقایقی به دلیل حمله به کانال ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی به بانک مرکزی، از دسترس خارج شده بود.

حالا به نظر می‌رسد تداوم شرایط موجود و ادامه محدودیت‌های اینترنتی علاوه بر ایجاد اختلال در ارتباطات مجازی، ضرر چشمگیری به کسب‌وکارهای نوپا و اینترنتی وارد می‌کند که ممکن است بعضی از آنها جبران‌ناپذیر باشند.