بدرقه غیرمنتظره یک رئیس‌جمهور

آخرین ماه‌های کار روسای دولت‌ها در ایران معمولا به این شکل بوده که بسیاری آرزوی سر آمدن هر چه زودترِ دوره‌شان را داشته‌اند تا شاید از رهگذر تغییر دولت، گشایشی در امورات مردم حاصل شود. یکی از دلایل این وضعیت هم آن بوده که معمولا تورم‌های شدید و ریزش ارزش پول ملی در این مقاطع اتفاق افتاده است مانند آنچه اواخر کار «محمود احمدی نژاد» و «حسن روحانی» شاهد بودیم.

انتظار شروع مذاکرات هسته‌ای برای «گردش چرخ زندگی مردم همراه با سانریفیوژها» در اواخر ریاست‌جمهوری احمدی نژاد و بیم و امیدها درباره ثمربخشی احتمالی یکدست شدن حاکمیت پس از رفتن روحانی، واقعیات غیرقابل انکار مقاطع یادشده است. در سومین سال فعالیت دولت سیزدهم اوضاع بازارها به ویژه مسکن، خودرو، طلا ، ارز و نیز تورم به شکلی بود که برخی آن را با ایام پایانی دولت‌ها سابق مقایسه می‌کردند.

مرتبط:

فرجام شگفت رئیس السادات

تلطیف فضای خارجی بعد از سانحه هوایی

هر چند در آستانه سه‌سالگی دولت سیزدهم، آمارها نشان از تثبیت نرخ ارز و مهار تورم داشت اما فضای روانی جامعه و معیشت مردم همچنان فشارهای زیادی را تحمل می‌کرد و بحث‌وجدل‌های مربوط به سیاست‌‌های مالیاتی دولت هم به این وضعیت دامن می‌زد.

با این وجود، انتظار برای به بارنشستن سیاست‌های حمایتی دولت سیزدهم از اقشار ضعیف، ایجاد تحرک در صنایع رو به تعطیلی، تلاش برای ساماندهی به بازار مسکن، کنترل نرخ ارز و … در کنار گشایش دوباره مذاکرات رفع تحریم‌ها باعث می‌شد تا سیاستگذاران اقتصادی و رسانه‌های حامی دولت تصویری از بهبود شرایط را پیش روی مردم ترسیم کنند.

حدود یک سال مانده به پایان کار دولت سیزدهم و در روزهایی که مجلس در حال خانه‌تکانی بود رخدادی غیرمترقبه همه را غافلگیر کرد و «سیدابراهیم رئیسی» به همراه «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه، استاندار آذربایجان شرقی و نماینده ولی فقیه در این استان در پروازی که از افتتاح سد مرزی به سوی تبریز داشتند با سانحه‌ای عجیب مواجه شدند.

این پرواز کاری رئیس‌جمهوری تبدیل به آخرین پرواز وی شد و سی‌ام اردیبهشت‌ماه ایران هشتمین رئیس‌جمهور خود را از دست داد.

در روزهای سوگواری و عزای عمومی این جملات حتی در میان منتقدان سابق شهید رئیسی پرتکرار است؛ «حیف شد… داشت خوب کار می‌کرد… در این شرایط بهتر از او رئیس‌جمهور نمی‌شود … آینده مبهمی در راه است… و ….»

با وجود نارضایتی‌های زیادی که خصوصا در زمینه مسائل اقتصادی وجود دارد و بسیاری هم دولت را مقصر آن می‌دانند و البته بیش از آنچه انتظار می‌رفت جامعه دچار تالم از فقدان سیدابراهیم رئیسی شد.

کافی است نگاهی به جو عمومی صفحات مجازی و واکنش کاربران در شبکه‌های اجتماعی بیاندازیم تا درک بهتری از این تالم پیدا کنیم. با وجود اینکه کمتر از دو سال از ناآرامی‌های میانه سال ۱۴۰۱ می‌گذرد و هنوز داغ کشته‌شدگان این حوادث زنده است اما اکثریت، همدلی با پایکوبی و شادمانی معارضان جمهوری اسلامی به خاطر حادثه اخیر نشان نمی‌دهند.

در حالی که رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی و برخی صفحات مجازی طی روزهای اخیر کوشیده‌اند تا حملاتشان به کارنامه و شخصیت سیدابراهیم رئیسی را تجدید و تشدید کنند اما همزمان شگفتی‌شان از حضور مردم در خیابان‌ها برای تشییع شهدای حادثه هوایی سی اردیبهشت را نیز نمی‌توانند پنهان دارند.

به نوشته «رادیو بین‌المللی فرانسه» جمعیت عظیمی در تهران برای تشییع جنازۀ ابراهیم رئیسی و سایر کشته شدگان سقوط هلیکوپتر تجمع کردند.

در این پیوند، حیرت خبرنگار دولتی فرانسه از جمعیت حاضر در وداع با پیکر سید ابراهیم رئیسی هم در بسیاری از رسانه‌ها بازتاب یافت.

«بی بی سی فارسی» در توضیح گزارش‌های تصویری خود نوشت: جمعیت انبوهی در مراسم تشییع جنازه ابراهیم رئیسی و همراهانش در تهران دیده می‌شود. خبرگزاری‌های ایران می‌گویند ظرفیت دانشگاه تهران پر شده است.

این رسانه حتی در مورد تشییع پیکر استاندار و نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی اذعان کرد: تصاویر رسانه‌های ایران جمعیت زیادی را در مسیر اعلام‌شده برای مراسم تشییع‌ جنازه نشان می‌دهد. مشهد، تبریز و چند شهر دیگر از پیش تعطیل اعلام شده‌اند. گروهی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی به محبوبیت آقایان آل هاشم و مالکی در شهرهای آذربایجان شرقی و تبریز اشاره کرده‌اند.

«دویچه وله» هم با اشاره به انبوه جمعیت در مراسم تشییع رئیس‌جمهوری شهید نوشت: رسانه‌های جمهوری اسلامی اما پنهان نمی‌کردند که جمعیت انبوهی را با امکانات دولتی و سرویس‌های شهرداری به مشهد آورده بودند. فرماندار سبزوار گفته فقط کاروان این شهر با بیش از ۴۰ اتوبوس و ۴۰۰ خودروی شخصی و ۴۰ ون به مشهد رسیده است. کاروان‌هایی نیز از قوچان، چناران، گلبهار، بینالود، فریمان، نیشابور، سبزوار و تربت حیدریه به مشهد اعزام شده بود.

با این حال، برآورد سه میلیون نفری از حضور مردم در مراسم خاکسپاری سیدابراهیم رئیسی نشان می‌دهد حضور مردم ورای این تدابیر حاکمیتی بوده است. در تهران نیز مراسم تشییع با برآورد حضور چهار میلیون نفری همراه بوده است.

علاوه بر این‌ها و با وجود کم‌اهمیت جلوه دادن حضور سران کشورها در تهران برای ادای احترام به شهدای دولت، گزارش «بلومبرگ» نیز در صفحات مجازی معارض جمهوری اسلامی مورد توجه قرار گرفت. این خبرگزاری گزارش داد: فهرست مقامات خارجی که در مراسم تشییع جنازه ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور پیشین ایران، در روز دوم خرداد در تهران شرکت کردند، نشان از آن دارد که تلاش‌های ایران برای کاهش اثرات تحریم‌های آمریکا و بهبود روابط با همسایگان این کشور «نتیجه داده است».

به نوشته بلومبرگ، تنها موارد معدودی از رویدادها می‌توانست وزیران خارجه عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین را در کنار رهبران گروه‌های حماس و حزب‌الله در کنار یکدیگر گرد هم آورد.

بی بی سی هم در این باره نوشت: خبرگزاری‌های ایران می‌گویند حدود ۹۰ رهبر و مقام ارشد امروز در تهران و در مراسم یادبود ابراهیم رئیسی شرکت کرده‌اند. در این میان تصویر حضور دستیار ملک سلمان، پادشاه عربستان و وزیر خارجه این کشور مورد توجه قرار گرفته است.  از دیگر مهمانان ویژه این مراسم، تمیم بن‌حمد آل‌ثانی، امیر قطر، شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، قیس سعید، رئیس‌جمهور تونس و ویاچسلاو وولودین، رئیس پارلمان روسیه بودند.

به گزارش ایران مامن، به این ترتیب برخی ناظران و رسانه‌ها مراسم تشییع در روزهای اخیر را نه تنها با مراسم سردار سلیمانی در زمستان ۹۸ بلکه با انبوه جمعیت عزادار در میانه خرداد سال ۶۸ مقایسه می‌کنند.