جامانده در عراق؛ غرامت تریلیون دلاری
سفر هفته گذشته «مسعود پزشکیان» به عراق که با زیارت وی از عتبات عالیات و دیدار با مقامات اقلیم کردستان همراه شد، مهم‌ترین رخداد اخیر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بود که توجه بسیاری از رسانه‌ها و تحلیل‌گران را به خود جلب کرد.
البته این سفر سه‌روزه همراه بود با اوج‌گیری دوباره تنش در روابط ایران با غرب بر سر ادعای تحویل موشک‌های بالستیک به روسیه در جنگ اوکراین که باعث شد حضور پزشکیان در عراق نتواند به تنها سرخط بی‌رقیب در رسانه‌های فارسی‌زبان تبدیل شود.
با این حال، اولین سفر خارجی رئیس دولت چهاردهم مورد استقبال اغلب مطبوعات و رسانه‌ها قرار گرفت و ابعاد و زوایای آن به همراه متن و حواشی‌اش بازتابی گسترده یافت. در کنار روزنامه‌های حامی دولت که روی ۱۴ سند همکاری امضا شده میان تهران و بغداد مانور دادند، پیشنهاد کاهش محدودیت‌های مرزی برای ارتباط بیشتر ملل اسلامی که به «شنگن اسلامی» معروف شد، مورد توجه منتقدان قرار گرفت و نیز اینکه رئیس‌جمهوری برای اولین سفرش یکی از اجزاء محور مقاومت را انتخاب کرده است.
حواشی این سفر هم کم نبود؛ از کُردی حرف زدن پزشکیان در اقلیم کردستان که تحسین و انتقادهای متعددی به همراه داشت تا حضور داماد رئیس‌جمهوری در هیات همراه و … .
در حالی که بسیاری این سفر را موفقیت‌آمیز توصیف کرده‌اند، برخی رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی از ناکامی‌های رئیس دولت چهاردهم نوشته‌اند. به نوشته «ایران اینترنشنال» منابع این رسانه خبر دادند «وزیر امور خارجه عراق در جلسه‌ای طولانی، به شدت با پیشنهاد مسعود پزشکیان برای تسویه بدهی بغداد به تهران از طریق یک ارز مشترک مخالفت کرده است. عراق تاکید دارد که ایران برای دریافت طلب خود تنها می‌تواند کالای غیر‌تحریمی از این کشور خریداری کند. منابع ایران‌اینترنشنال اعلام کردند پزشکیان در جریان دیدار با فواد حسین وزیر امور خارجه عراق، درخواست کرده است عراق بدهی خود را به ایران در قالب یک ارز مشترک مشابه پروژه روسیه و عراق پرداخت کند.
صرف‌نظر از چنین ادعاهایی، مساله تسویه بدهی‌های عراق به ایران از محورهای مهم این سفر بوده است. به گزارش «فرهیختگان» یکی از مقامات عراق چندماه پیش اعلام کرد که چیزی حدود ۱۱ میلیارد دلار پول ایران در عراق بلوکه شده است. مقامات ایرانی هم درباره چنین رقمی صحبت کرده‌اند. در سال‌های اخیر همواره یکی از مشکلات‌مان درباره دسترسی به این منابع بوده است. عراق به‌دلیل تحریم‌های آمریکا نمی‌تواند به‌راحتی این پول را در اختیار ایران قرار دهد و این پول در یکی از بانک‌های عراق به‌صورت دینار نگهداری می‌شود و یک‌سری محدودیت‌هایی در دسترسی به منابع داریم.
در گیر و دار مشکلات مربوط به مبادلات مالی دو کشور به واسطه تحریم‌های آمریکایی و قرار داشتن در لیست سیاه FATF، برخی مساله غرامت فراموش‌شده جنگ تحمیلی را یادآوری می‌کنند.
کشوری که پزشکیان در سفر اخیرش آن را وطن دوم خواند در دی‌ماه ۱۴۰۰ آخرین قسط غرامت ۵۲ میلیارد دلاری بابت حمله به کویت در اوت سال ۹۰ میلادی را پرداخت کرد حال آن که مطرح کردن غرامت هشت سال جنگ تحمیلی شکلی «تابوگونه» به خود گرفته و در لایه‌های ملاحظات ایدئولوژیک، سیاسی و امنیتی پیچیده شده است. این در شرایطی است که مطرح شدن آن در رسانه‌ها حداقل می‌تواند به عنوان اهرم فشاری برای همراه ساختن بیشتر دولت بغداد با تهران کارایی پیدا کند.
مرتبط:
دعوای غرامت؛ یک تریلیون دلارمان را از آمریکا بگیریم یا عراق؟
درباره این غرامت اعداد و ارقام مختلفی مطرح است. به گزارش «تابناک» بر اساس برآورد‌های برخی کارشناسان ایرانی، ۴۴۰ میلیارد دلار خسارات مستقیم جنگ تحمیلی بوده که اکنون به ۱.۱ تریلیون دلار یا ۱۱۰۰ میلیارد دلار می‌رسد. این‌ها به جز غرامتی است که برخی جانبازان ایران به واسطه لطمه انسانی به کشور، انتظار دریافتش را دارند. حتی اگر قرار باشد صرفاً رقم ۹۷ میلیارد دلاری گزارش هیات کارشناسی سازمان ملل پرداخت شود، اکنون باید بالغ بر ۲۴۲ میلیارد دلار به ایران خسارت پرداخت شود.
این موضوع مورد توجه رسانه‌های بیگانه نیز قرار گرفته است. به گزارش «صدای آمریکا» بحث دریافت غرامت از عراق و ارزیابی دقیق میزان خسارت، تا زمان حمله عراق به کویت و متعاقب آن درخواست غرامت کویت از صدام بدون هیچ توضیحی مسکوت مانده بود. در آن زمان بود که ایران نیز در این مورد قدمی برداشت و در ۲۴ شهریور ۱۳۷۰ گزارش خود را به سازمان ملل ارائه کرد.
طبق گزارش «اقتصاد آنلاین» گروه ویژه سازمان ملل در سال ۱۳۷۱ بعد از بررسی‌ها میزان خسارت مستقیم جنگی عراق به ایران را ۹۹ میلیار دلار و خسارت غیرمستقیم را ۱۵۰ میلیارد دلار اعلام کرد. هر چند که ایران میزان خسارت وارده را ۱۰۰۰ میلیارد دلار اعلام کرده است.
در مجموع برخی از کارشناسان معتقدند با توجه به خسارت وارده به پالایشگاه آبادان و حوزه های نفتی و گازی جزیره خارک، عدم تولید، پالایش و استخراج نفت و غیره مجموع خسارت وارد شده به ایران حدود ۱۳۰۰ میلیارد دلار است.
«تجارت‌نیوز» هم می‌نویسد: «در مورد مبنای محاسبه این عدد اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، اما ظاهرا این رقم بین مسئولان کشور جا افتاده، چرا که بعدها بارها از تریبون‌های دیگر هم اعدادی در همین حدود در باب مطالبات ایران از عراق، اعلام شده است.»
برچسب ها :fatf ، آمریکا ، اخبار ، ارز مشترک ، اقلیم کردستان ، ایران ، ایران مامن ، بین الملل ، پزشکیان ، تحریم ، تسویه بدهی ، جنگ تحمیلی ، جهان ، خبر ، دفاع مقدس ، دلار ، دولت ، دینار ، رسانه ، سیاست ، سیاست خارجی ، شنگن اسلامی ، عراق ، غرامت ، کویت ، مذاکرات هسته ای
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0