به جای درس دادن در مدرسه‌های درب و داغون، تبلت بدهید و اردو ببرید

کرونا شاید بهانه خوبی باشد برای تغییر در شیوه‌هایی که تاکنون در آموزش استفاده می‌شده و از بس عادی و روال شده بود، هیچ‌کس به فکر اصلاح آن‌ها نبود. آنچه مشخص است این است که پس از این نمی‌توان به کل بیخیال آموزش مجازی شد. ارتباط برقرار شده بین دانش آموز و گوشی و آموزش مجازی فرصتی است که باید از آن به بهترین نحو بهره برد. مشاهده از نزدیک آموزش مجازی نشان می‌دهد به‌رغم مشکلات موجود، انتقال مفاهیم آموزشی از طریق فضای مجازی چندان دور از امکان هم نیست.

آنچه آموزش مجازی را پر ارزش‌تر می‌کند، مشکلات موجود در مدارس است. از مشکلات ساخت و ساز گرفته تا بیم والدین برای ابتلای فرزندانشان به کرونا در شرایط فعلی است.

به گزارش ایران مامن از روزنامه جوان، پدری که فرزندش کلاس دوم در مدرسه دولتی در منطقه اسلامشهر تحصیل می‌کند، در همین رابطه می‌گوید: سال گذشته فرزندم مدرسه غیردولتی می‌رفت، اما از آنجایی که دیدم کلاس‌ها حضوری نخواهد بود و عملاً پولمان از بین می‌رود و فایده‌ای هم ندارد، در کلاس دولتی ثبت‌نامش کردم. این روز‌ها هم کلاس‌هایشان آنلاین برگزار می‌شود، اما بسیار تفاوت است میان کلاس‌های آنلاین این مدرسه و مدرسه پارسال پسرم. پروتکل‌ها در این مدرسه در حالت عادی هم رعایت نمی‌شود، یعنی یک شیر آب سالم در این مدرسه نیست یا تمیز کردن دستشویی‌ها اصلاً رعایت نمی‌شود. می‌توانم بگویم اوضاع مدرسه خیلی خراب است. توقع اینکه اولیا در این شرایط بخواهند همه بار مدرسه را به دوش بکشند، زیاد است؛ یعنی الان می‌گویند دستگاه آب سردکن، لیوان یک بار مصرف، ژل ضدعفونی کننده را اولیا باید بگیرند.

این مشکلات با کامل شدن روند آموزش مجازی حذف خواهند شد. علاوه بر مشکلات اعتباری مدارس، شرایط کرونایی حاضر مشکلات خاص خودش را هم دارد که تأکید بر آموزش مجازی را پراهمیت‌تر می‌کند. وقتی از پایتخت دورتر می‌شویم، مشکلات بیشتر و متفاوت‌تر هم می‌شوند.

به جای مدرسه‌سازی تبلت بدهید

آموزش و پرورش همیشه از کمبود بودجه گلایه داشته است. این کمبود بودجه در ساختمان فضا‌های آموزشی نمود بیشتری دارد. مدارس کپری، کانکسی یا تک‌دانش‌آموزی هنوز که هنوز است، در برخی از نقاط کشورمان وجود دارد. ساختن یک مدرسه و تجهیز آن به مراتب هزینه بیشتری در مقایسه با اختصاص امکانات آموزش مجازی به دانش‌آموزان نیازمند در بر دارد. با یک برنامه‌ریزی صحیح می‌توان با شناسایی دانش‌آموزانی که توان تهیه گوشی هوشمند یا تبلت را ندارند، هم امکان آموزش آن‌ها را فراهم کرد و هم اینکه هزینه‌های ساخت، تجهیز، تعمیر و نگهداری مدرسه را از بودجه آموزش و پرورش حذف کرد.

حذف مدرسه‌سازی در مناطق دورافتاده‌ای که دانش‌آموزان زیادی ندارند، توجیه بیشتری هم دارد. مواردی مشاهده شده‌است که مدرسه‌ای در یک منطقه دورافتاده با تعداد دانش‌آموز کم ساخته‌شده و پس از چند سال با مهاجرت خانواده‌ها از آن منطقه، مدرسه هم عملاً تعطیل شده‌است.

جبران خلأ ارتباطی با اردو

درست است که آموزش حضوری فوایدی دارد که نمی‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی کرد، ارتباط رو در رو معلم با دانش‌آموز، حضور دانش‌آموز در بین همسالان و شکل‌گیری ارتباطات اجتماعی دانش‌آموزان از جمله این فواید است.

با تدبیر، این فواید را می‌توان لابه‌لای آموزش مجازی گنجاند و از محسناتش بهره برد. برگزاری اردو‌های آموزشی هدفمند بین دانش‌آموزان یک منطقه، یکی از این راهکارها است. البته مسائل دیگری هم در همین رابطه مطرح است که نیازمند کار کارشناسی بیشتر و اظهارنظر تخصصی‌تر است.
این نکته را هم نباید نانوشته گذاشت که فرایند اجتماعی‌پذیری دانش‌آموزان در مدارس، بیشتر در شهر‌های بزرگ نمود عینی دارد. در روستا‌ها و شهر‌های کوچک، دانش‌آموز بیشتر از آنکه در مدرسه اجتماعی شود، در محیط بیرون از خانه به یادگیری امور اجتماعی مشغول می‌شود. این موضوع در روستا‌ها پررنگ‌تر است. در شهر‌های بزرگ که زندگی آپارتمان‌نشینی غالب است و دانش‌آموز بیشتر وقت غیر از مدرسه‌اش را در خانه سپری می‌کند، مدرسه محیط اصلی ارتباط‌گیری و اجتماعی‌پذیری به حساب می‌آید.
با چنین تفاصیلی، می‌توان و بهتر است که ضمن برطرف کردن مشکلات آموزش مجازی که فهرست آن‌ها با گذشت چند ماه در دسترس است، شیوه آموزشی چندین ساله را اصلاح کرد به نحوی که هم با کمتر کردن هزینه‌های منسوخ شده بتوان آموزش را به روز کرد و هم اینکه عمیق‌تر و بنیادی‌تر به آموزش پرداخت.