مدیرمسئول «روزنامه جوان» از سه خاستگاه اصلی فساد در ایران می‌گوید

«عبدالله گنجی» را با روزنامه «جوان» می شناسند. ۵۳سال دارد و دکتری علوم سیاسی خود را از دانشگاه علامه طباطبایی گرفته است. به نظر شخصیتی آرام و متین دارد. چهره‌اش پر شباهت به «اسفندیاررحیم مشایی» یارغار «محمود احمدی نژاد» است. وقتی از او سوال می کنم می گوید تقریبا ابتدای اغلب سخنرانی هایش در مجامع دانشجویی با این پرسش مواجه می شود که چقدر شبیه مشایی هستید؟! گنجی خود را اصولگرا نمی‌داند و می‌گوید تقریباً با هیچ کدام از آنها رفت و آمد ندارد.

تاریخ شفاهی رسانه ایران ایرنا با گنجی مصاحبه‌ای انجام داده که شرح آن در ادامه می‌آید؛

عبدالله گنجی چطور وارد کار رسانه شد؟

گنجی: نگارش در حوزه رسانه را از سال ۱۳۷۸ در هفته نامه زردکوه متعلق به آقای یوسف پور که از نشریات محلی چهارمحال و بختیاری بود آغاز کردم. در ایام دانشجویی در تهران و بسیج دانشجویی  از سال ۸۴ تا ۸۹ مدیرمسوول نشریه «بیداری اسلامی» بودم و همزمان همین سمت را در ماهنامه ای به نام «عصرامید»  داشتم. از سال ۸۷ هم سرمقاله ها و یادداشت های روزنامه جوان را می نویسم و از ۹۲ هم مدیرمسوول روزنامه جوان شدم.

چگونه مدیرمسوول روزنامه جوان شدید؟

گنجی: آقای  حیدری مدیرمسوول سابق جوان به بسیج دانشجویی رفتند و هیات مدیره شرکتی که روزنامه جوان زیر نظرش است از من خواستند که این مسوولیت را قبول کنم. البته جوان در سال ۷۸ راه افتاده بود و من ۹ سال بعد از آن، مدیرمسوول این روزنامه شدم.

منبع مالی روزنامه جوان چیست؟

گنجی: جوان ۴ منبع درآمدی دارد. یک منبع آن فروش روی دکه است که در حال حاضر ۶۶ درصد فروش ما از این طریق است. بخش دیگر آگهی هاست. البته دولت آقای روحانی، آگهی دولتی به ما نمی دهد و از همان ابتدا هم ما را از این نظر تحریم کرده بود.

دولت آقای احمدی نژاد چه؟

گنجی: دولت آقای احمدی نژاد آگهی های دولتی را به طور انحصاری به روزنامه «ایران» می داد اما این دولت، نه تنها آگهی دولتی به ما نمی دهد، بلکه یارانه ما را هم صفر کرده است. آگهی ما در حال حاضر بیشتر از بخش خصوصی است. منبع سوم درآمد ما که خیلی مهم است قراردادی است که فروردین ماه هر سال با معاونت نیروی مقاومت بسیج می بندیم و طبق آن که بخشی از تیراژمان را به بسیج می فروشیم. روزانه چندهزار نسخه از روزنامه مان را به بسیج می دهیم و پولش را می گیریم.  این که می گویند جوان روزنامه بسیج و سپاه است فلسفه اش این است. اما منبع چهارم و بسیار مهم درآمد ما چاپخانه مان است.

این چاپخانه متعلق به روزنامه جوان است؟

گنجی: متعلق به شرکت «پیام آوران نشر روز» است که نشریه جوان زیرمجموعه آن است.

تیراژتان چقدر است؟ محرمانه است؟

گنجی: خیر. ۳۳ هزار نسخه در روز است.

پس روزنامه جوان وابستگی به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ندارد؟

گنجی: از نظرتشکیلاتی، حقوقی و ساختاری خیر. اما همین که این روزنامه را در بسیج مشاهده می کنند گمان می کنند مال سپاه است.

جنابعالی را می توان یک روزنامه نگار اصولگرا دانست؟

گنجی: من مطلقا هیچ وابستگی تشکیلاتی و ارتباطی با اصولگرایان ندارم تنها اصولگرایی که با او سلام علیک دارم آقای زاکانی است که آن هم در دوران دانشجویی با هم دوست بودیم. اما نه در جلسه اصولگرایان شرکت می کنم نه با آنها مراوده یا مذاکره ای دارم.

سیاست های جوان را چه کسی تعیین می کند؟

گنجی: ما هیات مدیره داریم. آقایان سیدیاسرجبرائیلی، سیدنظام موسوی، مقدم فر و من.

آقای مقدم فر که عضو سپاه بوده است؟

گنجی: ایشان قبلا خبرگزاری فارس بود و الان مشاور آقای ولایتی در دانشگاه آزاد است.

سیاست های روزنامه جوان را نزدیک به اصولگرایان می دانید؟

گنجی: ما گرفتار این دوگانه اصولگرا و اصلاح طلب نیستیم، بلکه اصولی را برای انقلاب و نظام داریم که ممکن است این اصول به یک جناح نزدیک یا دور باشد.

آن اصول را می فرمایید؟

گنجی: ما ۸ اصل داریم که مبتنی بر آن عمل می کنیم. اعتقاد به نظام جمهوری اسلامی، امام خمینی (ره)، قانون اساسی، ولایت فقیه، نوع مواجهه با غرب، دعوت و صدور انقلاب اسلامی و اعتقاد به مدل های بومی برای اداره کشور. با این  ۸ شاخص، جریانات و گروه های سیاسی را تایید یا رد می کنیم.بعضی در همین کشور هستند که به جمهوری اسلامی اعتقاد ندارند و کتاب و مقاله هم  در این باره نوشته اند و اصولا اعتقادی به اسلام سیاسی ندارند. بنابراین ما با آنها زاویه داریم. از این ۸ اصل، ۵ اصل نخست توسط رهبرمعظم انقلاب تعیین شده است و ایشان مستقیم به آن اشاره فرموده اند.

رسانه اصلی کشور صدا و سیماست. انتقادی به این رسانه هم دارید؟

گنجی : ما در زمینه ترویج سبک زندگی مصرف گرا با صدا و سیما مشکل جدی داریم. صدا و سیمای ما این مشکل را دارد. البته ما به صدا و سیما صحبت کرده ایم اما می گوید ما که فقط صدا و سیمای حزب اللهی ها نیستیم ما صدای و سیمای یک ملتیم با سلایق مختلف وبه ما می گویند شما باید همه ذائقه ها را پوشش دهید. ما نقد جدی به این رویه صدا و سیما داریم و هر روز هم درباره آن مطلب می نویسیم. بعضی اصلاح طلبان ضدانقلابند. این را اعتقاد دارم و کتاب هم درباره اش نوشته ام. البته بخشی از اصلاح طلبان، نه همه شان. مثلا آقای عارف هم آمده همین جا عکس گرفته روز خبرنگار آمده به ما سر زده است یا اقای محمدعلی ابطحی برای من مطلب می نویسد و در روزنامه چاپ می کنیم.

تاثیری در سیاست های این سازمان می گذارد؟

گنجی: هر روز زنگ می زنند و گله می کنند.

و صدا و سیما به شدت مصرف گرایی را ترویج می کند؟

گنجی: فساد در ایران سه خاستگاه دارد: گمرگ، بانک و شرکتهای دولتی. این سه تاست و خاستگاه های دیگری ندارد. مهم ترین منشا این فساد این است که قوانین شفاف ساز نداریم. در افغانستان همین الان می توانید اموال رییس جمهور را ببنید. اما ما هیچ سامانه ای در ایران برای این کار نداریم. اتاق شیشه ای که الان شما بروید مثلا بینید فلان شخص این قدرکاغذ از گمرک وارد کرده با ارز دولتی و الان هم در فلان انبار است. این ها را از این جهت عرض می کنم که ما عدالت را بی عدالتی مقایسه نمی کنیم بلکه آمده ایم آن را با فساد مقایسه و خلط کرده ایم و گرفتارش شده ایم. اما همین سبک زندگی ما باعث شد تفاوت درآمدی در حاکمیت خیلی بالا برود. از طرفی آن تورم افسار گریخته هم توانست یک شبه هزاران نفر را پولدار کند. رانت اطلاعات  دسترسی به منابع محدود را برای  یک سری اشخاص فراهم کرد. مثلا شخص ۳۵ سال وزیر جمهوری اسلامی یا کارمند است ولی الان میلیاردر شده است. دزدی هم نکرده و آدم متشرعی است. اما وقتی وارد کارش می شودی می بینی اطلاعاتی داشته است که یک دفعه مزایای نسبی زیادی را به دست آورده است. مثلا فرض کنید هیات دولت تصویب می کند که بندرجاسک تبدیل به بندرآزاد تجاری شود و این محرمانه است. همان موقع در هیات دولت یک نفر به پسرش زنگ می زند و می گوید برو در جاسک ده هکتار زمین بخر. یک ماه بعد هم این موضوع رسانه ای و قیمت آن زمین چندبرابر می شود.شخص هم چند هکتار زمین را به قیمت جدید می فروشد و با پول آن می آید و در تهران برج می سازد.

این هاست که به جمهوری اسلامی ضربه می زند. اتفاقا آمریکایی ها از مهر سال ۱۳۹۷ که گفتند فروپاشی از طریق تحریم اتفاق نمی افتد نقشه خود را عوض کردند. گفتند باید برویم روی علمای طراز اول تشیع متمرکز شویم با اتهام زنی درباره فساد مالی. استدلالشان این بود که این پروژه باعث می شود تا آنهایی که مذهبی اند و نسبت به جمهوری اسلامی اعتقاد دارند ببرند. مثلا رفتند سراغ آیت الله مکارم و امامی کاشانی و آملی لاریجانی و… اسنادش را هم توئیت کردند. سفارت آمریکا در بغداد هم این اسناد را منتشر کرد. یا ستاد اجرایی فرمان امام را تحریم کردند. من قبول دارم که ما در مقوله عدالت اجتماعی مشکل داریم. رهبری هم این را گفته اند.

اما یک بخش آن دنیاگرایی است اما بخشی از این توطئه برای بی اعتبارسازی و ضربه زدن به انقلاب است که رسانه هایی هم پشت آن قرار گرفته اند. من یکبار توئیت هم کردم که فساد در کشور ما در ذهن مردم هزار است ولی دادگاههای مفاسد اقتصادی کمتر به چشم می آید. هر روز صبح نامه دادگاه های اقتصادی که روی میز من قرار می گیرد و می خواهند خبرنگار بفرستیم همه شان هم علنی است. از روز اول هم دادگاه را نشان می دهند. آقازاده ها را زندان می برند. همین الان کاظمی وزیر آقای احمدی نژاد زندان است. داماد آقای شریعتمداری وزیر زندان است. ولی ما این ها را نمی بینیم. یک  فساد را صدبرابر و با آن عملیات می کنیم و هر کس هم نگوید همه فاسدند می گوییم خیلی پرت است.

در بحث مبارزه با فساد، روزنامه جوان به طور خاص چه کاری انجام می دهد؟

گنجی: مطلقا هیچ روزی نیست که روزنامه جوان به موضوع فساد نپردازد. همین امروز شما تصادفا به این جا آمده اید. من که این تیترها را برای شما نزده ام. این  تیتر علیه آقای ….. که ۴ هکتار زمین در لواسان دارد از کجا آورده است و این علیه سود دلال ها. شما هر روز که ببینی دو صفحه اقتصادی و اجتماعی داریم و من برای این ها چقدر دادگاه دارم می روم .

روزنامه جوان فقط به مفاسد طیف حامی دولت و اصلاح طلبان می پردازد. مفاسد طیف  خودتان چه؟

گنجی: مثلا که؟ ما اعتقاد داریم فساد اصلاح طلب و اصولگرا نمی شناسد. اصولگراها در ابطه با آن ۸ بندی که برایتان گفتم با نظام مشکلی ندارند. اصولگراها مشکلشان عدم فهم اجتماعی درست است. فهم تحولات اجتماعی فهم تعاملات اجتماعی و کارآمدی.

مثلا ادعاهایی که درباره قالیباف و شریفی بود؟

گنجی: ما همه این ها را زدیم. املاک نجومی را هم زدیم. منتهی درباره شریفی ما اطلاعات دقیق نداریم. همه گمانه زنی است. ما رسانه رسمی هستیم  نمی توانیم همین جوری چیزی را برداریم بزنیم. به دادگاه احضار می شویم. آقای شریفی هم در شهرداری بوده است نه آنجایی که قبلا بوده است یعنی سپاه. در ارتش و سپاه فساد به ندرت است. اگر هم باشد بیرون نمی آید چون حفاظت اطلاعات دارند. خودشان رسیدگی می کنند کسی نمی فهمد. اما فساد به معنای عام خود ۸۰  درصدش مربوط به دولت و شرکت های دولتی است که اکثر پولها انجاست. اما ما در روزنامه واقعا درگیر مبارزه با فسادیم. یک بار آقای عراقچی بعد از برجام آمد روی همین صندلی نشست و گفت « تنها روزنامه ای که ما را نقد می کرد و انصاف را رعایت می کرد شما بودید و من الان آمده ام از شما تشکر کنم.»

ما با دولت هم همین جوری هستیم. ما سعی کردیم تقوا را رعایت کنیم حالا این که چقدر موفق شدیم نمی دانم. به شما می گوییم والله قسم جان سه بچه ام نگاهم جناحی نیست. دغدغه ام انقلاب اسلامی است ولی خوب من اعتقادم این است که بعضی اصلاح طلبان ضدانقلابند. این را اعتقاد دارم و کتاب هم درباره اش نوشته ام. البته بخشی از اصلاح طلبان، نه همه شان. مثلا آقای عارف هم آمده همین جا عکس گرفته روزخبرنگار آمده به ما سر زده است یا اقای محمدعلی ابطحی برای من مطلب می نویسد و در روزنامه چاپ می کنیم. اما اقای اکبر گنجی و خانم حقیقت جو هم اصلاح طلب هستند!