دومین شرکت چینی با سرنوشت مشابه هوآوی

تاکنون درباره افزایش دامنه تنش‌ها و تقابل سیاسی، اقتصادی، امنیتی و تکنولوژیکی ایالات متحده و چین بر سر موضوعات مختلفی نظیر تحریم شرکت هوآوی، جنگ تعرفه‌های گمرکی، بازداشت جاسوسان صنعتی، رقابت بر سر سلاح‌های ضدماهواره ای و… به تفصیل در رسانه‌ها نوشته شده اما بدون شک پرونده تحریم شرکت هوآوی از مقامات آمریکایی و تلاش این کشور برای ایجاد اجماع جهانی در جهت اعمال محدودیت برای استفاده از نسل پنجم اینترنت شرکت هوآوی از نقاط اوج تقابل تکنولوژیکی دو کشور بوده است.

اواسط ژوئیه سال گذشته میلادی مقامات آمریکایی مدعی شدند که تجهیزات امنیتی اسکن‌کننده ساک و چمدان یک شرکت چینی که معمولاً در فرودگاه ها یا مراکز کنترل مرزی به کار می روند مشکلات امنیتی دارند و برای جاسوسی توسط دولت چین قابل استفاد‌ه‌اند.

تعدادی از نهادهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا از دولت های آلمان، یونان و ایتالیا درخواست کردند تا از تولیدات شرکت چینی «ناک تک» (Nuctech) برای اسکن کردن ساک و چمدان استفاده نکنند. مقامات آمریکایی تاکید کردند  که در صورت استفاده کشورها از محصولات نظارتی این شرکت چینی  اطلاعات حساسی مانند داده های مربوط به مسافران و مسافرت آنها در اختیار نهادهای اطلاعاتی چینی قرار می گیرد.

دولت آمریکا با استناد به قانونی که در سال ۲۰۱۷  شرکت های دولتی چینی را ملزم به کمک به جمع آوری اطلاعات ملی می کند، ادعا دارد که داده های جمع آوری شده مسافران توسط تجهیزات شرکت ناک تک می تواند به طور بالقوه با سرویس های اطلاعاتی چین به اشتراک گذاشته شود.

این ادعاهای مقامات آمریکایی در حالی مطرح شد که تجهیزات یادشده این شرکت چینی در حال حاضر مورد استفاده تعداد زیادی از کشورهای اروپایی قرار دارد. شنیده ها حاکی از آن است که با توجه به اینکه اسناد و شواهدی متقنی برای تایید این ادعای مقامات آمریکایی وجود ندارد، بعید به نظر می رسید کشورهای اروپایی با چنین درخواست آمریکایی ها موافقت کنند. با این حال به تازگی مقامات سیاسی کشور لیتوانی با استناد به ملاحظات امنیت ملی، توافق نامه همکاری با شرکت چینی ناک تک در زمینه تهیه تجهیزات اسکن بار در فرودگاه های سراسر کشور لیتوانی را  لغو کرد.

شرکت ناک تک در پکن مستقر است  و تحت نظارت شرکت ملی هسته ای چین (CNNC) قرار دارد. این شرکت فناوری چینی از زمان تاسیس در سال ۱۹۹۷، به یکی از تأمین کنندگان عمده محصولات و تجهیزات نظارتی و کنترلی جهت تامین امنیت فرودگاه های آسیا، اروپا و آفریقا تبدیل شده است.

در اوایل سال ۲۰۲۰ ، این شرکت یک پیشنهاد رقابتی برای نصب تجهیزات اسکن چمدان در چندین فرودگاه بزرگ لیتوانی، از جمله در «ویلنیوس» ، «کائوناس» و «پالانگا» دریافت کرد اما در ژانویه سال ۲۰۲۱ ، گزارش شد که دولت ایالات متحده با هدف متقاعد کردن مقامات لیتوانی برای کنار گذاشتن تجهیزات این شرکت به دلایل امنیتی، چندین دولت اروپایی را تحت فشار قرار داده است.

نماینده شرکت ناک تک نیز در واکنش به تصمیم نهایی دولت لیتوانی ضمن انتقاد از سیاست‌های آمریکا در کارشکنی در قراردادهای این شرکت اظهار داشت که تجهیزات اسکن استفاده شده در فرودگاه های لیتوانی در لهستان ساخته می شود، نه در چین.