سیاستمدار، سلبریتی یا هر دو؟

سیاسیونِ امروز بیش از هر زمان دیگری درگیر چهره خود در افکار عمومی و شبکه های اجتماعی شده اند؛ وضعیتی که هر چند مزیت هایی دارد اما می تواند به تقلیل نقش سیاستمدار به سلبریتی منتهی شود.

به گزارش ایران مامن از منبع پژوهش های خبرگزاری جمهوری اسلامی، Black Mirror (آینه سیاه) عنوان سریالی بریتانیایی است که از سال ۲۰۱۱ میلادی تاکنون در فصول مختلف تولید و پخش شده است.

این سریال که فصل پنجم آن اواسط خرداد ۹۸ پخش شد، وارد فاز تعامل با مخاطب خود گشت چنانکه به تماشاگر اجازه داد در مقاطعی حساس به جای شخصیت اصلی داستان دست به انتخاب زده و با نتایج این انتخاب های کلیدی مواجه شود.

آنچه در این سریال بیش از فرم باعث جذب مخاطب می شود، محتوایی است که به آینده ای نه چندان دور و شاید حال حاضر ما اختصاص می یابد؛ محتوایی که درگیری اعضای جامعه با پیامدهای دنیای دیجیتال را به تصویر می کشد و روایتگر سیطره شبکه های اجتماعی و سایر عناصر فناورانه بر زندگی شهروندان است.

این سیطره گاه آنچنان سنگین می شود که نتیجه آن نابودی است مانند اپیزودی که زنبورهای الکترونیکی در نقش قاتل های حرفه ای تحت کنترل یک هکر قرار می گیرند یا قسمتی که سگ های روبوتیک هر آنچه رنگ و بوی انسانی دارد از بین می برند. در قسمت های دیگر تراشه های الکترونیک در مغز و چشم و … انسان ها قرار می گیرد و مهاردار آنان می شود.

یکی از قسمت های نخست آینه سیاه، بخشی از حیات سیاسی نخست وزیر بریتانیا را در دوره ای مجهول و نامشخص روایت می کند که حاضر می شود برای جلوگیری مرگ پرنسس جوان خاندان سلطنتی انگلیس تن به یک رسوایی خیره کننده در انظار عمومی و پیش چشم دوربین های زنده تلویزیونی بدهد.

آنچه از تسلیم نخست وزیر در برابر خواسته رباینده شاهزاده انگلیسی برمی آید نه تلاشی بشردوستانه که تقلایی برای جلوگیری از ریزش محبوبیت و در واقع آرای عمومی و در نهایت حفظ قدرت است که به اصرار مشاوران و اجبار سایر اعضای دولت و حزب و پیرامونیان قدرت صورت می گیرد.

مشابه اوضاع آینه سیاه را کم و بیش و با شدت و ضعف مختلف می توان در دنیای واقع نیز مشاهده کرد. بسیاری از چهره های سیاسی در سراسر جهان بشدت درگیر آینه سیاه پیش روی خود شده اند که تشبیهی از صفحه تیره کریستال مایع در صفحات تبلت، گوشی های هوشمند و … است.

این وضعیت از دید کاربران دربردارنده مزیت هایی است از جمله اینکه سیاستمدار در رفتار و گفتار سیاسی می کوشد هنجارها، ارزش ها و نیز مطالبات جامعه یا دست کم طیف وسیع کاربران فضای مجازی را رعایت کند و پیراسته و قاعده مند گام بردارد.

با این حال بسیاری می گویند این شرایط می تواند به سلبریتیزه شدن سیاسیون و بعضاً دولتمردان و مسوولان منتهی شود و حتی کارویژه این دو را با هم عوض کند.

چه بسا مسوولانی که نقش اصلی خود یعنی مدیریت حوزه مسوولیت را فروگذاشته و به جای آباد کردن خانه های از پایبست ویران یا حداقل ویران نکردن آن، تمام هم و غم خود را معطوف نقش ایوان ساخته اند.