جاسوسی آذربایجانی‌ها چطور کار دست ارمنستان داد؟

در حالی که کشمکش‌ها در منطقه قفقاز ادامه دارد و آذربایجانی‌ها روز جمعه مدعی کشته‌شدن سربازشان در مناطق مرزی جدید با ارمنستان شده‌اند، وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان از آمادگی برای عادی‌سازی روابط با ایروان خبر داد.

این اظهارات اخیر مقامات باکو برای تنش‌زدایی با ارمنی‌ها در حالی است که علاوه بر درگیری‌های پراکنده نظامی، در سایر زمینه‌ها نیز تخاصم دو طرف پایان‌ناپذیر به نظر می‌رسد.

در درگیری نظامی ۴۴ روزه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان که از ۲۷ سپتامبر  سال ۲۰۲۰ آغاز شد، ارتش جمهوری آذربایجان توانست سرزمین‌های تحت اشغال واقع در منطقه قره‌باغ  را از دست نیروهای ارمنستان آزاد کند.

این درگیری‌های نظامی در نهایت در اواخر سال ۲۰۲۰ با امضای توافقنامه سه‌جانبه روسای جمهوری آذربایجان، روسیه و نخست‌وزیر ارمنستان پایان یافت و براساس آن  صلح‌بانان روسیه در کریدور «لاچین» واقع در قره‌باغ که تنها مسیر ارتباطی میان ارمنستان و شهر خانکندی مرکز منطقه قره‌باغ کوهستانی است، مستقر شدند و  ایروان قسمت قابل توجهی از مناطق قره‌باغ و همچنین هفت منطقه دیگر را به جمهوری آذربایجان واگذار کرد.

به موازات تنش‌های دیپلماتیک و درگیری‌های پراکنده در مرزهای دو کشور، مناقشات جاسوسی و اطلاعاتی نیز بی‌وقفه در جریان بوده است.

چندی پیش سرویس امنیت ملی ارمنستان (NSS) اعلام کرد که  یک افسر سابق ارتش و دوست او را به اتهام جاسوسی برای جمهوری آذربایجان دستگیر کرده است. در بیانیه ان اس اس مقیاس خیانت  این افراد  «بی سابقه» توصیف شده است.

بنابر اعلام منابع ارمنی، این افسر سابق ارتش که به دلیل «خدمات ارزنده و شرکت در جنگ»  مدال نظامی و سایر نشان‌های  دولتی را دریافت کرده است، در جریان مسافرت به ترکیه از سوی سرویس اطلاعاتی جمهوری آذربایجان استخدام شده است و بر اساس توافقات بعدی این دو فرد در سفارت جمهوری آذربایجان در یک کشور ثالث اسناد همکاری را امضاء کرده اند.

این منابع نوشته‌اند، دو فرد به طور منظم با سرویس اطلاعاتی جمهوری آذربایجان در تماس بوده‌اند و دستورالعمل های خاصی از سوی طرف آذری برای عکسبرداری و فیلمبرداری از واحدهای نظامی نیروهای مسلح ارمنستان، تجهیزات نظامی مستقر در مناطق مختلف، تعداد نیروهای نظامی و اطلاعات شخصی پرسنل فرماندهی ارتش ارمنستان داشته اند. آن‌ها همچنین اطلاعات مربوط به سیستم‌های پدافند هوایی ارمنستان، سیستم های دفاع هوایی در نزدیکی تأسیسات ویژه و مهم  از جمله مخازن، نیروگاه‌های برق‌آبی ، ارتفاعات استراتژیک و تأسیسات پناهگاهی در زمان جنگ، تعداد و جابه جایی نیروها و تجهیزات نظامی را جمع-آوری  و انتقال داده اند.

گزارش ها حاکی از آن است  این اطلاعات با فعال سازی دسترسی به اینترنت و با استفاده از برنامه‌های تلفن همراه به سرویس اطلاعاتی آذربایجان ارسال شده است.

براساس گزارش ان اس اس، این افسر سابق ارتش در جنگ اخیر ارمنستان و جمهوری آذربایجان فرمانده یک واحد داوطلب بوده و برای انجام مأموریت جدیدی که از سوی سرویس اطلاعاتی آذربایجان دریافت کرده بود ، به میدان جنگ در منطقه هادروت قره‌باغ رفته بود.

وی تا اکتبر سال ۲۰۲۰ اطلاعاتی را در مورد پدافند هوایی و سامانه های موشکی، تجهیزات نظامی و مواضع جنگی از طریق تلفن همراه به سرویس اطلاعاتی آذربایجان جمع آوری و انتقال داده است.  گفته می شود در نتیجه این اقدام جاسوسی، ارتش جمهوری آذربایجان توانسته بود سلاح ها و تجهیزات نظامی مهم استراتژیک ارمنستان را شناسایی و  خسارات جبران ناپذیری به آن‌ها وارد کند و اهداف استراتژیک، از جمله سیستم موشکی ضدهوایی را هدف قرار دهد. مأموران امنیتی ارمنستان در بازرسی محل اقامت این دو فرد ابزارهای ویژه ای برای برقراری ارتباطات، تلفن های همراه، فیلم های آموزشی و سایر موارد مربوط به پرونده را کشف و ضبط کرده اند.