درس‌های بی‌پایان جیمز وب؛ از حکمرانی تا عزاداری

تلسکوپ «جیمز وب» که از ۲۱ تیرماه خود را در بالاترین مدار خبرهای زمین و پیرامون زندگی ما قرار داد، همچنان نگاه بسیاری را به خود دوخته است.

در یکی از تازه‌ترین خبرها ناسا و آژانس فضایی اروپا روز سه‌شنبه دو اوت (۱۱ مرداد) اعلام کردند این تلسکوپ فضایی در بین مقادیر عظیمی از غبار و در طول یک دوره زمانی، تصویر جدیدی از کهکشان «چرخ گاری» (Cartwheel) گرفته است که حلقه رنگی چرخان آن را با وضوح بی‌سابقه‌ای نشان می‌دهد. کهکشان چرخ گاری که در فاصله ۵۰۰ میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی «مجسمه‌ساز» قرار دارد، شکل فعلی خود را طی یک برخورد تماشایی بین دو کهکشان به دست آورده است.

درباره تلسکوپ خبرساز

از روزی که گالیله برای نخستین‌ بار به فضا نگاه کرد، حدود ۴۰۰ سال می‌گذرد تا امروز که به نظر می‌رسد مردم دنیا از نگاه جیمز وب به جهان می‌نگرند.

به گزارش ایران مامن، صدها میلیون یا شاید میلیاردها انسان تصاویر را به هم نشان می‌دهند و بدون آن‌که چیز زیادی از اهمیت کیهان‌شناختی و فیزیکی آن بدانند، در این تصاویر غرق می‌شوند، درس‌های اخلاقی و مذهبی می‌گیرند، یا مدهوش پیشرفت فناوری ناسا می‌شوند و داستان‌ها حول قصه جیمز وب گفته می‌شود و حتی منازعات اندیشه‌ای بر سر آن شکل می‌گیرد. دانشمندان ناسا معتقدند که این تلسکوپ فضایی شگفت انگیز، قرار است ابعاد جدید و ناشناخته‌ای از جهان هستی را کشف کند.

تلسکوپ فضایی جیمز وب به‌عنوان قدرتمندترین تلسکوپ فضایی ساخته‌شده در جهان، نخستین تصاویر خود را در قالب ۵ تصویر، ثبت کرده است که این تصاویر توسط ناسا منتشر شده است.

جیمز وب جانشین ۱۰ میلیارد دلاری تلسکوپ فضایی هابل است. این تلسکوپ نسبت به رصدخانه قبلی یعنی هابل، بسیار عمیق‌تر به کیهان نگاه می‌کند و در نتیجه رویدادهای مربوط به زمان‌های دورتر یعنی رویدادهایی را که بیش از ۱۳.۵ میلیارد سال پیش رخ داده‌اند شناسایی خواهد کرد.

درمجموع، تلسکوپ فضایی جیمز وب می‌تواند علم نجوم و کیهان‌شناسی را دگرگون سازد و آغازگر عصر تازه‌ای شود که به افزایش شناخت ما از کیهان منجر خواهد شد. تلسکوپ با مشاهده‌ی کهکشان‌های عالم اولیه و نخستین نورها، به ما خواهد گفت منشأ وجود ما کجا است و سیاره‌ها چگونه درطول این مدت شکل گرفته‌اند. جیمز وب می‌تواند به ما در یافتن سیاره‌های فراخورشیدی که امکان زندگی در آن‌ها وجود دارد کمک و شاید منشأ حیات زمینی را نیز مشخص کند.

عبرت‌گیری از تلسکوپ جیمز وب

همچنان که اشاره شد واکنش‌ها به تصاویر جیمز وب گسترده بود. نگاهی به فضای مجازی نشان می‌دهد برخی از ناچیزی خود در برابر عظمت عالم آفرینش گفتند، عده‌ای نوشتند چرا باید در این پهنه بی‌انتها در کشوری مثل ایران به دنیا می‌آمدیم! شماری دین و مذهب و … را زیر سوال بردند، معدودی هم از درس‌های جیمز وب گفتند و نوشتند.

به عنوان مثال چندی پیش روزنامه «جمهوری اسلامی» در سرمقاله‌اش با عنوان «درس جیمز وب برای حکمرانان» نوشت: انسان هنگامی که به قدرت می‌رسد و زمامداری یک ملت و یک کشور را برعهده می‌گیرد، قبل از هر چیز باید به ناچیز بودن خود در مجموعه خلقت توجه کند و به این نتیجه برسد که اگر برای چند صباحی قدرتی در اختیار او قرار گرفته برای اینست که جای واقعی خود در نظام آفرینش را تشخیص بدهد و منطبق بر همان نظام که عین عدالت است عمل کند. زمامداری که در این چارچوب عمل نکند، اینطور نیست که فقط به مردم ظلم کرده باشد بلکه علیه خالق نظام آفرینش طغیان کرده و از مصادیق طاغوت است.

به نوشته این روزنامه، اگر امروز مردم در سراسر جهان گرفتار حکمرانان ظالم و طغیانگر و مغرور هستند، به این دلیل است که در عظمت نظام آفرینش مطالعه نمی‌کنند و به این واقعیت توجه ندارند که اگر کهکشان شیری در برابر مجموعه کهکشان‌های تاکنون کشف شده فقط به اندازه یک «دانه شن» است، آنها که فقط یک نفر در میان میلیاردها عضو این «دانه شن» هستند چقدر بی‌مقدارند.

حالا و این شب‌ها که بسیاری از عزاداران واقعی یا نمایشی در مراسم سوگواری سرور و سالار شهیدان کربلا مشارکت می‌کنند این واقعیت بیشتر به ذهن می‌آید که تا چه حد آموزه‌های دینی ما زیر سایه مناسک قرار گرفته است.

هر چند عزاداری و گرامیداشت رهبر آزادگان جهان ارزشی فراتر از حد بیان دارد اما فلسفه عزاداری با شمائل کنونی آن زمین تا آسمان گاه تفاوت می‌یابد. این روزها بسیاری از تفاوت کربلایی شدن و کربلا رفتن می‌نویسند.

از سوی دیگر مناسک با فلسفه و روح دین از لحاظ ارزششان در تکامل بشری که هدف غایی ادیان است، گویی میلیاردها سال نوری فاصله گرفته تا جایی که مع‌الاسف عزاداری محرم و سایر مناسک دینی تبدیل به شاخص دین‌داری شده و تصویری بشدت تقلیل‌یافته از دین‌داری ارائه می‌شود.