اینترنت از چین سوئیچ می‌شود یا آلمان؟

«وزارت ارتباطات فارغ از سروصداهای مربوط به طرح صیانت دارد کار خودش را می‌کند و این تازه اول راه است»؛ این گزاره‌ای است که اکثر کاربران اینترنت تصور می‌کنند و می‌گویند سرعت شبکه به شکل چشمگیری کاهش یافته است؛ این در حالی است که «عیسی زارع پور» در خصوص وضعیت کیفیت اینترنت در کشور گفته سرعت اینترنت افزایش پیدا کرده، میزان دقیق آن را نمی دانم ولی به طور متوسط به ۲۷ مگابیت برثانیه رسیده است.

مساله فقط سرعت نیست بلکه برخی از سایت‌داران طی روزهای اخیر اظهار داشته‌اند سایت‌هایشان برای مدتی از دسترس خارج شده و دوباره برقرار شده است.

علاوه بر این‌ها و به رغم اینکه وزیر ارتباطات چند هفته پیش میهمان روس‌ها بود گفته می‌شود مدل «صیانت چینی» در دست اجرا است.

در مجموع بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی و آنهایی که کسب وکارشان وابسته به اینترنت است از اختلال در ایتنرنت گلایه دارند. با وجود آنکه بخش زیادی از اختلالات اینترنتی اخیر به ضعف شبکه زیرساختی نسبت داده می‌شود، اما کارشناسان شبکه نظر متفاوتی دارند. آنها معتقدند افت کیفیت ارتباطی در ماه‌های اخیر ممکن است به اقداماتی مرتبط باشد که با هدف اعمال سیاست‌های جدید فیلترینگ بر شبکه اعمال می‌شوند و خود را در قالب طولانی شدن زمان بارگذاری صفحات یا بروز خطا به کاربر نشان می‌دهند.

به گزارش ایران مامن، افت سرعت بارگذاری صفحات و ارسال پیام‌ها در شبکه‌های اجتماعی مختلف، حتی آن‌هایی که فیلتر نشده‌اند – مانند اینستاگرام و واتس‌اپ- از دیگر مشکلاتی است که کاربران ایرانی در این روزها تا حد زیادی در مقاطع مختلفی از روز شاهد آن هستند.

این درحالی است که دسترسی به اینترنت ۴Gاکنون در دامنه‌های کلیمانجارو، بلندترین قله آفریقا میسر شده است. «نیپ نائویه» وزیر فناوری ارتباطات و اطلاعات تانزانیا دیروز در مراسم نصب سیستم خدمات اینترنت در دامنه کلیمانجارو، بلندترین قله قاره آفریقا گفت: کوهنوردان حالا به آسانی می‌توانند از قله این کوه بلند و در هرکجا که باشند در ارتباط تلفنی و اینترنتی باشند.

اینترنت پر سرعت در  بلندترین قله های جهان و سرعت پایین اینترنت در کشورمان سبب اظهار نظرهای بسیاری شده است . برخی کارشناسان شبکه معتقدند که اختلالات مدت اخیر اینترنت کشور چیزی فراتر از مشکلات زیرساختی است و حتی در برخی از خطاهای دریافتی، رد پای شماری از فناوری‌های چینی مشاهده می‌شود. این تنها مورد عجیبی نیست که این مدت ذهن کارشناسان این حوزه را مشغول کرده و مشاهدات دیگری مانند نمایش آی‌پی آلمان برای کاربران ایرانی و… نیز از سوی فعالان این حوزه گزارش شده است که مجموع آنها، از احتمال ایجاد برخی اختلال‌‌های عمدی در دسترسی کاربران حکایت دارد.

«آرین اقبال» کارشناس حوزه فناوری اطلاعات و شبکه‌های کامپیوتری درباره مشکل دسترسی به اینستاگرام در ایران، می‌گوید که که این موضوع را نمی‌توان به کاهش سرعت اینترنت ارتباط داد. چرا که اگر کاهش سرعت در نظر گیریم، کل پهنای باند پایین می‌آید در صورتی که الان این مشکل را تنها روی اینستاگرام و یک سری سرویس‌هایی مثل گیت‌هاب می‌بینیم. این امر نشان می‌دهد که یک اختلال عمدی در کار است. همه این موارد نشان از سیستم پیچیده‌ای است که این سیستم رفتاری شبیه سیستم فیلترینگ چین است.

در این میان انکار اختلالات اینترنت از سوی معاون وزیر ارتباطات از معدود واکنش‌های رسمی به شرایط اینترنت در ایران است. البته معاون وزیر کاهش کیفیت اینترنت را رد کرده است. معاون امور مجلس وزیر ارتباطات اخیرا در گفت‌وگویی اعلام کرده که کیفیت اینترنت در ایران کاهش نداشته، بلکه این توقعات مردم از سرویس‌ها و تعداد کاربران پلتفرم‌های مختلف است که افزایش یافته است. او این توقعات را البته حق دانسته و ابراز امیدوای کرده که با توسعه ۲۰ میلیون پورت فیبر نوری، پهنای باند کشور به ۱۰۰ مگابایت افزایش یابد. او توسعه اینترنت و افزایش کیفیت آن را به نفع اقتصاد دیجیتال نیز دانسته است.

اظهارات معاون وزیر ارتباطات در حالی است که وزیر این اختلالات را تایید کرده و گفته اختلالات عمدی نیستند .  زارع پور در مورد اختلال ایجاد شده در شبکه اجتماعی اینستاگرام در روزهای اخیر، گفته این اختلال بر اثر یک مشکل فنی بوده است. دوشنبه درمسیر تامین ترافیک بعضی از پلتفرم های خارجی مشکلی به وجود آمده بود که چند ساعته هم حل شد، شرکت زیرساخت هم اطلاعیه ای دراین خصوص داده بود. وی افزود: در حوزه اینترنت ثابت وضعیت خوب نیست ولی سرعت اینترنت همراه افزایش پیدا کرده است. بخشی از این اختلالات طبیعی است بخشی هم غیرطبیعی که در حال تلاشیم تا علت آن را دریابیم و با مقصران هم حتما برخورد خواهد شد. در حال بررسی سهوی یا عمدی بودن این اتفاقات هستیم؛ کسی به دنبال اختلال نیست، با مسببان هر اختلالی که عمدی باشد با شدیدترین شکل ممکن برخورد می‌شود.

اظهارات مقامات رسمی درباره سرعت اینترنت در  کشور همزمان با تداوم انواع اختلال‌هایی که کاربران هنگام کار با پلتفرم‌های مختلف خصوصا شبکه‌های اجتماعی خارجی با آن مواجه هستند همخوانی ندارد . همچنان که اشاره شد تعداد زیادی از فعالان آی‌تی در توییتر، از تونل شدن بعضی درخواست‌ها به سرورهای آلمان اشاره کرده‌اند که مشخص نیست علت آن چیست و چرا کاربری که بدون استفاده از وی‌پی‌ان، از داخل کشور در حال فعالیت است، با آی‌پی آلمان به نمایش در می‌آید.