اسارت اوکراین در سماجت برادر بزرگتر

اوکراین که دیروز ماجرای ربایش هواپیمایش از کابل و انتقال آن به ایران خبرساز و سپس به کلی تکذیب شد و پیش از آن به خاطر سقوط پرواز ۷۵۲ هواپیمایی این کشور با شلیک پدافند سپاه موضوع را همراه با کانادایی‌ها به طور جدی پیگیری می‌کند، با متحد شمالی تهران یعنی مسکو دچار کشمکش‌هایی کشدار است.

روابط سیاسی و امنیتی دو دولت اوکراین و روسیه از سال ۲۰۱۴ میلادی و پس از تحولات داخلی اوکراین و برکناری «ویکتور یانوکوویچ» (Yanukovych Viktor) رئیس‌جمهوری سابق و طرفدار روسیه وارد فصل جدیدی از مناقشات سیاسی، اقتصادی و امنیتی شده است؛ دوره ای که با ورود اتحادیه اروپا و ایالات‌متحده به نفع دولت غربگرای اوکراین و همچنین الحاق شبه جزیره کریمه به خاک روسیه توسط «ولادیمیر پوتین» روزبه‌روز پیچیده تر شده و درنهایت اعمال تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه بر دامنه این مناقشات افزوده است.

اوکراین با وجود داشتن پیوندهای تاریخی، فرهنگی و اقتصادی با روسیه، مدت مدیدی درگیر دوراهی غربی-شرقی بود. با روی کار آمدن دولت غربگرای اوکراین، بلافاصله مناطق «دونتسک» و «لوهانسک» در شرق اوکراین که روابط بسیار نزدیکی با روسیه دارند، خواهان استقلال از دولت مرکزی شدند؛ وضعیتی که مقدمه یک جنگ داخلی بود و تاکنون بیش از ده هزار کشته برجای نهاده است. مقامات اوکراین همواره دولت روسیه را به خاطر حمایت از این جدایی‌طلبان مورد انتقاد قرار داده اند.

چندی پیش در ادامه مناقشات سیاسی و نظامی بین اوکراین و روسیه، مقامات کیف نسبت به تجمع نیروهای روسی در نزدیکی مرز بین اوکراین و روسیه و افزایش خشونت‌ها در امتداد خط تماس جدا کننده نیروهای اوکراین و جدایی طلبان مورد حمایت روسیه در دونباس، هشدار دادند. مقامات ایالات‌متحده نیز ضمن اعلام آمادگی به اعزام دو ناو جنگی به دریای سیاه، بر این باورند روسیه بیش از هر زمان دیگری از سال ۲۰۱۴ که کریمه را از اوکراین جدا کرده، نیروهای خود را در مرزهای شرقی اوکراین جمع کرده است. با این‌ حال «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه چندی پیش در تماس با «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه، اوکراین را به انجام «اقدامات تحریک آمیز خطرناک» در دونباس متهم کرد.

ترکیه از این جهت مخاطب روسیه قرار گرفته که به خاطر بلندپروازی‌های اردوغان در دریای سیاه و عضویت در ناتو، روابطی ویژه را با اوکراین پیش می‌برد و بخاطر اعلام حمایت‌هایش از تمامیت ارضی اوکراین و اقداماتی چون فروش پهپاد به این کشور، ناخرسندی کرملین را برانگیخته است.

و اما در سمت آمریکایی‌ها مدیر آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا اخیرا در مورد تجمع نیروهای ارتش روسیه در نزدیکی مرز اوکراین موضع گیری تندی گرفت و  اقدامات تحریک‌آمیز روسیه را به‌عنوان بخشی از فعالیت مداوم روسیه  برای تحت‌فشار قرار دادن اوکراین برای پذیرش خواسته های کرملین توصیف کرد.

«اسکات بریر» در گزارش خود در برابر کمیته نیروهای مسلح سنای ایالات‌متحده تأکید کرده با تداوم سیاست‌های روسیه، چشم انداز تحقق یک روند صلح کوتاه‌مدت بین طرفین منازعه بسیار کمرنگ است و حضور نیروهای تحت رهبری روسیه در شرق اوکراین همچنان یک ابزار اجباری مناسب برای کرملین است تا از این طریق بتواند اهداف خود در تجزیه اوکراین را محقق سازد.

در همین زمینه فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین اظهار داشته که روسیه حدود ۲۸ گردان تاکتیکی را در امتداد مرز شرقی اوکراین مستقر کرده است. همچنین گفته می شود که مقامات روسیه قصد دارند ۲۵ گردان تاکتیکی دیگر را تحت عنوان نیروهای تدارکات برای انجام رزمایش های نظامی در این منطقه اعزام کنند. علاوه بر این پانزده کشتی جنگی روسیه نیز  وارد دریای سیاه و هواپیماهای جنگی Su-25SM3  نیز به شبه‌جزیره کریمه منتقل شده اند.

وزیر امور خارجه اوکراین اواسط آوریل اظهار داشته بود که در صورت ادامه این روند این امکان وجود دارد که تعداد نیروهای روسی در مرزهای اوکراین به بیش از ۱۲۰ هزار نفر افزایش یابد و تنش ها بین دو کشور روند تصاعدی پیدا کند.