ریزش شدید بورس؛ استراحت عادی یا واکنش به خبری غیرعادی؟

بعد از دو روز افت شدید در بازار سرمایه که رسانه‌ها از دیروز آن را «دوشنبه سیاه» و «ریزش تاریخی» و … توصیف می‌کنند، نوزدهم اردیبهشت‌ماه پس از استارت بازار در دقایق ابتدایی، شاخص کل روند دو روز قبل خود را ادامه داد و افت ۵۰ هزار واحدی را روی تابلو ثبت کرد. اما رفته رفته عرضه‌ها در سهم‌های شاخص‌ساز کاهش یافت و شاخص کل توانست نفسی تازه چاق کند و از شاخص کل از ۲میلیون و سیصدهزار واحد فرونیافتد.

به گزارش «تجارت نیوز» افت ۲.۶ درصدی شاخص هم‌وزن البته نشان می‌دهد روند نزولی بازار هنوز به پایان نرسیده است.

به گزارش ایران مامن، با این حال، برخی این ریزش‌ها را عادی و ناشی از استراحت طبیعی بورس بعد از یک دوره رشد می‌دانند.

درباره رخدادهای یکشنبه و دوشنبه هفته جاری باید گفت که شاخص بورس با افت ۱۲۵ هزار واحدی معادل ۵.۱۵ درصد در روز گذشته، بزرگ‌ترین ریزش شاخص در کل دوره ۵۶ ساله این بازار و دومین ریزش بزرگ درصدی این شاخص در یک روز را ثبت کرد. از آن جا که دو روز قبل نیز شاخص کل افت بیش از ۹۵ هزار واحدی را تجربه کرده بود، شایعاتی مبنی بر امکان بسته شدن بازار طبق قانون والزام حقوقی‌ها به عرضه سنگین سهام مطرح و سپس رد شد.

به دنبال این تحول، طیفی از رسانه‌ها دلیل این رخداد را مداخله‌گری حاکمیتی در بازار سرمایه عنوان کردند. «اعتماد» به نقل از «فرزین آقابزرگی» کارشناس این بازار نوشت: شاهد فشار از بالا به نهادهای مختلف و بازارگردان‌ها برای عرضه بیشتر سهام هم هستیم تا بازار کنترل شود و همه این موارد باعث می‌شود اعتمادی که به مرور و در عرض ۴ ماه به وجود آمده بود به راحتی مخدوش شود و این مساله نتیجه و عاقبت رفتارهای دستوری در بازار است.

مجید عشقی رئیس سازمان بورس

«صادق الحسینی» دیگر اقتصاددانی بود که در این باره چنین اظهار نظر کرد: برملا شدن دخالت دستوری سازمان بورس در ایجاد صف‌های فروش باعث شد این اقدامات غیرقانونی متوقف شود. بازار امروز می‌تواند خودش باشد و البته فراز و نشیب در بازار طبیعی است و باید باشد اما هیچگونه دخالت دستوری چه در ایجاد حباب مدل دژپسند چه در سقوط بازار مدل خاندوزی پذیرفته نیست.

برخی هم رد پای سیاست در وقایع بازار سرمایه را برجسته‌تر دنبال کردند. «سیامک قاسمی» در این باره توئیت زد: دولت رئیسی، دولت “ترین”هاست؛ سریع‌ترین رشد دلار در سال اول، بالاترین رشد نقدینگی، بالاترین رشد مسکن، بالاترین تورم تاریخی در زمان صلح در صد سال اخیر و حالا بیشترین ریزش تاریخی بورس در یک روز!

وی عنوان کرد: اقتصاد ایران چه در صعود و چه در سقوط از تعادل خارج شده است و این عدم تعادل و ناترازی، هیچ راه‌حل اقتصادی ندارد و همه‌چیز به تصمیات سخت سیاسی وابسته است.

نظیر چنین نگاهی را کارشناس «ایران اینترنشنال» نیز در این شبکه چنین بازتاب داد که شرکت‌ها نه سودی عایدشان شده که بخواهد باعث رشد شود و نه چشم‌اندازی برای سوددهی آن‌ها وجود دارد و دولت هم پولی ندارد تا مثل قبل دوپینگ کند و شاخص را بالا نگه دارد.

در همین زمینه، «دنیای اقتصاد» در تحلیلی نوشت: ۴سناریو پیرامون سقوط سنگین شاخص‌های سهامی مطرح است. نخست در جریان روند بازار، معامله‌گرانی که در چند وقت اخیر بازدهی معقولی کسب کردند، اکنون با محوریت شناسایی سود تصمیم به عرضه سهام گرفته‌اند، انباشت سفارش‌ها در پی اعمال منگنه معاملات هیجان فروش را تشدید کرد. دوم در بخش سیاستگذاری، عرضه آبشاری سهام از سوی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، برخی از حقوقی‌ها و سایر موارد در راستای پاسخ‌ به حجم عظیم تقاضا باعث تغییر روند معاملات شد.

سوم در بخش دیپلماسی، گمانه‌زنی‌ها پیرامون ریزش سیاسی بورس تهران هم در جای خود بی‌تاثیر نبود، به باور برخی فعالان اقتصادی احتمالا در حوزه سیاست خارجه خبری در راه است. در نهایت از بعد جهانی، انعکاس سیاست‌های انقباضی فدرال‌رزرو توأم با افت قیمت کالاهای پایه در سقوط بازار بی‌تاثیر نیست.