جنگ اوکراین و اصطکاک‌های هسته‌ای-سایبری میان مسکو و واشنگتن

وقوع جنگ اوکراین موجب شد تا مسکو و واشنگتن در دوران پسادوقطبی در یکی از پراصطکاک‌ترین موقعیت‌ها مقابل یکدیگر قرار گیرند تا جایی که رئیس واحد منع اشاعه هسته‌ای وزارت خارجه روسیه چند هفته پیش  اعلام کرد خطرات درگیری نظامی مستقیم بین دو قدرت هسته‌ای روسیه و ایالات متحده، به طور پیوسته در حال افزایش است.

آمریکا حدود دو سه ماه پیش در ماه مارس به روسیه اعلام کرده بود که مبادله برخی از داده‌ها در مورد نیروهای هسته‌ای خود را متوقف خواهد کرد و آن را پاسخی به تعلیق مشارکت روسیه در معاهده استارت جدید خواند.

در فضای پرالتهاب مسابقه و منازعه تسلیحاتی روسیه با غرب، پژوهشی که خبرگزاری «رویترز» با همراهی پنج کارشناس امنیتی، روی سوابق اینترنتی یک تیم هکری روسیه موسوم به (Cold River) انجام داده نشان می‌دهد این گروه در تابستان سال گذشته سه آزمایشگاه یا مرکز تحقیقات هسته‌ای آمریکا را هدف قرار داده  است. اطلاعات موجود نشان می‌دهد عمده حملات این گروه سایبری در ماه های اوت و سپتامبر و هم‌زمان با اظهارات «ولادیمیر پوتین» در خصوص استفاده از سلاح هسته‌ای علیه اوکراین انجام گرفته است. ادعا می شود در این حملات آزمایشگاه  یا سایت‌های «بروک‌هِیوِن»، «آرگون» و «لاورنس لیورمور» هدف قرار گرفته اند. بر اساس اطلاعات موجود هکرها با ارسال صفحات ورود جعلی و سپس ارسال ایمیل لزوم تغییر رمز و نام کاربری به محققین توانسته اند وارد سامانه اینترنتی این مراکز شوند.

رویترز مدعی شده اطلاعات زیادی در خصوص دلیل حمله به سایت های فوق و میزان موفقیت حملات صورت گرفته در دست ندارد. با این حال اطلاعات موجود از افزایش تحرکات گروه سایبری «کُلد رایور» حکایت دارد. رویترز همچنین ادعای همزمانی این حملات با ورود کارشناسان سازمان ملل به مناطق  هسته‌ای تحت کنترل روسیه در اوکراین را مطرح کرده است. منظور این خبرگزاری نیروگاه زاپوریژیا است که در تابستان سال گذشته به دلیل احتمال آسیب ناشی از جنگ نگرانی بسیاری ایجاد کرده بود.

گفتنی است گروه هکری «کُلد رایور» برای اولین بار در سال ۲۰۱۶ و به دنبال انجام حمله به وزارت امور خارجه انگلستان مورد توجه قرار گرفت. در حال حاضر دامنه فعالیت این گروه هکری بسیار افزایش یافته است. برای نمونه در ماه مه، این گروه به ایمیل‌های رئیس سابق سرویس جاسوسی ام.آی.۶ انگلیس نفوذ و آنها را فاش کرد. به گفته کارشناسان امنیت سایبری و مقامات امنیتی در شرق اروپا، این عملیات تنها یکی از چندین عملیات هک و افشا از سوی هکرهای مرتبط با روسیه در سال گذشته میلادی بود که باعث علنی شدن ارتباطات محرمانه در انگلیس، لهستان و لتونی شد.

رویترز ادعا می کند با بررسی سوابق اینترنتی توانسته یکی از عوامل این گروه را در شهر «سیکتیوکار» روسیه شناسایی کند. به باور مقام‌های غربی حمایت و همراهی با عملیات اطلاعاتی کرملین از مهمترین شاخصه این گروه سایبری محسوب می شود.

همزمان با جنگ اوکراین تبلیغات دولت‌های غربی علیه روسیه شدت گرفته و بزرگنمایی فعالیت‌های سایبری آنها بسیار مورد توجه است. به باور مقام‌های اروپایی دولت روسیه یک رهبر جهانی در زمینه هک است و از جاسوسی سایبری برای جاسوسی از دولت‌ها و صنایع خارجی برای کسب مزیت رقابتی استفاده می‌کند. با این حال، مسکو همواره انجام عملیات‌های هکری از سوی این کشور را رد کرده است.