«گاف»های انگلیسی

پخش قسمت‌های باقی‌مانده سریال «گاندو» در صدا و سیما باعث شد تا طرفداران پر و پا قرص این سریال این بار درگیر چالش‌های جاسوسی و ضدجاسوسی میان ایران و بریتانیا شوند و جای انگلیسی‌ها با آمریکایی‌ها عوض شود.

منتقدان گاندو و گاندوسازان اما هنوز با مثال‌هایی مانند انفجارهای نطنز و ادعای سرقت یک کامیون اسرار هسته‌ای ایران که بنیامین نتانیاهو اوایل سال ۹۷ (۲۰۱۸ میلادی) از آن رونمایی کرد، روی گاف‌های وطنی انگشت گذاشته و اقدامات هالیوودی گاندو را به سخره می‌گیرند.

همین موضوع بهانه‌ای شد تا ببینیم آیا انگلیسی‌ها هم در زمینه‌های اطلاعاتی و جاسوسی گاف می‌دهد یا نه؟

بعد از ماجراهایی که اخیرا در رسانه‌های انگلیسی درباره تولید چشمگیر گاز‌های گلخانه‌ای توسط نهاد اطلاعاتی موسوم به «ستاد ارتباطات دولت» (Government Communications Headquarters) با نام اختصاری (GCHQ) و بر اثر سفرهای متعدد کارکنان این سازمان تحت عنوان نوعی رسوایی انتشار یافت، باید گفت در سال ۲۰۱۹ نیز جامعه اطلاعاتی انگلیس با گاف امنیتی بسیار بزرگی مواجه شد.

براساس گزارش رسانه ها، در سطل زباله ای در پارکینگی در شمال لندن اسناد محرمانه آزمایشگاه نظامی «پورتون داون» (Porton Down) کشف شده بود که شامل هزاران صفحه از اسناد محرمانه این مرکز آزمایشگاهی، ازجمله اطلاعات شخصی کارکنان، اطلاعاتی در مورد تجهیزات امنیتی، شرح مفصلی از وظایف مأمورین پلیس که در آزمایشگاه کار می کنند، گشت زنی ها در محیط آزمایشگاه و نیز رمز عبور سیستم های کامپیوتری این مرکز و… بود. گفته می شود این اسناد مربوط به فعالیت این مرکز در طول سال های مختلف، از آغاز دهه ۱۹۸۰ تا پایان سال ۲۰۱۷ است.

آزمایشگاه نظامی «پورتون داون» یکی از چالش برانگیزترین انستیتوهای علمی انگلیس محسوب می شود که دولت لندن تمایل زیادی به شفاف سازی در خصوص فعالیت این مرکز ندارد و ازاین‌رو عده‌ای آن را ترسناک‌ترین مرکز بررسی‌های علمی بریتانیا قلمداد می نمایند. بااین‌حال بر اساس آمار و اطلاعات غیررسمی، پورتون داون مرکز انجام بیشترین پژوهش های نظامی کاملا محرمانه است و  بودجه این مرکز ۵۰۰ میلیون پوند در سال برآورد شده است و بیش از سه هزار دانشمند در این مرکز مشغول فعالیت هستند.

در مارس سال ۲۰۲۰ نیز روزنامه دیلی میل مدعی شد بیش از ۱۰۰ طرح و اسناد اطلاعاتی ام آی۶  ناپدید شده اند. به گزارش دیلی میل این حادثه به‌قدری جدی بود که زنگ خطر به صدا در آمده و تمامی سازندگان، مهندسان و پیمانکاران ام آی۶  اجازه خروج از ساختمان را نداشته و آن‌ها تحت بازرسی کامل قرار گرفتند.

چندی پیش نیز ابعاد و زوایای پیدا و پنهان حمله تروریستی به یک سالن کنسرت در شهر منچستر در سال ۲۰۱۷ که منجر به کشته شدن  ۲۲ تن  و زخمی شدن ۵۹ نفر شده بود؛ بار دیگر با انتشاری گزارشی در روزنامه ایندیپندنت مبنی بر عدم شفافیت سازمان ام آی۵ در تحقیقات مربوط به این حادثه در صدر اخبار رسانه های انگلیسی قرار گرفت.

این حادثه تروریستی در پایان کنسرت «آریانا گرنده» خواننده جوان آمریکایی اتفاق افتاد و به گفته پلیس لندن مردی که گمان می رفت عامل انتحاری انفجار بوده در محل حادثه جان باخته است. بااین‌حال برخی از گزارش ها حاکی از آن است که  ام آی۵  در کنترل و مراقبت از بمب گذار «منچستر آرنا» با وجود دانستن این موضوع که وی در زندان با متهم دیگر به عملیات تروریستی دیدار و ملاقات داشته است، اقدام عملی جدی انجام نداده است.

گفته می شود ام آی ۵  اطلاعات مربوط به رادیکال شدن «سلمان عبیدی» عامل بمب گذاری را از سال ۲۰۱۰ دریافت کرده بود، اما بارها کارشناسان این سازمان اظهار داشته اند که عبیدی با وجود تماس با طرفداران داعش و سفر به لیبی، تهدید امنیتی محسوب نمی شود.

ساختمان ام آی سیکس

با توجه به این رخدادها و ضعف های موجود بود که در اواسط سال ۲۰۲۰ تغییراتی جدید در سطوح مدیریتی ام آی۵ و ام آی۶ و انتصاب مدیران جدید آن‌ها در کانون خبری رسانه های انگلیسی قرار گرفت.

بیشتر بخوانید:

ام.آی.سیکس استخدام می‌کند؛ با شرایط آسان‌تر از قبل

علاوه بر این، موضوع مداخله روسیه در روندهای دمکراتیک انگلیس،  حضور شرکت هوآوی در عرضه اینترنت نسل پنجم در این کشور و گزارش اخیر کمیته اطلاعات و امنیت مجلس عوام انگلیس مبنی بر شکست دولت لندن و سرویس های اطلاعاتی و امنیتی انگلیس در مقابله با حملات تبلیغاتی روسیه در آخرین انتخابات عمومی، رفراندوم برگزیت (۲۰۱۶) و همه پرسی استقلال اسکاتلند (۲۰۱۴)، انتقادات زیادی متوجه نهادهای اطلاعاتی این کشور کرده و برخی از رسانه ها و شخصیت های سیاسی از ناکامی سازمان‌های امنیتی این کشور در مواجهه با روسیه سخن گفته اند.