شاهرگ ارزی ایران زیر شست روسیه

بعد از خروج «دونالد ترامپ» از برجام و اعمال شدیدترین تحریم‌ها، حالا روس‌ها بیشترین تنگناها را پیش روی فروش نفت ایران ایجاد کرده‌اند.

به گزارش ایران مامن، با شروع جنگ اوکراین در اوایل اسفند پارسال، بسیاری از گران شدن قیمت جهانی نفت و گاز خوشحال شدند. در ادامه اما مشخص شد سهم زیادی از این افزایش قیمت نصیب ایران نخواهد شد و اتفاقا تحریم‌های ضدروسی غرب، کار فروش نفت را که در دوره دولت دموکرات آمریکا تا حدی ساده‌تر شده بود گره خواهد زد.

البته فقط نفت مشمول رقابت روس‌ها نشده است. چند هفته پیش عضو هیئت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد، اظهار داشت روسیه تخفیف‌های ۱۵ تا ۲۰ درصدی برای فولاد خود در نظر گرفته و با توجه به وضع عوارض سنگین صادرات فولاد ایران، قیمت فولاد صادراتی این کشور نسبت به ایران ارزان‌تر شده است و به‌همین‌دلیل چین، افغانستان، تایلند و کره جنوبی که مشتریان بزرگ فولاد ایران بودند، این بار فولاد مورد نیاز خود را به روسیه سفارش داده‌اند. او تأکید می‌کند که با این اتفاق درآمد ارزی شش میلیارد دلاری ایران به خطر افتاده است.

در ادامه «رویترز» نوشت: واردات نفت چین از ایران پس از جنگ اوکراین به حدود یک‌سوم کاهش داشته و مطابق اعلام کپلر درحال‌حاضر چیزی حدود ۴۰ میلیون بشکه نفت ایران از بهمن و اسفند سال گذشته تاکنون بدون مشتری روی آب معطل مانده‌اند.

در تازه‌ترین آمار مربوط به فروش نفت ایران به چین که حالا تحت تاثیر پمپاژ شدید نفت روسی قرار گرفته آمده است: میزان صادرات نفت ایران به چین با روند کاهشی همراه بوده، به گونه‌ای‌که میانگین حجم فروش نفت ایران در ماه می‌ به ۴۵۵ هزار بشکه در روز رسیده که این میزان نسبت به ماه آوریل کاهش بیش از ۴۵۶ هزار بشکه‌ای را در پی داشته است.

به گفته منابع معتبر بازار نفت، قیمت پایین نفت روسیه در مقایسه با پیش از آغاز جنگ، حدود ۲۹ دلار در هر بشکه ارزان‌تر است، که این موضوع فرصت مغتنمی برای پالایشگاه‌های چینی است که با کاهش حاشیه سود در شرایط کندی رشد اقتصادی، مواجه شده‌اند. این قیمت بسیار پایین‌تر از قیمت نفت صادر شده از خاورمیانه، آفریقا، اروپا و آمریکا است.

«حمید حسینی» عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌‌‌های نفت، گاز و پتروشیمی در این رابطه می‌گوید: داده‌‌‌ها و محاسبات شرکت‌ها نشان می‌دهد که ایران در ماه مارس بین ۷۰۰ تا ۹۰۰‌هزار بشکه در روز نفت به چین فروخته است. اما به گفته «ایمان ناصری» مدیر بخش خاورمیانه شرکت مشاوره نفت و گاز FGE، تخمین زده می‌شود که صادرات نفتی ایران به چین در ماه آوریل ۲۰۰‌هزار تا ۲۵۰‌هزار بشکه در روز کاهش داشته باشد که به معنای افتی معادل یک‌چهارم یا یک‌سوم صادرات ایران به چین (بخوانید اصلی‌ترین مشتری نفت ایران) است.

در تبیین رفتار نفتی روسیه «حسن مرادی» کارشناس انرژی می‌گوید: روسیه در شرایط خاصی قرار گرفته و اکنون به دنبال فروش نفت خود است. به بیانی دیگر روسیه فقط به فکر فروش نفت خود بوده و دیگر مراعات کشورهای دیگر را نمی‌کند. روسیه شرایط نامناسبی داشته و مجبور است خود را با فضای بین‌الملل منطبق کند بنابراین نمی‌توان گفت چرا رفتار روسیه این چنین است.

همچنین، «نرسی قربان» دیگر کارشناس اقتصاد انرژی با اشاره تاثیر زنجیره تحریم‌ها و مسببان آن بر وضعیت نفت‌فروشی ایران می‌نویسد: برای عبور از این چالش‌ها، چاره‌ای ندارد، جز اینکه تخفیف‌های قابل‌توجهی ارائه کند تا توجه متقاضیان بازار نفت را به خود جلب کند و این از اتفاقات روزگار است که کیفیت بخشی از ظرفیت‌های نفتی روسیه، مشابه نفت ایران است و ممکن است برخی کشورها، نفت روسیه را جایگزین نفت ایران کنند.

از دید این کارشناس، روسیه اشکال تراشی برای صادرات نفت ایران نیست و تنها به دنبال یافتن مشتریان بیشتر برای فروش نفتش است. به‌طور طبیعی همه کشورها به دنبال تامین منافع ملی و اقتصادی خود هستند و برای این منظور روش‌های متفاوتی را امتحان می‌کنند. ایران نیز باید مبتنی بر منافع خود عمل کند.