کلاف‌های کار در رسانه از ایران تا ترکیه

صدور احکام خبرنگاران روزنامه‌های «شرق» و «هم‌میهن» با جرایمی مانند همکاری با دولت‌های متخاصم، تبانی برای ارتکاب جرم ضد امنیت کشور و فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، در روزهای اخیر مباحث متعددی را درباره چالش‌های سیاست-حقوقی پیش روی اهالی رسانه در کشور ما به دنبال داشته است.

همزمان، اعلام وزارت ارشاد درباره ضرورت اخذ مجوز برای فعالیت رسانه‌ای بحث‌برانگیز شده است. از دید برخی حقوقدانان و رسانه‌ای‌ها، صدور پروانه صنفی برای فعالیت روزنامه‌نگاران و خبرنگاران در حقیقت می‌تواند عامل و ابزار تازه‌‌ای باشد برای محدودیت بیشتر بر اهالی رسانه‌ و سخت‌تر کردن شرایط فعالیت در این حوزه.

به گزارش ایران مامن، مسائل مربوط به اهالی رسانه در کشوری چون ترکیه که سال‌ها عنواندار بزرگترین «زندان روزنامه‌نگاران» بوده، در ماه‌های اخیر شکل و شمایل دیگری داشته است.

مدت‌ها است که درباره استفاده سازمان اطلاعات ملی ترکیه (میت) از ظرفیت خبرنگاران رسانه‌های دولتی و مخالف به عنوان دارایی‌های ارزشمند اطلاعاتی مباحث متنوعی در رسانه‌های ترکیه مطرح می‌شود. بر اساس نگاه کارشناسان اطلاعاتی، در حالی که روزنامه‌نگاران روزنامه‌های دولتی با هدایت مدیران سازمان اطلاعات ملی ترکیه برای پیشبرد برنامه‌ها و جاسوسی از کشورهای خارجی در ارتباط هستند؛ استفاده از خبرنگاران روزنامه‌های مخالف جایگاه ویژه‌ای در برقراری ارتباطات مخفی دارد.

اخبار مرتبط:

حقوقی‌هایی که معترض حکم دو خبرنگار خبرساز شدند

به ادعای افراد آگاه به روش کاری سازمان اطلاعات ترکیه که چندی قبل با سایت «نوردیک مانیتور» صحبت کرده‌اند، آژانس اطلاعات ملی از روزنامه‌نگاران به عنوان پوششی برای نفوذ و جمع‌آوری اطلاعات در کشورهای هدف استفاده می‌کند.

یکی از منابعی که پست مهمی نیز در اطلاعات ارتش ترکیه داشته در این رابطه گفته است: «بیشتر خبرنگاران خبرگزاری دولتی آنادولو و رادیو و تلویزیون ترکیه توسط سازمان اطلاعات ملی به عنوان دارایی شنود می‌شوند.» این مقام سابق که به دلیل پیامدهای اظهاراتش به صورت ناشناس مصاحبه کرده بیان داشته «این خبرنگاران به طور مرتب گزارش‌هایی را ارسال و کار خود را با مدیرانشان در سازمان اطلاعات ملی هماهنگ می‌کنند.»

بخش جالبی از گزارش پایگاه سوئدی نوردیک مانیتور پای ایران را هم به ماجرا بازکرده و مدعی شده است: «یحیی بوستان»، هماهنگ کننده اخبار آنادولو، یکی از کسانی است که برای سازمان اطلاعات ترکیه کار می‌کند. او پیش از این به مدت چهار سال بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ به عنوان هماهنگ کننده اخبار در شبکه خبری «تی.آر.تی» فعالیت داشته است. او قبل از رفتن به رسانه‌های دولتی، در روزنامه «صباح» متعلق به خانواده رئیس‌جمهور ترکیه استخدام شد. بوستان اغلب در ستون هفتگی خود برای روزنامه اسلام‌گرای «ینی‌شفق» مقالاتی در ستایش سازمان اطلاعات ملی می‌نویسد.

به ادعای این گزارش، بوستان در جریات تحقیقات پرونده‌ای با عنوان نیروهای منتسب به تهران در سال‌های ۲۰۱۱-۲۰۱۴ توسط دادستانی مظنون شناخته شد. به همین دلیل نیز مدتی تحت نظر قرار گرفت و تلفن‌هایش توسط مقام‌های قضایی شنود می‌شد تا حکم دادگاه برای تعیین ارتباط مخفیانه او قطعی شود.

در ادامه آمده است: دادستان‌ها علاوه بر این ادعا کردند که او فعالیت‌های خود را با «نوح یلماز»، یکی از مقام‌های ارشد سازمان اطلاعات ملی به خاطر دیدگاه‌های ضد اسرائیلی و طرفدار ایران که هدایت یک نشریه ترکیه‌ای طرفدار ایران را نیز بر عهده داشت هماهنگ می‌کند. با این وجود تحقیقات مرتبط با ایران توسط «رجب طیب اردوغان» نخست وزیر وقت و رئیس جمهور فعلی پس از افشای ارتباط متعدد دیگر متوقف و از بین برده شد.

منبع دیگری که برای تنظیم این گزارش با او مصاحبه شده و البته هویت او نیز مخفی است گفته «دارایی‌های سازمان اطلاعات ملی در رسانه‌های مخالف برای کمک به آژانس جهت اجرای کمپین نفوذ و شکل دادن به مباحث مورد نظر سازمان همواره مطرح بوده و اجرا شده است.» این منبع تاکید کرده روزنامه‌نگاران مخالف دولت نیز به طرق دیگری مورد استفاده قرار می‌گیرند. بر اساس ادعای این فرد این روزنامه‌نگاران خطر کمتری به جهت جلب توجه دادستانی و انجام ارتباطات مخفی با گروه‌های منطقه‌ای دارند.